Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Το ερευνητικό αυτό δοκίμιο παρακολουθεί τις θεωρίες βάσει των οποίων σύγχρονοι επιστήμονες από διάφορους τομείς, νευροεπιστήμες, βιολογία, φυσική και όχι μόνο, ανέλαβαν να δώσουν απαντήσεις στο ακανθώδες, παγιωμένο κυρίως από την εποχή του Καρτέσιου, φιλοσοφικό πρόβλημα σχέσης πνεύματος και ύλης και ειδικότερα ψυχής και σώματος, με σκοπό να αποκαταστήσουν το κατατεμαχισμένο Είναι στην ολότητά του και να θεραπεύσουν τη διανόηση από τη σχιζοειδή τάση που επί αιώνες την ταλάνισε. Οι θεωρίες αυτές επιχειρούν τη θεμελίωσή τους σε επιστημονικά δεδομένα, αποτέλεσμα κυρίως των μ...

The scientist, to the extent he or she produces scientific work, constitutes a shaping factor of civilization, by exerting an influence, positive or negative, on the evolution of social structure. Because of this role, the scientist cannot hint or appeal to the neutrality of science, in order to stay out of the formation of the theological or social developments of the time. Historians of science know very well that: the end of a major scientific revolution signals the beginning of major social and theological re-orientations. The major scientific revolution that took pla...

Ήταν άραγε καλό ή κακό ότι ο "μεταμοντερνισμός" του Κουν θριάμβευσε πάνω στο "θετικισμό" του Πόππερ; Μια προκλητική ματιά σε μια αναμέτρηση-ορόσημο για την ιστορία της επιστήμης. Το 1965 ο Τόμας Κουν και ο Καρλ Πόππερ συναντήθηκαν στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου σε μια από τις πιο βαρυσήμαντες (όπως έμελλε να φανεί) φιλοσοφικές διαμάχες του 20ού αιώνα. Το διακύβευμα ήταν ούτε λίγο ούτε πολύ η ψυχή της επιστήμης και κανένας κλάδος δεν έμεινε άθικτος από τις συνέπειες της αναμέτρησης. Σήμερα, το κορυφαίο βιβλίο του Κουν, "Η δομή των επιστημονικών επαναστάσεων", παρα...

Το έργο του βραβευμένου με Νόμπελ Erwin Schrodinger "Τι είναι η ζωή;" είναι ένα από τα μεγάλα κλασικά κείμενα του 20ού αιώνα. Γράφτηκε για τον "κοινό άνθρωπο", τον απλό φιλομαθή αναγνώστη, αλλά αποδείχτηκε ένα ισχυρό ερέθισμα για τη γέννηση της μοριακής βιολογίας και την επακόλουθη ανακάλυψη του DNA. Το "Τι είναι η ζωή;" εκδίδεται εδώ μαζί με το "Νους και ύλη", το δοκίμιο του Schrodinger που διερευνά μια σχέση που ξεγλιστρούσε και έφερνε σε αμηχανία τους φιλοσόφους από τα αρχαία, ήδη, χρόνια, ενώ ο Έλληνας αναγνώστης θα έχει επιπλέον την ευκαιρία να διαβάσει, στον ανά χείρα...

Ο Νομπελίστας φυσικός Έρβιν Σρέντιγκερ, υπήρξε ένας από τους πιο διακεκριμένους επιστήμονες του 20ού αιώνα. Οι διαλέξεις του στην ιστορία και την φιλοσοφία των επιστημών αποτελούν κλασσικά κείμενα που αντικατοπτρίζουν το έντονο προσωπικό ενδιαφέρον που ο ίδιος ανέπτυξε για την ιστορία και την φιλοσοφία των επιστημών. Τα κείμενα "Η φύση και οι έλληνες" και "Επιστήμη και ανθρωπισμός", στηριγμένα σε δυο από τις σημαντικότερες διαλέξεις του μεγάλου φυσικού περιέχονται σε αυτό το βιβλίο. Το πρώτο κείμενο δίνει με μια εκτενή παρουσίαση των επιτευγμάτων της φυσικής στην διάρ...

Το βιβλίο αποτελεί μια εύληπτη και σφαιρική εισαγωγή στη φιλοσοφία της βιολογίας. Οι αναγνώστες θα βρουν εδώ πλούσιο υλικό για να σκεφτούν την ανάπτυξη των βιολογικών ιδεών, από την αρχαιότητα έως τον 18ο αιώνα, από τον Δαρβίνο μέχρι και την ανάδυση της μοριακής βιολογίας, τις ομοιότητες και τις διαφορές ανάμεσα στη βιολογία και στη φυσική, με ιδιαίτερη αναφορά στον προβληματισμό για το τι είναι γενίκευση, νόμος, μηχανισμός, την πολυδιάστατη πολυπλοκότητα των έμβιων συστημάτων - από τη μοριακή σύσταση και δυναμική έως τους οργανισμούς, τους πληθυσμούς και τις κοινωνίες. Ο...

Στον παρόντα τόμο με τίτλο "Λαβύρινθοι, γνωσιολογικά ρήγματα, φιλοσοφικά σπαράγματα και παραμυθίες" περιέχονται 29 επιλεγμένα κείμενα φιλοσοφίας γραμμένα από τον Δ. Α. Αναπολιτάνο μεταξύ 1980 και 2016. Τα κείμενα αυτά ανήκουν στις περιοχές της ιστορίας της φιλοσοφίας, της φιλοσοφίας των μαθηματικών, της φιλοσοφίας της επιστήμης, της φιλοσοφίας της ιστορίας, καθώς και σε περιοχές της φιλοσοφίας, που σχετίζονται ή γειτνιάζουν με τα προβλήματα της ελεύθερης βούλησης, της ευθύνης και του ρόλου της ιδεολογίας στα ανθρώπινα δρώμενα. Αντιμετωπίζονται συγκεκριμένες, γνωσιολογικά...

"Η επιστημονική ιδεολογία αποτελεί μια έννοια που διατυπώνει ο Canguilhem στα τέλη της δεκαετίας του 1960, εμπνευσμένος από τα κείμενα των Foucault και Althusser, καθώς και από τις συζητήσεις που εγείρουν ως προς τις σχέσεις της ιδεολογίας με τις επιστήμες. Την έννοια αυτή την επεξεργάζεται κατά τη διάρκεια των διαλέξεών του στη Σορβόννη, όπου συνεχίζει να τη θέτει ως βάση της διδασκαλίας του έως το 1978 [...]. Η τελική εκδοχή του παρόντος κειμένου περιλαμβάνεται στο βιβλίο του "Ideologie et rationalite dans l’histoire des sciences de la vie" (1977). Εκεί παρουσιάζει μελέτε...

Ανάπτυξη - Πρόοδος: Δύο έννοιες της καθημερινής προπαγάνδας, αλλά και των κοινωνικών επιστημών και της φιλοσοφίας. Οι δύο έννοιες συνδέονται ενδογενώς. Η πρώτη αφορά κυρίως την τεχνολογική και την οικονομική ανάπτυξη. Η δεύτερη, συνολικά το ιστορικό γίγνεσθαι. Βασιζόμενος στη διατυπωμένη θέση του Μαρξ ότι "ο καπιταλισμός καταστρέφει, μέσα από τη διαδικασία της ανάπτυξής του, τις δυο βασικές πηγές του πλούτου: τη φύση και τον άνθρωπο", εξετάζει την έννοια και τα αποτελέσματα της "προόδου". Η πρόοδος είναι κατεξοχήν κεντρική έννοια της αστικής αντίληψης για τον άνθρωπο....

Ο Αριστοτέλης ήταν ο πρώτος αρχαίος φιλόσοφος που ασχολήθηκε συστηματικά με τον έμβιο κόσμο· τη βιολογία. Ήταν αυτός που συνδύασε τη φιλοσοφία με τη βιολογία. Στο βιβλίο επιχειρείται μια περαιτέρω επιλεκτική ανάλυση του έργου του Αριστοτέλη στη βιολογία, που για κάποιους λόγους δεν έχει επαρκώς μελετηθεί. Υπάρχουν μάλιστα και ορισμένοι που θεωρούν ότι το έργο του περιέχει λάθη και αβλεψίες. Σε αυτούς έχει απαντήσει ο Γαλιλαίος λέγοντας "πολλοί αδίκησαν τον Αριστοτέλη με το να αναγάγουν τους λόγους του σε αυθεντία. Ο ίδιος θα προσχωρούσε στις νέες αντιλήψεις, αν είχε ένα...

Το βιβλίο αποτελεί μια εξαιρετική σύνθεση επιστήμης και πνευματικότητας. "Εάν θέλουμε να κατανοήσουμε τη ζωή μας, θα πρέπει να καταλάβουμε τους νόμους που διέπουν το σύμπαν". Αυτήν τη θεμελιώδη για την ανθρώπινη ύπαρξη αρχή διερευνά στο παρόν έργο ο Μηνάς Καφάτος. Ο λόγος του, άμεσος, δεινός και αποκαλυπτικός, μυεί τον απλό αναγνώστη, καθώς και τον ειδικό επιστήμονα και ερευνητή στις βαθύτερες αλήθειες της ανθρώπινης ύπαρξης. Εκκινώντας από τη βαθιά γνώση του της επιστήμης της φυσικής και όντας ο ίδιος κληρονόμος μιας μακράς και σπουδαίας παράδοσης πνευματικής αναζήτησης,...

Το αναχείρας βιβλίο εισάγει τους αναγνώστες στην γνωσιολογία, τον φιλοσοφικό κλάδο στην αρμοδιότητα του οποίου υπάγονται τα ζητήματα της γνώσης, ειδικά της γνώσης που παράγουν οι επιστήμες. Από τα χρόνια του Καντ και μετά, η γνωσιολογία επηρεάστηκε από τις εξελίξεις στις επιστήμες - αυτή η διαλεκτική των σχέσεων της γνωσιολογίας με τις επιστήμες διαμορφώνει το πλαίσιο μέσα στο οποίο η γνωσιολογία συγκροτείται και ανασυγκροτείται τις τελευταίες δεκαετίες. Παρακολουθούμε τις εξελίξεις στην γνωσιολογία, όπως αυτές αναπτύσσονται στο πλαίσιο τριών σχεδίων ανασυγκρότησης της φιλο...

Η γνώση είναι σπουδαία υπόθεση, ισχυρίζεται σε αυτό το βιβλίο ο Stuart Firestein, αλλά η άγνοια είναι σπουδαιότερη. Γιατί η άγνοια -και όχι η γνώση- αποτελεί την πραγματική κινητήριο δύναμη της επιστήμης. Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε στρεβλή εικόνα για την επιστήμη,θεωρώντας πως αποτελεί μια διαδικασία που χαρακτηρίζεται από βεβαιότητα - ένα σύνολο προσεκτικών βημάτων τα οποία θα μας δώσουν σίγουρα απαντήσεις για τη λειτουργία του κόσμου μας. Στην πραγματικότητα, η επιστήμη ως διαδικασία είναι σαν να ψάχνεις σε ένα σκοτεινό δωμάτιο μία μαύρη γάτα, πολλές φορές χωρί...

Το βιβλίο αυτό αποτελεί την εισαγωγή στις έννοιες και στις μεθόδους του Γάλλου φιλοσόφου Georges Canguilhem (Ζορζ Κανγκιλέμ). Ο Γάλλος διανοητής υπήρξε ο διάδοχος του Gaston Bachelard (Γκαστόν Μπασελάρ) και επηρέασε με τη διδασκαλία και το έργο του για τις έννοιες του κανόνα και του παθολογικού, όπως και για το επιστημολογικό καθεστώς των ιατρικών επιστημών, τη σκέψη γνωστών Γάλλων φιλοσόφων, μεταξύ των οποίων οι Michel Foucault (Μισέλ Φουκώ), Louis Althusser (Λουί Αλτουσέρ), Pierre Macherey (Πιερ Μασερέ). Στο βιβλίο επιχειρείται μια συστηματική προσέγγιση της βα...

Σε αυτό το βιβλίο, ο κορυφαίος νευρολόγος Jay Lombard εξερευνά τους πνευματικούς γρίφους που μας βασανίζουν: Υπάρχει στ’ αλήθεια Θεός; Έχει η ζωή μας έχει κάποιον σκοπό; Ποιο είναι το νόημα της ύπαρξής μας; Είμαστε ελεύθεροι; Τι συμβαίνει όταν φεύγουμε από τη ζωή; Αυτά τα μεταφυσικά ερωτήματα αποτελούν εφαλτήριο για την έρευνα του εγκεφάλου με σκοπό την αναζήτηση της έδρας της ψυχής. Όπως υποστηρίζει ο συγγραφέας, ο τρόπος που εμείς και ο εγκέφαλός μας ερμηνεύουμε ό,τι συμβαίνει γύρω μας μπορεί να μας οδηγήσει σε μια βαθύτερη και περισσότερο ικανοποιητική πίστη η οποία στηρ...

Το βιβλίο παρουσιάζει τις βασικές αρχές και προϋποθέσεις της επιστημονικής και της τεχνολογικής ανάπτυξης, μέσα από μία σύντομη διαχρονική, μεθοδολογική, εννοιολογική και φιλοσοφική διερεύνηση, και θέτει τις βάσεις για την κατανόηση και την κριτική και αξιολογική θεώρηση των επιστημονικών και τεχνολογικών επιτευγμάτων. Άπτεται θεμάτων και ερωτημάτων που πυροδοτούν τον προβληματισμό σχετικά με τον κριτικό όσο και ενοποιητικό λόγο της φιλοσοφίας της επιστήμης και της φιλοσοφίας της τεχνολογίας. Επιπλέον, παρουσιάζει κριτικά διατυπωμένες συσχετίσεις και αλληλε πι δράσεις με...

Αρχέγονη συνιστώσα του πολιτισμού, μαγική σχεδόν κλινική τέχνη, ισχυρή σήμερα επιστήμη, η ιατρική έχει μύχιους δεσμούς με την ανθρώπινη ζωή. Από την πρώτη έως την τελευταία ώρα. Σε στιγμές κρίσιμες, σε στιγμές ελπίδας, σε στιγμές άφατης οδύνης. Για να θεραπεύσει, να ανακουφίσει, να παρηγορήσει. Η ιατρική, ως πρακτική, ως γνώση, ως θεσμός, συνυφαίνεται με το πώς βιώνουμε και το πώς σκεφτόμαστε την ύπαρξή μας. Σήμερα, όσο ποτέ άλλοτε, η ιατρική, συνεπικουρούμενη από τη φυσική, τη χημεία, τη βιολογία και την τεχνολογία έχει να επιδείξει προόδους στη διάγνωση, στην πρόγνωση, σ...

Η ανά χείρας μελέτη εξετάζει το πρόβλημα των σχέσεων της φιλοσοφίας με τη γνώση και την επιστήμη εστιάζοντας στην επιστημολογία: προτείνει μια ενιαία σύλληψη της επιστημολογίας η οποία προκύπτει ως συνισταμένη τεσσάρων επιμέρους συνιστωσών - μιας επιστημονικής, μιας ανθρωπολογικής, μιας ιστορικής και μιας φιλοσοφικής. Η επιστημονική συνιστώσα αναδεικνύει τη σύνδεση της επιστημολογίας με τα σχέδια θεμελίωσης των διαφόρων επιστημών· η ανθρωπολογική φέρνει στο προσκήνιο τις συνθήκες υπό τις οποίες παράγεται, συντίθεται και ερμηνεύεται η γνώση από τα υποκείμενα (τους επιστήμονε...

Ο φιλόσοφος της επιστήμης Paul Feyerabend έγινε γνωστός για την αποκαλούμενη "αναρχική" του θεώρηση της νεωτερικής επιστήμης, λόγω της απόρριψης εκ μέρους του της αξίας καθολικών μεθοδολογικών κανόνων και της θέσης του ότι η επιστήμη πρέπει να διαχωρίζεται αυστηρά από το κράτος. Στο δοκίμιό του "Ανορθολογικότητα ή ποιος φοβάται τον αράπη;" ο Feyerabend υποστηρίζει προκλητικά ότι στις σύγχρονες δυτικές κοινωνίες, σε αντίθεση με το χειραφετητικό πρόταγμα του Διαφωτισμού που ήθελε τους ανθρώπους να κατακτούν την έξοδό τους από μια κατάσταση κηδεμονίας του νου τους, οι άνθρωποι...

Το βιβλίο του καθηγητή Κωνσταντίνου Ν. Δεμέτζου, αποτελεί πρωτότυπη και εκ βαθέων προσωπική επιστημονική αναζήτηση των απαρχών της δημιουργίας των φυσικών νόμων στον μικρόκοσμο, αλλά και των ορατών σε εμάς αποτελεσμάτων, στον μακρόκοσμο. Η επιστημονική αναζήτηση της αλήθειας, και η "προβολή" των διαλεκτικών αντιθέσεων στην συζήτηση του νεαρού επιστήμονα με τον "παππού" και με τον φανταστικό "καθρέπτη" της αυτογνωσίας, αποτελούν τον πυρήνα της εξέλιξης των γεγονότων, αλλά και το σημείο συνάντησης της επιστήμης με την φιλοσοφία, μέσα στο βιβλίο αυτό. Οι δύσκολες και επίμονες...