Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ο κορυφαίος φιλόσοφος Τεντ Χόντεριχ τάσσεται υπέρ μιας ιδιαίτερης μορφής επίλυσης του αιτιοκρατικού ζητήματος, και στην παρούσα συμπληρωμένη έκδοση του βιβλίου του "Πόσο ελεύθερος είσαι;" διατυπώνει ωριμότερες σκέψεις που αφορούν στο συγκεκριμένο ζήτημα -με τον τρόπο αυτό προάγει περαιτέρω την αντιπαράθεση στο νευραλγικό και δεσπόζοντα τομέα της φιλοσοφίας της ηθικής. Η δεύτερη αγγλική έκδοση (στην οποία στηρίχτηκε η παρούσα ελληνική) της περίφημης παγκοσμίως εισαγωγής στο μείζον φιλοσοφικό ζήτημα της αιτιοκρατίας και της ελευθερίας αναθεωρήθηκε πλήρως, ώστε να συνεκτιμήσε...

Ο πλέον ριζοσπαστικός σύγχρονος φιλόσοφος της Βρετανίας στον τομέα της Φιλοσοφίας της Σκέψης και της Λογικής, Τεντ Χόντεριχ, μας προτείνει μια πρωτοποριακή προσέγγιση των βαθύτερων αιτίων και των συνεπειών των επιθέσεων της 11ης Σεπτεμβρίου 2001. Στον απόηχο των γεγονότων εκείνης της ημέρας, το "Μετά τον τρόμο - Η πολιτική βία με πρόσχημα τον ανθρωπισμό" μας θέτει ενώπιον του ερωτήματος των ηθικών ευθυνών των ίδιων των δυτικών κοινωνιών, για την έξαρση της διεθνούς τρομοκρατίας. Σημαδεύει ανεξίτηλα και ανασκάπτει την περίφημη "ηθική του Ανθρωπισμού" της εποχής μας. Στρέφετα...

Με την "Ουτοπία" (1516), ο Thomas More δεν μας εισάγει απλώς σε έναν νέο κόσμο, αλλά μας προσφέρει μία νέα αντίληψη του χάσματος που υφίσταται ανάμεσα σε ό,τι θα έπρεπε να υπάρχει και σε ό,τι υπάρχει, στο επιθυμητό και στο υπαρκτό. Η "Ουτοπία" συνιστά μια καυστική και διεισδυτική ανάλυση των ελαττωμάτων της κοινωνίας μας, μία πρόταση για έναν εναλλακτικό τρόπο ζωής. "Η Νέα Ατλαντίς" (1627) του Francis Bacon προσφέρει μία εικόνα του προοδευτικού ρόλου που η επιστήμη είναι σε θέση να διαδραματίσει στη σύγχρονη κοινωνία. "Η Νήσος των Πάιν" (1668) του Henry Neville είναι ένας σ...

Το βιβλίο αυτό περιλαμβάνει ορισμένα από τα σημαντικότερα και γνωστότερα γραπτά του βρετανού κοινωνικού μεταρρυθμιστή και ουτοπικού ρεαλιστή Ρόμπερτ Όουεν (1771-1858). Η μελέτη αυτών των κειμένων μάς προσφέρει την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε ένα εξαιρετικά σημαντικό επεισόδιο στην ιστορία της σοσιαλιστικής σκέψης. Ωστόσο, πέρα από το ιστορικό ενδιαφέρον που παρουσιάζουν τα γραπτά του, οι ιδέες του Όουεν έχουν ιδιαίτερη θεωρητική σημασία γιατί, εκκινώντας από αυτές, μπορούμε να ανασυγκροτήσουμε σημαντικές όψεις μιας θεωρίας για τη γένεση και τη δικαιολόγηση των αξιών σε συν...

Το κείμενο που παρουσιάζεται εδώ προέρχεται από το βιβλίο του Έρντ Κασσίρερ "The Myth of the State" (1944) που γράφτηκε από τον γερμανό συγγραφέα κατά την τελευταία περίοδο της ζωής του στην Αμερική και εκδόθηκε, μεταθανάτια, το 1946 με την επιμέλεια του Charles W. Hendel στις εκδόσεις Yale University press. [...] Σ' ολόκληρη τη διαδρομή αυτής της έκθεσης ο συγγραφέας παρακολουθεί τις διαδικασίες εκείνες που οδήγησαν στη σύγχρονη αναπαραγωγή, ή, πιο σωστά, υποκατάσταση των μύθων μέσα στη μεταβαλλόμενη κοινωνικοπολιτική πραγματικότητα. Και εδώ βέβαια γεννάται το ερώτημα αν...

Η ως ενιαία θεωρούμενη Δύση είναι διασπασμένη. Όμως δεν προξένησε τη διάσπαση αυτή ο κίνδυνος της διεθνούς τρομοκρατίας, αλλά η πολιτική της κυβέρνησης των ΗΠΑ, που αγνοεί το διεθνές δίκαιο, εκτοπίζει τα Ηνωμένα Έθνη στο περιθώριο και αψηφά τη ρήξη με την Ευρώπη. Η διάσπαση διασχίζει και την Ευρώπη και την Αμερική. Στη Γερμανία, η απομάκρυνση της αμερικανικής κυβέρνησης και των ελίτ από τις δικές τους παραδόσεις επιδρά ως δοκιμασία. Η χημική ένωση στην οποία συνίστατο ο δυτικός προσανατολισμός της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, από την εποχή του Αντενάουερ, αποσυν...

Το αντικείμενο του έργου αυτού κινείται στο γενκό πλαίσιο της πολιτικής ανάλυσης. Εξειδικεύεται κυρίως στη θεωρία της οργάνωσης, την κοινωνιολογία της εργασίας, τη θεωρία των κοινωνικών τάξεων, σε αναλύσεις με αναφορές στην πολιτική θεωρία και σε προσεγγίσεις για την εφαρμοσμένη πολιτική. Συντίθεται από κείμενα τα οποία έχουν γραφεί και δοκιμαστεί σε διάφορες ευκαιρίες. Τα περιεχόμενά του έχουν την πρόθεση να αναλύσουν τις προϋποθέσεις, τις ξεχωριστές όψεις των πραγματικοτήτων της ελληνικής κοινωνίας και τη συγκροτημένη πρόσληψή τους, ενώπιον της χρονικής αφορμής η οποία δη...

Ο συγγραφέας δεν αντιμετωπίζει τη μελέτη της φιλοσοφίας της πόλης-κράτους ως ένα ζήτημα ιστορικού ενδιαφέροντος· την αντιμετωπίζει ως τη μελέτη κάποιου πράγματος μέσα στο οποίο εξακολουθούμε να κινούμαστε και να ζούμε. Όπως γράφει ο ίδιος, "η πόλη-κράτος ήταν διαφορετική από το σημερινό έθνος-κράτος, αλλά μόνο υπό την έννοια ότι ήταν μια περισσότερο ζωτική και έντονη μορφή του ίδιου πράγματος. Σ' αυτήν το άτομο μπορούσε να συνειδητοποιήσει ευκολότερα και πιο ξεκάθαρα τον εαυτό του ως τμήμα του κράτους, επειδή το μέγεθος της επέτρεπε μία τέτοια συνειδητοποίηση και το σύστημα...

Ο αναγνώστης κρατά στα χέρια του ένα έργο χιλιοδιαβασμένο, που έχει μεταφραστεί αμέτρητες φορές και έχει υποβληθεί σε άπειρα σχόλια. Ένα έργο που για κάποιους είναι διάφανο και τίμιο, ενώ για άλλους αντίθετα, είναι διαβολικό και συκοφαντικό. Ο "Ηγεμόνας" στη συναρπαστική πορεία του σημάδεψε τους αιώνες προκαλώντας ζωηρή αίσθηση, κατακτώντας αναγνώστες που πίστεψαν ότι βρήκαν και βρίσκουν στις σελίδες του πολύτιμες συνταγές για να τις εφαρμόσουν, άλλος στην πολιτική, άλλος στο στρατό, άλλος στην ερωτική πολιορκία, άλλος στις οικονομικές συναλλαγές... ... Ο "Ηγεμόνας", το...

Οι προτάσεις για την πραγμάτωση των πολιτικών αξιών που κείνται στην περιοχή του αγνώστου, του λογικώς αδυνάτου, προϋποθέτουν την οδυνηρή δέσμευση του υποκειμένου στην περιοχή αυτήν. Η ίδια δέσμευση στερείται τιμών αλήθειας και ψεύδους. Οι προτάσεις ωστόσο που πραγματεύονται τη διαχείριση των αξιών αυτών υπόκεινται σε αυστηρή επιστημονική κριτική. Το ανωτέρω επιστημολογικό πρίσμα πραγμάτωσης των αξιών φωτίζει τον ευρύτερο κοινωνικό χώρο της εκπαίδευσης και καθιστά λιγότερο ανέφικτη τη συνύπαρξη των κοινωνικών ταυτοτήτων στον καθημέραν εκπαιδευτικό βίο. Ο λόγος της πολυφωνία...

[...] Το αντικείμενο αυτού του εγχειριδίου, αποσκοπεί στο να καταστήσει κατανοητό τον αδιάσπαστο χαρακτήρα κάθε προβληματικής και κάθε θέσης που αφορά την ελευθερία, σε πείσμα των αποκλίσεων που παρατηρούνται μεταξύ των σκέψεων που σημαδεύουν την ιστορία της ιδέας της ελευθερίας. Η ερωτηματοθεσία πάνω στην ελευθερία οδηγεί, πράγματι, εκ νέου σε ορισμένους αναπόφευκτους και διαρκώς ανακύπτοντες προβληματισμούς που ομαδοποιούν τις διάφορες απαντήσεις. Αντί να ελέγξουμε λεπτομερώς τις ετερόκλητες έννοιες της ελευθερίας, θα αρκεστούμε εδώ να τις εξετάσουμε ως διακριτές απαντήσε...

Η "Κριτική της υπάρχουσας κοινωνίας", δεύτερος τόμος του απανθίσματος των φιλοσοφικο-πολιτικών απόψεων του μεγάλου ρώσου αναρχικού Μιχαήλ Μπακούνιν από τον συμπατριώτη του Γκριγκόρι Μαξίμοφ, είναι μια οξεία κριτική ανάλυση ορισμένων βασικών συστατικών της σύγχρονης κοινωνίας: των θεσμών της ιδιωτικής ιδιοκτησίας και του κράτους, που παγιώνουν τις ταξικές συγκρούσεις και εισάγουν τα άτομα σε σχέσεις κυρίων και δούλων καθαγιάζοντας τις έννοιες της κυριαρχίας και της εξουσίας (η οποία αποτελεί μολαταύτα εγγενές, όχι όμως και αμετάβλητο, χαρακτηριστικό της ανθρώπινης φύσης) και...

Όταν ζούμε υπό ανελεύθερες σχέσεις, δημιουργούνται νοήματα για τη γνώση και την πράξη, τα οποία είναι στρεβλά. H αναζήτηση της ορθής νοηματικής συγκρότησης είναι λοιπόν από μόνη της μια προσπάθεια ανόρθωσης της ανθρώπινης κατάστασης, μια κριτική των σχέσεων κυριαρχίας. Aυτό είναι το σκεπτικό του Γιώργου Φαράκλα σ’ αυτό το βιβλίο διαλεκτικής φιλοσοφίας. Συνδιαλέγεται σχετικά με παλαιούς και σύγχρονους στοχαστές, από τον Θουκυδίδη, τον Πλάτωνα και τον Aριστοτέλη, μέχρι τον Mονταίνιο, τον Pουσσώ, τον Kαντ, τον Φίχτε, τον Έγελο και τον Σαρτρ, από τον Mπασελάρ και τον Σερ ώς...

Μία κρίση νομιμοποίησης άνευ προηγουμένου συνταράζει τους εκπαιδευτικούς θεσμούς. Απίσχνανση του σχολείου όσον αφορά την αποστολή του να μεταδίδει γνώσεις και αξίες, άνοδος του ατομικισμού στην οικογενειακή ζωή,εντεινόμενος προβληματισμός για το ρόλο του γονέα: ασφαλώς, ποτέ τα σημεία αναφοράς και τα πρότυπα βάσει των οποίων οι ενήλικες, σε κάθε εποχή, ασκούν τα καθήκοντά τους έναντι των παιδιών δεν έγιναν αντικείμενο τόσων αμφιβολιών ή ανησυχιών για ό,τι μπορεί ακόμα να επιφυλάσσει το μέλλον -και, συγχρόνως, τέτοιας νοσταλγίας για ένα παρελθόν τόσο πιο εξωραϊσμένο όσο περι...

H κατάσταση εξαίρεσης -έννοια που αντλεί την καταγωγή της από την "exceptio" του ρωμαϊκού δικονομικού συστήματος και την οποία ο Αγκάμπεν θεωρεί ταυτόσημη με την "κατάσταση έκτακτης ανάγκης"- έχει αρχίσει σήμερα να μετατρέπεται, και με τη δική μας ανοχή, σε "φυσιολογικό" τρόπο διακυβέρνησης, τρόπο ο οποίος καθορίζει σε μεγάλο βαθμό τόσο την εξωτερική όσο και την εσωτερική πολιτική των κρατών. Το βιβλίο του κορυφαίου Ιταλού φιλοσόφου διερευνά σε βάθος τις σύνθετες ιστορικές πτυχές του ζητήματος, αναλύει τα αίτια και τις επιπτώσεις του στις σημερινές κοινωνίες και εξετάζει τι...

Ένα φάντασμα πλανάται μέσα στο μετανεωτερικό λυκόφως της ιστορίας: η απόσυρση του πολιτικού. Αναμφίβολα, το σκοτεινό άστρο της διαχείρισης μεσουρανεί στο στερέωμα των παγκοσμιοποιημένων αγορών, ενώ η κοινωνική πραγματικότητα μεταγγίζεται στους καθοδικούς σωλήνες ως τηλεοπτικό σόου. Απορρίπτοντας αυτήν τη φασματογραφική διάγνωση, ο Alain Badiou προτείνει την αποδέσμευση της πολιτικής από την υπερβατική εγγύηση της Ιστορίας και την κοινωνιολογική ουσιοποίηση των τάξεων. Με μια ριζοσπαστική θεωρητική χειρονομία, αποσπά την τοπική της πολιτικής από την προ-κατειλημμένη πραγμ...

[...] Το πρώτο από τα σημαντικά έργα που έγραψε ο Μακιαβέλι την περίοδο της πολιτικής του εξορίας έμελλε να γίνει "το σήμα κατατεθέν" του, αδιάρρηκτα συνδεδεμένο με το όνομά του: "Ο ηγεμόνας". Γραμμένος προς το τέλος του 1513 (και πιθανόν στις αρχές του 1514) αλλά δημοσιευμένος αρκετά μετά το θάνατο του συγγραφέα του, το 1532, ο "Ηγεμόνας" συντάχθηκε με περισσή βιασύνη, από ένα Μακιαβέλι που επεδίωκε, μεταξύ άλλων, να επανακτήσει αξιώματα και το κύρος του στην κυβέρνηση της πατρίδας του. [...] Το έργο, όπως και ο συγγραφέας του, είναι υπερβολικά πολυσήμαντο και πολυσύνθετ...

Το τελευταίο φιλοσοφικό έργο της Χάνα Άρεντ επρόκειτο να είναι ένα τριμερές εγχείρημα με τον τίτλο "The Life of Mind". Δυστυχώς μπόρεσε να ολοκληρώσει, μόνο τα δύο πρώτα μέρη. Όσον αφορά το τρίτο, το "Judging", βρέθηκε μόνο η σελίδα του τίτλου με ρητά του Κάτωνα και, του Γκαίτε. Όπως υπογραμμίζει, και ο τίτλος, η Άρεντ θεωρούσε τη δουλειά της σχετικά παράλληλη με τις τρεις "Κριτικές" του Ιμάνουελ Καντ. Στην πραγματικότητα, ενώ είχε ξεκινήσει, να δουλεύει πάνω στο "The Life of Mind", έδωσε μερικές διαλέξεις για την "Πολιτική φιλοσοφία του Καντ" στηριζόμενη κυρίως στην "Κριτι...

Είναι δυνατόν να δικαιολογηθεί η κανονιστική σχέση ηθικής και πολιτικής; Αν ναι, υπό ποιες προϋποθέσεις και με ποια κριτήρια; Το βιβλίο ξεκινά από αυτό το ερώτημα και αναζητεί τη δυνατότητα δικαιολόγησης των πεποιθήσεων έξω από το πεδίο της απλής και συχνά δογματικής βεβαιότητας. Η έρευνα, κινούμενη στον χώρο της πολιτικής φιλοσοφίας, εξετάζει κριτικά τις θεωρίες τού καντιανής εμπνεύσεως φιλελευθερισμού του John Rawls, του αντιφιλελεύθερου και σχετικιστικού κοινοτισμού του Michael Sandel αλλά και του Alasdair MacIntyre, καθώς και του νεοφιλελευθερισμού του Robert Nozick. Ο...

Γιατί ο Ντεριντά διάβαζε Πλάτωνα όταν οι φοιτητές καταλάμβαναν τη Σορβόνη το Μάη του 1968; Γιατί ο Φουκό έγραφε για τον Οιδίποδα Τύραννο την εποχή που αγωνιζόταν για τα δικαιώματα των φυλακισμένων μαζί με τον Βιντάλ-Νακέ; "Η Αθήνα στο Παρίσι" διερευνά την καθοριστική συμβολή των κειμένων και των ιδεών της αρχαίας Ελλάδας στη διαμόρφωση των σημαντικότερων μεταπολεμικών ρευμάτων της γαλλικής σκέψης. Η Μίριαμ Λέναρντ υποστηρίζει πως οι Γάλλοι διανοητές στράφηκαν στο παράδειγμα της αθηναϊκής δημοκρατίας για να υποστηρίξουν τις θέσεις τους σχετικά με τη φύση της ηθικής επιλογ...