Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Πως δημιουργήθηκε το Σύμπαν; Υπάρχει κάποια θεμελιώδης συνθήκη του Σύμπαντος; Τι είναι η ύλη και η ενέργεια; Τι είναι ο χώρος και ο χρόνος; Τι σχέση έχουν το παρελθόν και το μέλλον; Ποια είναι η δομή της ύλης; Τι είναι οι δυνάμεις; Πώς δημιουργήθηκαν τα άστρα και τα άλλα ουράνια σώματα; Πώς γεννήθηκε η ζωή στη Γη; Πώς διαμορφώθηκε η ατμόσφαιρα και το βιολογικό περιβάλλον; Πώς έγινε η εξέλιξη των ειδών; Πώς έγινε η διαμόρφωση των φύλων; Πώς διαφοροποιήθηκαν οι άνθρωποι φυλετικά; Πώς αναπτύχθηκε η νόηση και η επικοινωνία στον άνθρωπο; Πώς διαμορφώθηκε η ανθρώπινη ψυχολογία; Τ...

Ο Καρλ Πόππερ συγκαταλέγεται στους δημιουργικότερους στοχαστές του 20ού αιώνα, καθώς υπήρξε ένας από τους φιλοσόφους που άσκησαν σημαντική επίδραση στη σύγχρονη εποχή. Στο παρόν βιβλίο, που ολοκλήρωσε το Σεπτέμβριο του 1994, λίγο πριν από το θάνατό του, προσεγγίζει τα θέματα που κυριαρχούν στο έργο ολόκληρης της ζωής του: Ζητήματα σχετικά με τη γνώση, το ρόλο και τους περιορισμούς της επιστήμης, το πρόβλημα σώματος-ψυχής, την ειρήνη, την ελευθερία, το νόημα της Ιστορίας, την ευθύνη των διανοουμένων, τη δημοκρατία, την ανοιχτή κοινωνία και τους εχθρούς της. Για μια ακόμη φο...

Η ανά χείρας μελέτη αποτελεί μια επισκόπηση των σημαντικότερων εξελίξεων στη γνωσιολογία, την επιστημολογία και τη φιλοσοφία της επιστήμης του 20ού αιώνα. Εδώ, δεν ακολουθούμε τη συνήθη εγχειριδιακή τακτική, όπου τα θέματα συζητιούνται από μια ανασυγκροτημένη σκοπιά, χωρίς κανένα ιστορικό υπόβαθρο μέσα στο οποίο εμφανίζονται, αλλά την αντιστρέφουμε: Παρουσιάζουμε τα θέματα μέσα στο ιστορικό πλαίσιο όπου αναδείχτηκαν και υποστηρίχτηκαν. Κάθε κεφάλαιο συνοδεύεται από ένα χρονολόγιο και έναν μικρό βιβλιογραφικό οδηγό. Ο σκοπός του είναι να βοηθήσει τον αναγνώστη να τοποθετ...

Αγαπητέ μου φίλε, σε ευχαριστώ πολύ που μου επέτρεψες να διαβάσω το βιβλίο που πρόσφατα ολοκλήρωσες, με τίτλο "Η ύλη και το πνεύμα". Είναι ένα λαμπρό βιβλίο, το οποίο, κατά την άποψή μου, δεν έχει ανάλογό του σε ότι αφορά την περιεκτικότητα και το βάθος της ανάλυσής του. Η ριζοσπαστική σου προσέγγιση και ο εμβριθώς διαλεκτικός τρόπος με τον οποίο πραγματεύεσαι μια ευρεία γκάμα περίπλοκων προβλημάτων είναι υποδειγματικά, από κάθε πλευρά. Ελπίζω να το διαβάσουν πάρα πολλοί άνθρωποι, όχι μόνο στη Γαλλία και στην Ελλάδα, αλλά παντού. Γιατί ο τρόπος που διαπραγματεύεσαι τα ζητήμ...

Στο βιβλίο παρουσιάζεται με αναλυτικό και κριτικό τρόπο η φιλοσοφική θεωρία για τη φυσική επιστήμη του γάλλου φυσικού, ιστορικού και θεωρητικού της επιστήμης Pierre Duhem (1861-1916). Ο Duhem εξετάζει τον σκοπό και τη δομή της φυσικής θεωρίας αναδεικνύοντας τα χαρακτηριστικά και τον ρόλο της. Η επιστημολογική θεωρία του Duhem είναι πολυδιάστατη, αποτελεί ένα ιδιόμορφα διαλεκτικό αλλά και προβληματικό συνταίριασμα θετικισμού-ρεαλισμού, ενώ συνάμα αναδεικνύει την Ιστορία ως το αναπόδραστο ερμηνευτικό πλαίσιο κατανόησης του επιστημονικού γίγνεσθαι. Αποτελεί, έτσι, τον εμβρυακό...

Ο Αριστοτέλης αποκαθιστά τις επιστημονικές αξιώσεις της προσωκρατικής φιλοσοφίας και ιδρύει τους περισσότερους από τους μαθησιακούς κλάδους που ισχύουν ακόμη για μας. Η μελέτη των Κρυμπελλιέ και Πελλεγκρέν μελέτα όλο το έργο του Αριστοτέλη από την σκοπιά αυτή, την σκοπιά των επιστημών, της επιστημολογίας και της μεθοδολογίας. Σε αντίθεση με τον Πλάτωνα, ο Αριστοτέλης αποδέχεται την ακατάσχετη πολλαπλότητα της πραγματικότητας και φιλοδοξεί να ιδρύσει τόσες επιστήμες όσες και τα επιμέρους αντικείμενα που αναγνωρίζει σ' αυτήν. Παραμένει ωστόσο πλατωνικός: Μπορεί η γνώση να...

Στον τόμο αυτό περιέχονται επιλεγμένες εργασίες που παρουσιάστηκαν στο Πανελλήνιο Συνέδριο "Ιστορία, Φιλοσοφία και Διδακτική των Επιστημών", το οποίο έγινε στην Αθήνα από τις 5 έως και τις 10 Μαΐου 2010, υπό την επιστημονική εποπτεία της Ελληνικής Εταιρεία Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Διδακτικής των Επιστημών - ΕΕΙΦΔΕ. Οι βασικοί θεματικοί άξονες του Συνεδρίου στόχευαν στο να δοθεί βήμα στην πρωτογενή έρευνα που διεξάγεται στην Ελλάδα στους τομείς επιστημονικής δραστηριοποίησης της Ελληνικής Εταιρείας Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Διδακτικής των Επιτημών. Συγκεκριμένα, οι εργασίες π...

"Αντιμετωπίζουμε το μεγάλο μυστήριο του Χρόνου, αλλά αν δεν το λύσουμε δεν θα καταλάβουμε καν τί είναι ή Λογική και -πολύ περισσότερο- η Φυσική". C.F. von Weizsacker Αυτή η θέση ενός από την ανεπανάληπτη γενιά των μεγάλων φυσικών που διαμόρφωσαν τη σύγχρονη Φυσική φαίνεται ακόμη πιο επίκαιρη σήμερα όπου οι απόψεις για τον Χρόνο (τον Χώρο και τον "Χωροχρόνο") έχουν κλιμακωθεί σε μια αλλοπρόσαλλη ποικιλία: από μυστήρια "χωροχρονικά άτομα", σε "διαφορική πολλαπλότητα", έως το "δεν υπάρχει Χρόνος". Όμως άραγε μπορεί κανείς να αντιληφθεί φυσικά -έκτος από τη διαχείριση το...

Η θεωρία της εξέλιξης δεν είναι απλώς ένα αδρανές στοιχείο μιας θεωρητικής επιστήμης. Είναι επίσης, και αναπόφευκτα, μια δυνατή λαϊκή διήγηση για την καταγωγή του ανθρώπου. Κάθε τέτοια αφήγηση έχει συμβολική δύναμη. Είμαστε ίσως ο πρώτος πολιτισμός που δεν καθιστά τον συμβολισμό κύρια λειτουργία της. Οι περισσότερες ιστορίες για την καταγωγή του ανθρώπου πρέπει να έχουν επινοηθεί καθαρά με στόχο να παίξουν συμβολικό και ποιητικό ρόλο. Οι υποθέσεις για το πώς δημιουργηθήκαμε και από πού προερχόμαστε αιχμαλωτίζουν αναπόφευκτα τη φαντασία μας, διαμορφώνουν τις απόψεις μας για...

Στη βάση τόσο των νέων όσο και των παλαιότερων φυσικοεπιστημονικών θεωριών για τον άνθρωπο βρίσκεται η ιδέα της ομοιογενούς ποσότητας, με τη βοήθεια της οποίας η νεκρή φύση τέθηκε στην υπηρεσία των πολιτιστικών συμφερόντων της εξουσίας. Ο τελευταίος νεωτερισμός της ποσοτικής-φυσικοεπιστημονικής σκέψης είναι η μεταφορά της ιδέας μιας ισορροπίας των (εν)τάσεων από τη φυσική στη βιολογία και η απόπειρα αναγωγής του τόνου (από το τείνειν) του νευρικού συστήματος, ο οποίος χωρίς αμφιβολία περικλείει το ολοκληρωτικό μυστικό της ζωτικότητας του οργανισμού, σε ποσοτικό μέγεθος. Παν...

"Στόχος του βιβλίου είναι να εστιάσει στις μοναδικότητες εκείνες που επηρέασαν την επιστημονική σκέψη από τότε που οι φιλόσοφοι στην αρχαία Ελλάδα άρχισαν να ασχολούνται με τη φύση. Ως εκ τούτου, το βιβλίο αυτό απευθύνεται κυρίως στο θετικό επιστήμονα και λιγότερο στο μελετητή της φιλοσοφίας και τον ιστορικό, μολονότι η φύση της αναζήτησης είναι τέτοια ώστε με δυσκολία αποφεύγεται η παρείσδυση στις περιοχές της φιλοσοφίας και της ιστορίας".

Το βιβλίο "Έτσι βλέπω τον κόσμο: Η επιστήμη του Homo Universalis" είναι ένα βλέμμα καθαρό και διεισδυτικό στα αποτελέσματα της σύγχρονης επιστήμης ενώ γεφυρώνει τις αποστάσεις της με τη θρησκεία και τη φιλοσοφία. Στο βιβλίο αυτό οι συγγραφείς μας δίδουν μια σαφή απάντηση στο πως τα επιτεύγματα της Επιστήμης, η Θεωρία της Σχετικότητας και η Κβαντική Φυσική ανατρέπουν το μέχρι σήμερα συμπαντικό κοσμοείδωλο. Οι έννοιες: ύλη, χρόνος και χώρος αποκτούν μια νέα εννοιολογική χροιά και σημασία με αποτέλεσμα να γεννιέται αναπόφευκτα ένας νέος Πολιτισμός, όπου η ύλη δεν αποτελεί πρωτ...

Η σκέψη του Αριστοτέλη μάς ενδιαφέρει σήμερα, επειδή είναι γόνιμη, πλούσια σε νοήματα, ανοιχτή σε συνεχή διάλογο με τον σύγχρονο φιλοσοφικό προβληματισμό και την επιστημονική σκέψη. Το βιβλίο αυτό παρακολουθεί ιδέες και έννοιες της αριστοτελικής φιλοσοφίας που γονιμοποιούν τα επιχειρήματα του Ernan McMullin- ενός σύγχρονου φιλοσόφου της επιστήμης, μαθητή του Erwin Schrodinger-στην προσπάθειά του να θεμελιώσει μια ρεαλιστική εικόνα για την επιστήμη και τον κόσμο. Το κεντρικό νήμα που διαπερνά τη μελέτη αυτή είναι η απαγωγή, ένας υποθετικός-δυναμικός τρόπος του σκέπτεσθαι...

Τα πρωτότυπα κείμενα που απαρτίζουν τα κεφάλαια του ανά χείρας συλλογικού τόμου αποτελούν εξέλιξη των σημειώσεων που ανέλαβαν να εκπονήσουν φοιτητές και φοιτήτριες τα τελευταία είκοσι χρόνια για τις ανάγκες του μαθήματος "Φιλοσοφία και επιστήμες στον εικοστό αιώνα" που διδάσκει ο Αριστείδης Μπαλτάς στο Διαπανεπιστημιακό (μεταξύ ΕΜΠ και ΕΚΠΑ) Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα "Φιλοσοφία και Ιστορία των Επιστημών και της Τεχνολογίας". Ο τόμος (όπως και το μάθημα) έχει χαρακτήρα εισαγωγικό: δεν προϋποθέτει εξειδικευμένες γνώσεις και έτσι απευθύνεται σε κάθε αναγνώστη ή αναγνώστρια με τα...

Για ποιους λόγους αναζητούμε τη γνώση; Τι είναι αυτό που διαφοροποιεί τη γνώση μας για κάτι από την αληθή πεποίθησή μας γι' αυτό; Πώς δικαιολογούμε γιατί πιστεύουμε σε κάτι και όχι σε κάτι άλλο; Η παρούσα εργασία στοχεύει στη διερεύνηση ζητημάτων που αφορούν την επιστημική δικαιολόγηση των πεποιθήσεων στο πλαίσιο της αναλυτικής επιστημολογίας. Η παραδοσιακή γνωσιοθεωρία επιχειρεί την εννοιολογική ανάλυση της φύσης της γνώσης ως αληθούς και δικαιολογημένης πεποίθησης. Πώς επιχειρεί η σύγχρονη γνωσιοθεωρία να αποφύγει το μύθο του θεμελίου, την αποκλειστικότητα του κριτηρίου...

Η διαμάχη Ντώκινς και Γκουλντ είναι μάλλον η πιο γνωστή αντιπαράθεση στη σύγχρονη επιστήμη. Εδώ και πάνω από τριάντα χρόνια ο Richard Dawkins και ο Stephen Jay Gould, μαζί με τους υποστηρικτές τους, ενεπλάκησαν σε μια σφοδρή αντιπαράθεση γύρω από την εξέλιξη, η οποία συνεχίζει να μαίνεται με ανυποχώρητη ένταση ακόμη και μετά το θάνατο του Γκουλντ το 2002. Πηγαίνοντας πέρα από τις καρικατούρες και τους καπνούς της μάχης, ο Κιμ Στέρελνυ εκθέτει τις πραγματικές διαφορές ανάμεσα στις αντιλήψεις των δύο αυτών κορυφαίων επιστημόνων. Δείχνει επίσης ότι η σύγκρουση εκτείνεται π...

Ελάχιστοι μπορούν να φανταστούν έναν κόσμο χωρίς τηλέφωνα και τηλεοράσεις. Οι υπολογιστές και το διαδίκτυο έχουν γίνει απαραίτητα στοιχεία της καθημερινής μας ζωής. Χωρίς την επιστημονική θεωρία, όμως, οι κατακτήσεις αυτές θα ήταν αδύνατες. Σε αυτή την εξαιρετικά διαυγή και συναρπαστική εισαγωγή στη φιλοσοφία της επιστήμης, ο James Ladyman διερευνά τα φιλοσοφικά ερωτήματα που ανακύπτουν όταν επιχειρούμε να μελετήσουμε τη φύση της επιστημονικής μεθόδου και της γνώσης που η μέθοδος αυτή παράγει. Ο Ladyman εξετάζει αν τα θεμελιώδη φιλοσοφικά ερωτήματα γύρω από τη γνώση και...

Η παρούσα εργασία της Μαρίας Παναγιωτάτου, βραβευμένη ήδη ως η καλύτερη ελληνική φιλοσοφική διατριβή των ετών 2011 και 2012, αποτελεί μια ιδιαίτερα σημαντική συμβολή στη σύγχρονη φιλοσοφία της επιστήμης, και ειδικότερα στη φιλοσοφία της φυσικής. Η συγγραφέας διερευνά εδώ τις συνέπειες που έχει η κβαντική φυσική στις φιλοσοφικές μας αντιλήψεις και ειδικότερα στις αντιλήψεις μας για τη φυσική πραγματικότητα. Μετά από μια πρώτη, εκτενή παρουσίαση των βασικών χαρακτηριστικών της κβαντικής μηχανικής, διατυπώνεται η θέση ότι η νέα αυτή κοσμοεικόνα, σε αντίθεση με ό,τι συνήθως πισ...

Η προσκόλληση στη μηχανιστική άποψη του κόσμου, όπως διατυπώθηκε από τον Νεύτωνα και τον Καρτέσιο, μάς έφερε στο χείλος του ολέθρου. Ο Φρίντγιοφ Κάπρα, αφού απορρίψει όλες αυτές τις ιδέες ως απαρχαιωμένες και άχρηστες, αναζητά μια νέα άποψη, πιο ουσιαστική, πιο πραγματική, καλύτερα προσαρμοσμένη στις ανακαλύψεις της μοντέρνας φυσικής, όπως τις περιέγραψε στο προηγούμενο βιβλίο του: ΤΟ ΤΑΟ ΚΑΙ Η ΦΥΣΙΚΗ. Η ΚΡΙΣΙΜΗ ΚΑΜΠΗ αναπτύσσει πλέον μια ολιστική άποψη του σύγχρονου κόσμου που αγκαλιάζει κάθε πτυχή της ζωής: ιατρική, ψυχολογία, οικονομία, πολιτική, οικολογία, φυσική....

Παρότι η βιβλιογραφία της ιστορίας των επιστημών είναι εξαιρετικά πλούσια όσον αφορά την ανάπτυξη της ευρωπαϊκής επιστημονικής γνώσης, δεν υπήρχε μέχρι σήμερα ένα γενικό έργο που να καταπιάνεται με την επιστημονική Ευρώπη ως πνευματική ενότητα στο πέρασμα των αιώνων. Το κενό αυτό φιλοδοξεί να το καλύψει το συλλογικό έργο "Η Ευρώπη των επιστημών". Οι συγγραφείς του ασχολούνται με την ιστορία και την εξέλιξη της επιστημονικής γνώσης στον χώρο καταγωγής της, καθώς και με την επίδραση αυτής της γνώσης στην ομογενοποίηση των κοινωνιών που καταλαμβάνουν αυτόν τον χώρο. Προσπαθούν...