Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Την άνοιξη του 2016 με αφορμή μια σειρά σεμιναριακών διαλέξεων που πραγματοποιήθηκαν στο Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών με θέμα τις φασματικές εμφανίσεις στο αρχαϊκό έπος και στο δράμα, άνοιξε μία συζήτηση με κάποιους συναδέλφους σχετικά με τη σχέση του επάνω και του κάτω κόσμου ειδικότερα στο αρχαϊκό έπος. Η συζήτηση αποδείχθηκε μεταδοτική: μεταφέρθηκε μετά από λίγους μήνες και στο επιστημονικό συμβούλιο του Κέντρου Οδυσσειακών Σπουδών και διαπιστώσαμε ότι ενώ το θέμα του θανάτου είχε μελετηθεί συχνά στην ομηρική βιβλιογραφία, ειδικότερα κατά τη δεκαετία του '80...

Το βιβλίο αυτό αναφέρεται στο μεγαλύτερο ήρωα του Τρωικού πολέμου, τον Αχιλλέα, το γιο του βασιλιά των Μυρμιδόνων Πηλέα και της θεάς Θέτιδας. Ο συγγραφέας παρουσιάζει την όλη φτερωτή πορεία του ήρωα, όπως μας τη δίνει ο ποιητής Όμηρος στις ραψωδίες της Ιλιάδας του. Έτσι ο προσεκτικός αναγνώστης είναι σε θέση να λάβει μια πλήρη γνώση για το μεγάλο ήρωα και ανάλογα να τον αξιολογήσει. Παράλληλα όμως μέσα από τα λόγια και τις πράξεις, τόσο του Αχιλλέα, όσο και των άλλων σπουδαίων ηρώων του ποιήματος, όπως μας τα δίνει αυτά ο συγγραφέας, παρακολουθούμε ολόκληρο τον Τρωικό πόλεμ...

Το βιβλίο παρακολουθεί το προσωπικό δράμα του Αχιλλέα, όπως εξελίσσεται σε κάποιες ραψωδίες της Ιδιάδας, αδιάσπαστα δεμένο με τα πάθη της κοινότητας των Τρώων, των Ελλήνων, και του κόσμου γενικότερα. Ένα κοίταγμα του καθαρού ποιητικού "λόγου" του Ομήρου μέσα στο φως του ιερού, το οποίο διαπότιζε ολόκληρη τη ζωή τού ομηρικού ανθρώπου, του αδιαλλείπτως πορευομένου, ικετεύοντος και προσδοκούντος.

Στον τόμο αυτόν έχουν συγκεντρωθεί όσες ομηρικές μελέτες έγραψα ύστερα από την έκδοση των Ομηρικών Ερευνών στα 1944. [...] Πάνω από σαράντα χρόνια πάλεψα να ξεδιαλύνω τα προβλήματα που υψώνει το έργο του Ομήρου, του παππού των Ελλήνων όπως τον έλεγε ο Νίκος Καζαντζάκης. Πολλές φορές αποφάσισα να τον παραμερίσω, για να αφοσιωθώ σε άλλα πεδία της φιλολογικής έρευνας. Εκείνος όμως δεν με άφηνε, μόνο κάθε τόσο με καλούσε κοντά του. [...] (από τον πρόλογο του βιβλίου)

Η παρούσα μελέτη έχει ως αντικείμενό της -κυρίως- τον φιλολογικό υπομνηματισμό της πινδαρικής ωδής "Ολυμπιόνικος 12.", Εργοτέλει Ιμεραίω δολιχοδρόμω, αλλά και κάποιαν εποπτική παρουσίαση του πολιτικο-ιστορικού περιβάλλοντος και της πιθανής σκοπιμότητας για την οποία η ωδή συνετέθη. Η ωδή αφορά τον Εργοτέλη, τον γιο του Κρητός Φιλάνορος, ο οποίος, αν και Κνωσσίας καταγωγής, έλαβε μέρος ως Ιμεραίος σε αγώνες δολιχοδρομίας στα Ολύμπια, τα Πύθια και τα Ίσθμια. Φαίνεται όμως ότι κέρδισε νίκες σε όλους τους πανελλήνιους αγώνες, ώστε να κληθή περιοδονίκης· ως προς την τελευταί...

Η "Οδύσσεια" του Ομήρου, το αρχετυπικό αυτό κείμενο που αποτελεί μια αστείρευτη πηγή έμπνευσης από όπου σκύβει και πίνει ολόκληρη η Ανθρωπότητα, έχει πολλαπλά επίπεδα ανάγνωσης. Και κρύβει πολλά μυστικά... Μετά από μελέτη επτά ετών, μοναδική στα παγκόσμια δεδομένα, η Ιουλία Πιτσούλη μας παρουσιάζει μια εντελώς νέα ερμηνεία της "Οδύσσειας", αποκωδικοποιώντας την ετυμολογία των ονομάτων, τη σημειολογία των τόπων και των περιστατικών και ακολουθώντας τον προπάτορα Οδυσσέα και τον Όμηρο στον μυστικό δρόμο για την αφύπνιση του νου και την απόδρασή του από τις απατηλές ψευδαισθή...

Η "Οδύσσεια" του Ομήρου, το αρχετυπικό αυτό κείμενο που αποτελεί μια αστείρευτη πηγή έμπνευσης από όπου σκύβει και πίνει ολόκληρη η ανθρωπότητα, έχει πολλαπλά επίπεδα ανάγνωσης. Και κρύβει πολλά μυστικά... Μετά από μελέτη επτά ετών, μοναδική στα παγκόσμια δεδομένα, η Ιουλία Πιτσούλη μας παρουσιάζει μια εντελώς νέα ερμηνεία της "Οδύσσειας", αποκωδικοποιώντας την ετυμολογία των ονομάτων, τη σημειολογία των τόπων και των περιστατικών και ακολουθώντας τον προπάτορα Οδυσσέα και τον Όμηρο στον μυστικό δρόμο για την αφύπνιση του νου και την απόδρασή του από τις απατηλές ψευδαισ...

Η ησιόδεια ποίηση, όπως αποκρυσταλλώνεται στα έπη Θεογονία και Έργα και Ημέραι, έχει πρόσφατα επανέλθει στο επίκεντρο του ερευνητικού προβληματισμού αναφορικά με τη λειτουργία της στο πλαίσιο της αρχαϊκής επικής ποίησης. Ο φαινομενικά απλοϊκός ποιητής από τη Βοιωτία, πρότυπο που ο ιστορικός θετικισμός του 19ου αιώνα είχε συστηματικά προβάλει, έχει παραχωρήσει σήμερα τη θέση του σε μια σαφώς διεισδυτικότερη και ωριμότερη θεώρηση της ησιόδειας ποιητικής δημιουργίας. Η μελέτη του κοινού στο οποίο απευθύνεται, η κατανόηση των συμβάσεων που οριοθετούν την επική ποίηση και συνθέτ...

Οι "Μορφές χρονικότητας στον Όμηρο", όπως προβάλλουν μέσα από τις σελίδες αυτού του τόμου, είναι μια πρόταση ανάδυσης συγκεκριμένων υποστάσεων χρόνου στην αρχαϊκή εποχή. Τότε που το μυθολογικό και το λογικό, η σκηνοθεσία της αφήγησης και η ακρόαση ποιητικών δρώμενων συνδιαλέγονταν. Έτσι, η Αυγή από μυθική θεότητα μεταμορφώνεται σε συνθήκη για ζωή και δράση. Η ημέρα προβάλλει ως στοιχείο τροφοδότησης της συλλογικής μνήμης, καθώς κωδικοποιεί την ατομική εμπειρική συμμετοχή. Και με αυτό το αισθητικά αποδιδόμενο χρονικό τοπίο συναινούν οι επικοί ήρωες. O Αχιλλέας και ο Οδυσσ...

Όταν ο ογδόντα ενός ετών Τζέι Μέντελσον αποφάσισε να παρακολουθήσει το σεμινάριο με θέμα την Οδύσσεια που θα δίδασκε ο γιος του, Ντάνιελ, στο Κολέγιο Μπαρντ, ξεκίνησε γι’ αυτούς μια περιπέτεια βαθιά συναισθηματική όσο και πνευματική. Για τον Τζέι, συνταξιούχο ερευνητή που έχει μάθει να βλέπει τον κόσμο μέσα από το αμείλικτο βλέμμα του μαθηματικού, αυτή η επιστροφή στα θρανία αποτελεί και την "τελευταία του ευκαιρία" να γνωρίσει τη μεγάλη λογοτεχνία που παραμέλησε στα νιάτα του - αλλά πάνω απ’ όλα, να καταλάβει καλύτερα τον γιο του. Οι μήνες που ακολουθούν, όσο οι δυο του...

O 7ος αιώνας π.X. είναι ο αιώνας που ο λυρισμός παίρνει από τα άλλα είδη την πρωτοβουλία να εκπροσωπήσει εξ υπαρχής αυτός την ποίηση, χιλιετηρίδες χιλιετηρίδων ύστερα από την προκοινοτική κραυγή του δέους του πρωτόγονου, προς την οποία με άλλα δεδομένα μοιάζει να ανταποκρίνεται η ρήση του πολιτισμένου ατόμου του καιρού μας πως κι η ποίηση δεν είναι κατά βάση παρά η ανάπτυξη ενός επιφωνήματος. Ο λυρισμός, ως γλώσσα του αισθήματος, γίνεται στους ΜΕΛΙΚΟΥΣ, πρώτη φορά, η δεσπόζουσα της ποίησης και μέσα από την ποίηση η δεσπόζουσα της πρόσληψης του κόσμου. Ένας λυρισμός που πέφ...

Στη μακρά αρχαιολογική πορεία του Βάσου Καραγιώργη, τα ομηρικά κείμενα αποτέλεσαν έναν αχώριστο σύντροφο, όπως το Ευαγγέλιο για τον μοναχό. Η Ιλιάδα και η Οδύσσεια υπήρξαν σταθερό σημείο έμπνευσης και αναφοράς για τον διακεκριμένο μελετητή της κυπριακής αρχαιολογίας, από τα φοιτητικά του χρόνια και τις ανασκαφές του στη Σαλαμίνα έως εκείνες της Παλαιπαίφου, και ένα μεγάλο μέρος των συγγραμμάτων του έχουν έναν oμηρικό απόηχο, μικρό ή μεγάλο. Αναζητώντας μια διέξοδο κατά την απομόνωση του πρόσφατου εγκλεισμού λόγω κορωνοϊού, ο Βάσος Καραγιώργης στράφηκε και πάλι στα ομηρικ...

Το αρχαιότερο διασωθέν Λεξικό της Ελληνικής Γλώσσας -ένα Λεξικό 2000 ετών! Περιλαμβάνει πάνω από 3000 λήμματα των Ομηρικών επών με μοναδικές ερμηνείες και ετυμολογίες. Το Λεξικό που έλειπε για να μπορέσουμε να μελετήσουμε ξανά τον Όμηρο, διότι δεν μπορεί κάποιος να πεί ότι "γνωρίζει Ελληνικά", εάν δεν έχει μελετήσει τον Όμηρο! Ο Απολλώνιος, ο λεγόμενος Σοφιστής, έζησε τον 1ο μ.Χ, αιώνα. Το μόνο σωζόμενο έργο του είναι το "Λεξικόν κατά στοιχείον της τε Ιλιάδος και Οδυσσείας", στο οποίο διασώζονται διαφορετικές εκδοχές πολλών ομηρικών στίχων και σπάνιες ερμηνείες Ομηρικώ...

Δεν γουστάρω τα μακριά μαλλιά και τα πολλά μπουκλάκια, πράγματα τεχνητά κι όχι της φύσης, μα λιγδωμένη σκόνη στο κορμί παλληκαριού μες στην παλαίστρα, δέρμα στη σάρκα των μελών μούσκεμα στον ίδρωτα. Ο πόθος μου γλυκαίνεται με αστόλιστα παιδιά· οι γόησσες μορφές είναι για πράξεις μιας Αφροδίτης θηλυκιάς. (Στράτων) Μια συλλογή από 419 ποιήματα 95 αρχαίων Ελλήνων ποιητών, τα οποία αναφέρονται στον έρωτα μεταξύ ανδρών, με υψηλό ύφος ή απλότητα, με χιούμορ ή ερωτισμό, με τρυφερότητα ή σαρκική λαχτάρα που συγκλονίζει. Μεγάλοι δημιουργοί όπως ο Πίνδαρος, ο Πλάτων, ο...

Σε αντίθεση με τις σωζόμενες τραγωδίες των τριών μειζόνων αρχαίων Ελλήνων δραματουργών, για τις οποίες διαθέτουμε ικανό αριθμό αξιόλογων ερμηνευτικών υπομνημάτων, τα δύο μνημειώδη έπη του Ομήρου, η Ιλιάδα και η Οδύσσεια, έχουν σχολιαστεί με εξαιρετική φειδώ. Ένας από τους βασικούς λόγους είναι, ασφαλώς, η έκτασή τους, που προϋποθέτει άφθονο χρόνο και ηράκλειο μόχθο περισσοτέρων του ενός ερευνητών. Ένας δεύτερος λόγος πρέπει να αναζητηθεί στα ποικίλα και πολύπλοκα προβλήματα που θέτουν τα πολύστιχα αυτά ποιήματα, προβλήματα που εκκινούν από τις περιπέτειες της χειρόγραφής το...