Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Οι δεκαεπτά συγγραφείς του τόμου, από τα πεδία της κοινωνιολογίας, της φιλοσοφίας, της πολιτικής επιστήμης, της ψυχολογίας, της εκπαίδευσης, της θεατρολογίας, της επικοινωνίας, της αρχιτεκτονικής διερευνούν πτυχές της ιδιωτικής σφαίρας που οι σποραδικές προσπάθειες μελέτης τους δεν διαμόρφωσαν ως τώρα ένα συγκροτημένο πλαίσιο μέσα από το οποίο θα μπορούσαν να επιτευχθούν μεγαλύτερες θεωρητικές, ερευνητικές και διεπιστημονικές συγκλίσεις. Ο παρών τόμος επιδιώκει να συμβάλει στην κάλυψη αυτού του κενού. Παρουσιάζονται όλοι οι προβληματισμοί που αφορούν τη σύγχρονη και διαλεκτ...

Περιέχει: ΜΕΡΟΣ Α: ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΑΝΙΣΟΤΗΤΑ, Κοινωνικές Ανισότητες και Περιβάλλον, Θεωρητική Ανάλυση της Περιβαλλοντικής Ανισότητας, Η Περιβαλλοντική Ανισότητα ως Πεδίο Κοινωνικής Έρευνας, Η Παγκοσμιοποιημένη Περιβαλλοντική Ανισότητα, ΜΕΡΟΣ Β: ΧΩΡΟΣ, ΚΟΙΝΩΝΙΑ, ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΕΣ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ, Κοινωνία, Χώρος και Πρακτικές Πολιτισμικές Αναπαραστάσεις, Πρακτικές και Χώρος Έμφυλες Αναπαραστάσεις, Χώρος και Πρακτικές, Αναπαραστάσεις της Κοινότητας και των Ορίων: Ταυτότητες, Εθνοτισμός, Εθνικισμός και Χώρος.

Ο N. Elias αντιλαμβάνεται το περί χρόνου δοκίμιό του ως άρση θεμελιώδους παρεξήγησης: "Νομίζουμε", παρατηρούσε σε συνέντευξη το 1984, έτος της α' έκδοσης του έργου, "πως ο χρόνος είναι μια έννοια της φυσικής επιστήμης, η οποία και μεταφέρθηκε στην κοινωνία. Συνέβη το ακριβώς αντίθετο. Λόγω των κοινωνικών αναγκών σε προγενέστερες εποχές οι ιερείς παρακολουθούσαν την ανατολή και τη δύση του ηλίου, τη χάση και τη φέξη του φεγγαριού, για να προσδιορίσουν την κατάλληλη προς τις γεωργικές εργασίες εποχή. Όσο, τώρα, στενότερες γίνονταν οι σχέσεις των ανθρώπων, ο συντονισμός των δ...

Επτά σπουδαίες μορφές της παγκόσμιας διανόησης και τέχνης αναλύουν, αφορίζουν ή αποθεώνουν το χρήμα υπό μορφή πίστωσης, διεκδίκησης ή προνομίου. Ο Ακινάτης επανεξετάζει τις προϋποθέσεις, σύμφωνα με τις οποίες η τοκογλυφία συνιστά αμάρτημα. Ο Αριστοτέλης, μέσα από την ψυχολογική και πρακτική ανάλυση περί διαχείρισης του χρήματος, αναδεικνύει την αρετή της γενναιοδωρίας. Ο Κότοκου αντικρίζει το χρήμα ως βακτήριο και προτείνει την κατάργησή του. Ο Μαρξ ανατέμνει τη δύναμη του χρήματος, "δεσμού όλων των δεσμών". Ο Μπωντλαίρ διακηρύσσει πως "ο κόσμος θα τελειώσει", αλλά το χρή...

Το βιβλίο αυτό από τη μια μεριά προσπαθεί να δείξει πώς είναι δυνατόν να οδηγηθεί κάποιος να κάνει κάτι που δεν του αρέσει, χωρίς να έχει όφελος από αυτό ούτε και τη δικαιολογία πως πιέστηκε ή απειλήθηκε για να το κάνει. Από την άλλη φιλοδοξεί να μάθει στους αναγνώστες του τι πρέπει να κάνει κάποιος ώστε να αναγκάσει τους άλλους, οποιουσδήποτε άλλους, να συμπεριφερθούν με τον τρόπο που αυτός θέλει. Πρόκειται με άλλα λόγια για ένα βιβλίο που επιχειρεί να εξηγήσει πώς ο καθένας και η καθεμία από εμάς, χωρίς να έχουμε ιδιαίτερες επιστημονικές γνώσεις, δύναμη ή εξουσία, χωρίς ν...

Πέντε διαχρονικά και επίκαιρα κείμενα, που επιχειρούν να προβληματίσουν σοβαρά τον πολίτη του 21ου αιώνα για την ηθική των ημερών μας. Στο πιο προσωπικό από αυτά, ο Έκο θυμάται την απελευθέρωση της χώρας του από τον φασισμό, εξετάζει τις ιστορικές μορφές του και αναλύει τις πιο αποτρόπαιες εκδηλώσεις του στις μέρες μας. Από το δράμα του πολέμου έως τα μέσα μαζικής επικοινωνίας, από την παρέμβαση των διανοουμένων ενάντια στον ρατσισμό, τον ολοκληρωτισμό και τον φονταμενταλισμό έως τη μη ανεκτικότητα των ανθρώπων απέναντι στον ξένο και τον μετανάστη, τα πέντε αυτά ανθρωποκεντ...

"Η ζωή των ενηλίκων καθορίζεται από δύο μεγάλες αγάπες. Η ιστορία της πρώτης -του έρωτα που αναζητάμε- είναι πασίγνωστη και έχει αναλυθεί διεξοδικά. Της δεύτερης -της αγάπης που ζητάμε από τον κόσμο μας- είναι πολύ πιο κρυφή και επώδυνη. Κι όμως, η ανάγκη μας γι' αυτή τη δεύτερη αγάπη είναι εξίσου περίπλοκη και σημαντική". Το βιβλίο αυτό μιλά για ένα άγχος σχεδόν οικουμενικό, που σπάνια συζητιέται άνετα: εξετάζει το άγχος μας για τη γνώμη που σχηματίζουν οι άλλοι για εμάς, για το αν μας θεωρούν πετυχημένους ή όχι, αξιόλογους ή αδιάφορους. Είναι ένα βιβλίο για την αγωνία τη...

"Ο ανθρωπιστικός χώρος προσεγγίζεται πιο αποτελεσματικά, όχι μέσα από τις απειλές και τους κινδύνους που υφίσταται, από την πολιτικοποίηση της ανθρωπιστικής δράσης και τη διασύνδεσή της με ευρύτερους στόχους, αποκατάστασης της ειρήνης και ασφάλειας, αλλά μέσα από τα συστατικά του, το νομικό πλαίσιο κανόνων και αρχών, που διασφαλίζουν την ελεύθερη και ασφαλή πρόσβαση ανθρωπιστικών οργανώσεων σε πληθυσμούς σε ανάγκη και, τελικά, την ανταπόκριση τους σε αυτή την ανάγκη. Ακόμη κι αν ο Ανθρωπισμός ως ιδέα, αρχή, Χώρος ή ζητούμενο, ως έννοια και ως περιεχόμενο είναι συχνά υποκ...

"Η επιδηµία Covid-19 είναι μια πρωτοφανής υγειονομική κρίση που φέρνει στην επιφάνεια το πώς είμαστε συνδεδεμένοι μεταξύ µας, ανεξαρτήτως του σε ποιο σηµείο του κόσµου βρισκόµαστε· ενός κόσµου περίπλοκου, στον οποίο µια µόλυνση, ένας ιός, υπερβαίνει έθνη, ταυτότητες και πολιτισµούς. Η επιδηµία υπενθυµίζει στον καθένα µας ότι αποτελεί µέλος µιας µεγάλης κοινότητας και µας αναγκάζει να φανταστούµε ότι σε περιόδους κρίσης αποτελούµε έναν και µοναδικό οργανισµό, ένα ενιαίο σώµα. Αν δεν δείχνουµε αλληλεγγύη, είναι κυρίως λόγω έλλειψης φαντασίας. Η κοινότητά µας σε τέτοιες περιστ...

Τα κείμενα αυτού του τόμου επιχειρούν να μελετήσουν το θάνατο, τη θνητότητα και τη διαχείρισή τους με κοινωνικούς και πολιτικούς όρους. Στέκονται κριτικά στις τάσεις φυσικοποίησης των αιτίων και των συνθηκών θανάτου, στις κυρίαρχες αφηγήσεις και διαδικασίες που νομιμοποιούν πρακτικές εξόντωσης των επικίνδυνων Άλλων και διερευνούν τις πολιτικές προϋποθέσεις και ιεραρχίες με βάση τις οποίες οι έννοιες της ανθρώπινης ζωής και του ανθρώπινου θανάτου επιδέχονται διαφορετικές αξιολογήσεις. Ακόμη επιχειρούν να φέρουν στο προσκήνιο την ανατρεπτική δυναμική του απειλούμενου ή νεκρού...

Κάποια μέρα, στο μέλλον, άντρες και γυναίκες θα ξεσηκωθούν, θα κατακτήσουν τη βουνοκορφή, θα σμίξουν ρωμαλέοι, δυνατοί και ελεύθεροι, έτοιμοι να δεχτούν, να μοιραστούν και να απολαύσουν τις χρυσαφένιες αχτίδες του έρωτα. Ποια ιδέα, ποια φαντασία, ποια φαντασίωση, ποια ποιητική ιδιοφυΐα μπορεί να προβλέψει, έστω κατά προσέγγιση, τις προοπτικές μιας τέτοιας δύναμης στη ζωή των ανδρών και των γυναικών; Αν ο κόσμος πρόκειται κάποτε να γεννήσει την αληθινή συντροφικότητα και μοναδικότητα, όχι ο γάμος, αλλά η αγάπη θα είναι ο γεννήτορας.

Η ανεκτικότητα παρέχει τη δυνατότητα ύπαρξης της διαφοράς. Η διαφορετικότητα έχει ανάγκη από την ανεκτικότητα. Ο συγγραφέας, αναλύει μέσα από ιστορικές αναδρομές και πολιτικές συγκρίσεις πως η σημερινή ανοικτή κοινωνία συμπεριλαμβάνει στο εσωτερικό της κλειστές κοινωνίες. Σε μια Ελλάδα όπου οι δικοί της μετανάστες σε τρίτες χώρες αποτελούν μια ανοικτή πληγή στο κοινωνικό της σώμα και όπου οι ξένοι, οι διαφορετικοί, πληθαίνουν, η ανεκτικότητα αποκτά μεγάλη επικαιρότητα και προβάλλει ως καθημερινή αναγκαιότητα.

Η πολύπλευρη κρίση του "παγκοσμιοποιημένου" καπιταλισμού, της οποίας είμαστε πλέον μάρτυρες, επιβάλλει την ανανέωση των θεωρητικών εργαλείων της κριτικής σκέψης, εφόσον αυτή συνεχίζει να αρνείται το συμβιβασμό με την "ωμή πραγματικότητα". Το μεσοπολεμικό έργο του Μαξ Χορκχάιμερ μάς είναι απ' αυτή την άποψη εξαιρειτικά οικείο, καθώς επιχειρούσε εξαρχής να αντιμετωπίσει διλήμματα ανάλογα μ' αυτά μιας σύγχρονης κριτικής θεωρίας. Ο "διεπιστημονικός υλισμός" του Horkheimer ήθελε να αποτελέσει έλλογη απάντηση στην κοινωνική και πολιτισμική κρίση των ανεπτυγμένων κοινωνιών του Μεσ...

Σκοπός του πονήματος αυτού συνιστά η επιστημολογική θήρα μιας μεθόδου στις κοινωνικές επιστήμες. Αναζητάμε το λογικώς αδύνατο στις κοινωνικές επιστήμες, στην ιστορική διαδικασία συλλήβδην. Ιστορικιστικές προκαταλήψεις, ουτοπικά συμφέροντα κι ανεξέταστες ιδεολογίες μπορεί ν' αποβούν μοιραία για την γνώση της ιστορίας και να προδώσουν τον δημόσιο ή κοινωνικό χαρακτήρα της γνώσης αυτής. Γιατί λοιπόν να επιζητούμε παρόμοιες αυταπάτες, να κατανοήσουμε δηλαδή την ιστορία με την παντοδυναμία του λόγου, χωρίς ν' αντιληφθούμε την τάξη του απορείν, του θαυμάζειν, του διέπει τα ιστορι...

Ο όρος "παράπλευρες απώλειες" έχει προστεθεί πρόσφατα στο λεξιλόγιο των στρατιωτικών δυνάμεων κι αναφέρεται στις αθέλητες συνέπειες ένοπλων επεμβάσεων, συνέπειες απροσχεδίαστες αλλά επιβλαβείς, και συχνά με τεράστιο ανθρώπινο κόστος. Όμως οι παράπλευρες απώλειες δεν περιορίζονται στον κόσμο των στρατιωτικών επιχειρήσεων - αποτελούν και μια από τις πιο εμφανείς κι εντυπωσιακές διαστάσεις της σύγχρονης κοινωνικής ανισότητας. Το εύφλεκτο μείγμα της αυξανόμενης κοινωνικής ανισότητας και του αυξανόμενου βάρους των ανθρώπινων δεινών, τα οποία περιθωριοποιούνται ως "παράπλευρες" α...

Πόσο διαβάζουν ή δεν διαβάζουν οι 'Ελληνες; Ποιά είδη βιβλίων προτιμούν; Ποιές ώρες της ημέρας και ποιές ημέρες της εβδομάδας ασχολούνται με το διάβασμα; Πώς ενημερώνονται και από πού αγοράζουν τα βιβλία που διαβάζουν; Τι αντιπροσωπεύει για αυτούς το βιβλίο; Ποιοί είναι με δυο λόγια, οι ορίζοντες της αναγνωστικής εμπειρίας; Ποιούς λόγους επικαλούνται, κυρίως, οι μη τακτικοί αναγνώστες για το ότι διαβάζουν σπανιότερα ή για το ότι δεν διαβάζουν; Ποιοί είναι οι κυριότεροι παράγοντες, αντικειμενικοί και υποκειμενικοί, που εμποδίζουν την ανάπτυξη της σχέσης τους με το βιβλίο;...

Το παιδί και η παιδική ηλικία βρίσκονται τις τελευταίες δεκαετίες στο κέντρο του κοινωνικού ενδιαφέροντος. Συχνά, η μεταπολεμική περίοδος αντιπαρατίθεται στο παρελθόν. Πράγματι, έχουν γίνει σημαντικά βήματα όσον αφορά τη θέση του παιδιού στην κοινωνία. Η απολυτοποίηση όμως των απόψεων εμποδίζει την ψύχραιμη αποτίμηση. Η παιδοκεντρικότητα ως αίτημα ανθρωπιστικό μετατρέπεται σε δεσμωτήριο των παιδιών. Ο καταναλωτισμός και η διαφήμιση ως νέοι παράγοντες στη διαπαιδαγώγηση συμβάλλουν σημαντικά σε αυτό.

Το 1948, στο αποκορύφωμα του ελληνικού Εμφυλίου, τριάντα οκτώ χιλιάδες παιδιά εντάχθηκαν σε προγράμματα εκκένωσης μέσω των οποίων απομακρύνθηκαν από τα σπίτια τους στα βουνά της βόρειας Ελλάδας. Το ΚΚΕ τοποθέτησε τα μισά σε ορφανοτροφεία στην ανατολική Ευρώπη, ενώ η εθνική κυβέρνηση έβαλε τα υπόλοιπα σε οικοτροφεία σε άλλα μέρη της Ελλάδας. Αντικείμενο έριδας κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, το αμφιλεγόμενο αυτό επεισόδιο εξακολουθεί να δημιουργεί εντάσεις στη διεθνή σκηνή, αλλά και στο εσωτερικό της ελληνικής κοινωνίας. Ο Λόρινγκ Ντάνφορθ και η Ρίκη βαν Μπούσχοτεν παρο...

Η μελέτη αυτή αποτελεί μια προσπάθεια να παρουσιαστούν οι δυνατότητες και οι προκλήσεις του κοινωνικού έργου σε κοινοτικό επίπεδο στο σύγχρονο αστικό χώρο, καθώς και οι επιστημονικές θεωρήσεις του πεδίου αυτού.