Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Τα είκοσι τέσσερα Επιλεγόμενα προϋποθέτουν τα λεγόμενα στις είκοσι τέσσερις ραψωδίες της πρωτότυπης και μεταφρασμένης Οδύσσειας. Από την άποψη αυτή ο ρόλος τους θεωρείται επικουρικός. Συνταγμένα ωστόσο τώρα σε έναν ανεξάρτητο τόμο διεκδικούν, μετά την προηγούμενή τους εξάρτηση, την επόμενη αυτονομία τους. Ελπίζω ότι η παρούσα σύνταξή τους θα προσφέρει στον αναγνώστη τη διπλή αυτή ανακουφιστική αίσθηση, η οποία παίζει ανάμεσα στο πριν και στο μετά, εξασφαλίζοντας, προσωρινά έστω την άρση της αρχικής τους διαδοχής, με την οποία επιβάλλεται στην καθημερινή μας ζωή ο καταπιεστι...

O Πίνδαρος είναι ο μεγαλύτερος λυρικός ποιητής της ελληνικής αρχαιότητας. Eυνοϊκές συγκυρίες είχαν σαν αποτέλεσμα να μας σωθεί το σύνολο σχεδόν του ποιητικού έργου του, οι Eπίνικοί του, δηλαδή υμνητικά ποιήματα για νικητές πανελληνίων αγώνων (Oλυμπιονίκες, Πυθιονίκες, Nεμεονίκες και Iσθμιονίκες). O εμπνευσμένος αυτός ποιητής με διαρκώς ανανεούμενο υλικό, με σταθερή δομή (στροφές, αντιστροφές και επωδή) και με πρωτότυπη πραγμάτευση των θεμάτων του, που δεν είχε προηγούμενό της στο σύνολο της λυρικής παραγωγής, μας ξαφνιάζει με τα ποιητικά ευρήματά του, με τις συνθέσεις τω...

O Πίνδαρος είναι ο μεγαλύτερος λυρικός ποιητής της ελληνικής αρχαιότητας. Eυνοϊκές συγκυρίες είχαν σαν αποτέλεσμα να μας σωθεί το σύνολο σχεδόν του ποιητικού έργου του, οι Eπίνικοί του, δηλαδή υμνητικά ποιήματα για νικητές πανελληνίων αγώνων (Oλυμπιονίκες, Πυθιονίκες, Nεμεονίκες και Iσθμιονίκες). O εμπνευσμένος αυτός ποιητής με διαρκώς ανανεούμενο υλικό, με σταθερή δομή (στροφές, αντιστροφές και επωδή) και με πρωτότυπη πραγμάτευση των θεμάτων του, που δεν είχε προηγούμενό της στο σύνολο της λυρικής παραγωγής, μας ξαφνιάζει με τα ποιητικά ευρήματά του, με τις συνθέσεις τω...

Ο Δ.Ν. Μαρωνίτης, μεταφραστής και μελετητής της Ιλιάδας και της Οδύσσειας, αλλά και του Αίαντα ή του Οιδίποδα επί Κολωνώ, συγκεντρώνει στον τόμο αυτό δοκίμιά του από το 1995 μέχρι σήμερα, μεγάλης διαύγειας και ώριμης σκέψης. Είναι κείμενα που γράφτηκαν καταρχήν για να ακουστούν. Χωρίζονται σε δύο ενότητες: α) "Από την Ιλιάδα στην Οδύσσεια" και β) "Από το έπος στο δράμα". Πρόκειται για τα γραπτά ενός μελετητή και διανοητή στην καλύτερη και ωριμότερη στιγμή του, όπου με μεγάλη ελευθερία και τόλμη διαλέγει μοτίβα από τα ομηρικά έπη και την τραγωδία: η γενεαλογία του κακού στην...

Το παρόν σύγγραμμα εμπεριέχει τις ετυμολογήσεις των κυρίων ονομάτων και τοπωνυμίων που αναφέρονται στα Ομηρικά Έπη, τα οποία φθάνουν τον αριθμό των χιλίων πεντακοσίων. Ο αναγνώστης, πέρα από το διαχρονικό "εγχειρίδιο χρήσεως ως προς τις δυσκολίες της ζωής", που αποτελεί ο Ομηρικός Λόγος, τον τρόπο δηλαδή δια του οποίου ο Έλλην Άνθρωπος οφείλει να ανταπεξέρχεται στις προκλήσεις, θα ανακαλύψη και την λογική, βάσει της οποίας ο σοφός ονοματοθέτης σε πανάρχαιες εποχές ωνόμασε πόλεις, τόπους και πρόσωπα. Τα Ομηρικά Έπη υπήρξαν πάντοτε και θα είναι ες αεί η Βίβλος των Ελλήν...

Τα έπη που αποδόθηκαν στον Όμηρο είναι το πρώτο συνειδητό έργο της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Ήταν περίπου μοιραίο εκείνες οι δύο αλληλοσυμπληρούμενες ιστορίες (ένας μεγάλος πόλεμος που γεννάει οργή και μια μεγάλη επιστροφή που κυβερνιέται από τον νόστο) να καθορίσουν την εξέλιξη της ανθρώπινης σκέψης. Κάθε κλασικό πνευματικό δημιούργημα (ας πούμε: η τραγωδία ή η ηθική φιλοσοφία) προσδιορίστηκε από τους όρους και την προθετικότητα με την οποία προσέλαβε το ήδη μυθικό ομηρικό corpus. Tέσσερις αιώνες μετά τον Όμηρο, οι κατακτήσεις του Αλέξανδρου γέννησαν έναν καινούριο κόσμο –...

Η υποτίμηση των Ελλήνων και η φιλοτρωική διάθεση που διαπερνά την Αλεξάνδρα με αποκορύφωση το εγκώμιο προς τη Ρώμη/νέα Τροία (Αλεξ. 1226-82. 1446-50) υποδεικνύουν ότι το ποίημα έχει συντεθεί προς ευχαρίστηση των Ρωμαίων. Το κομμάτι Αλεξ. 1226-82 αφορά στην κυριαρχία των Ρωμαίων επί της ιταλικής χερσονήσου, όπως αυτή σφραγίστηκε με την ήττα του Πύρρου (275 π.Χ.) κι ολοκληρώθηκε με την υποταγή των πόλεων της Μ. Ελλάδας (272/270 π.Χ.). Προτού η Ρώμη αρχίσει την περαιτέρω επέκταση προς ανατολάς και δυσμάς, έπρεπε πρώτα να εδραιώσει την κυριαρχία της στην ιταλική χερσόνησο, πράγ...

Την ποίηση μπορεί κανείς να την προσεγγίσει από διάφορες οπτικές γωνίες, όπως λ.χ. το περιεχόμενό της, τις εικόνες και τις μεταφορές της, τις φιλοσοφικές ιδέες της, το μέτρο της κ.ο.κ. Η οπτική γωνία που υιοθετεί ο συγγραφέας σε αυτό το βιβλίο έχει σκοπό να εξηγήσει τη μακροβιότητα των έργων αρχαίας ελληνικής επικής, λυρικής και δραματικής ποίησης, εντοπίζοντας την απάντηση σε ένα πλέγμα ιδεών. Οι ιδέες αυτές αφορούν, εν συντομία, τη διαχρονικότητα και την πλαστικότητα των θεμάτων που περιγράφονται στα ποιήματα· τον ευσύνοπτο και όμορφο τρόπο έκφρασής τους· τις συναρπαστικέ...

Τι υπάρχει μέσα σ' ένα όνομα; Το ερώτημα αυτό διατυπώθηκε για πρώτη φορά, μαζί με παρόμοια ερευνητικά ζητούμενα, στο Μουσείο της πτολεμαϊκής Αλεξάνδρειας. Στην πόλη που σήμερα ανακαλεί στη μνήμη μας έναν χαμένο Φάρο, μόλις πέντε δεκαετίες μετά τον Αλέξανδρο, ο Καλλίμαχος από την Κυρήνη χαρτογράφησε μια νέα, λόγιας προέλευσης, ποίηση, πέρα από τα όρια της αρχαϊκής και κλασικής παράδοσης. Η αλεξανδρινή ποιητική καθόρισε έκτοτε την αισθητική των Λατίνων και αποτέλεσε τον αρχικό καμβά για ό,τι σήμερα ονομάζουμε δυτική λογοτεχνία. Στο βιβλίο διερευνάται το αλεξανδρινό αίτημα γι...

Η διασωθείσα με το όνομα του Θέογνη συλλογή ελεγειών περιέχει την πολύ λεπτομερή εικόνα ενός κανόνα χαρακτηριστικών γνωρισμάτων, τα οποία διακρίνουν την ελληνική αριστοκρατία σύμφωνα με τη δική της αντίληψη και το δικό της περιβάλλον. Το σύνολο τούτων των γνωρισμάτων αποτελεί την "αρετή" (=υπεροχή). Σε αυτά τα γνωρίσματα ανήκουν προ πάντων: ανδρεία, δικαιοσύνη, ευσέβεια, σωφροσύνη και σοφία, τα οποία είναι γνωστά κατά την κλασσική εποχή ως κύριες αρετές. Ο Θέογνις ζει και γράφει ποιήματα σε μια εποχή, όπου η αριστοκρατία έχει απολέσει μέσα στην πόλη τη δύναμη και την πολιτι...

Στην παρούσα μελέτη για το έπος της Ιλιάδας, όπου δείχνεται μοναδική κάτοχος της ελληνικής παιδείας, η Σιμόν Βέιλ λέει τούτα τα ανεπανάληπτα: "Όσοι ονειρεύτηκαν πως η βία, ξεπερασμένη από την πρόοδο, θ' άνηκε πια στο παρελθόν, είδαν τούτο το ποίημα σαν ιστορικό ντοκουμέντο. Μα, όσοι ξέρουν να ξεδιαλύνουν τη βία σήμερα, όπως άλλοτε, στο κέντρο της ανθρώπινης μοίρας, βρίσκουν στην Ιλιάδα την πιο λαμπρή και κατακάθαρή της απεικόνιση". Και συνεχίζει έτσι: "Μονάχα όταν κανείς γνωρίσει της βίας το κράτος και μάθει να μην το αποδέχεται, γίνεται να' ναι δίκαιος και ν' αγαπάει". Κι...

Διαβάζοντας τον Όμηρο, απροσδόκητα πολλές πεποιθήσεις και συμπεριφορές που εμφανίζονται εκεί μας φαίνονται αξιοσημείωτα καθημερινές και οικείες -και άλλες βέβαια όχι. Έχουμε, για παράδειγμα, συχνά την αίσθηση ότι σε πολλά σημεία της αφήγησης, αν αλλάζαμε τα ονόματα των θεών με ορισμένα ονόματα αγίων, θα αναγνωρίζαμε πράγματα που είδαμε, ακούσαμε, διαβάσαμε ή σκεφτήκαμε. Από την άλλη μεριά, άλλα κρίσιμα σημεία τής τότε αντίληψης για το θείο είναι σήμερα οπωσδήποτε εντελώς ξένα και αδιανόητα. Έτσι, π.χ. η παντελής απουσία εγγυήσεων ηθικής τάξης και δικαιοσύνης εκ μέρους των ο...

"Τίποτε δεν είναι τυχαίο στον ουρανό και ό,τι συμβαίνει στον ουρανό συνδέεται άμεσα με τους λαούς της γης και τις λατρείες τους. Μήπως η Ιλιάδα εκτός από ιστορικό έπος είναι και ένα αστρονομικό εγχειρίδιο; Μήπως η μετάπτωση έφερε στον ουρανό της Ελλάδας έναν πολύ λαμπρό αστέρα, το λαμπρότερο απ’ όλους, τον Σείριο, και, για να τον τιμήσουμε, του δίνουμε το ρόλο του λαμπρότερου πολεμιστή της Ιλιάδας, του Αχιλλέα; Μήπως η μετάπτωση δε θα φέρει και την πτώση της Μεγάλης 'Αρκτου από τη θέση της σαν δείκτη του βορρά για να περάσει σήμερα ο βορράς στη Μικρή 'Αρκτο; Αυτό έγινε φυσι...