Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Την πορεία από την περιοχή Γουρούχ της Κερασούντος μέχρι την εγκατάσταση στο χωριό Αυγή του Λαγκαδά, σκιαγραφεί ο Γιώργος Παρασκευόπουλος στο βιβλίο του, που φέρει τον τίτλο Ένας λαός δύο πατρίδες. Στις 170 σελίδες του έργου περιέρχεται ο συγγραφέας αρχικά τον ιστορικό χώρο του Πόντου και στην συνέχεια τα σημαντικότερα γεγονότα που διαδραματίστηκαν πριν και κατά την έξοδο. Οι αντίξοες συνθήκες που συνόδευσαν την εγκατάσταση στην δεύτερη πατρίδα και οι προσδοκίες για το νέο ξεκίνημα αποτελούν το κεντρικό πυρήνα του βιβλίου, που συμβάλλει καίρια στην ιστοριογραφία της νεώτερη...

Οι τελετουργίες είναι προκαθορισμένες, επαναλαμβανόμενες, συμβολικές δραστηριότητες, που συνίστανται από λεκτικά και μη λεκτικά στοιχεία και χρησιμοποιούνται για να δηλώσουν την επικοινωνιακή πλευρά κάθε συμπεριφοράς. Είναι δηλαδή συμβολικές πρακτικές, τρόπος επικοινωνίας παραστάσεις που επιβεβαιώνουν το σύστημα των κοινωνικά αποδεκτών σχέσεων ανάμεσα σε άτομα και σε ομάδες, ενισχύουν την κοινωνική δομή, παράγουν το δικό τους είδος συμβολικής γνώσης. Οι "σταθμοί της ζωής" του ανθρώπου, όταν αυτός διέβαινε από μια κατάσταση σε άλλη, συνοδεύονταν από τελετουργίες, γι' αυτό κα...

Tην αυγή του 20ού αιώνα οι Έλληνες κάτοικοι του Πόντου, οι οποίοι είχαν διατηρήσει επί τρεις σχεδόν χιλιετίες αναλλοίωτα τα χαρακτηριστικά της εθνικής τους ταυτότητας, ανέμεναν με λαχτάρα την εξόρμηση της "μητέρας-πατρίδας" προς απελευθέρωση των "αλύτρωτων αδελφών". Οι μεγάλες επιτυχίες του Ελληνικού Στρατού στους Βαλκανικούς Πολέμους έδωσαν βάσιμες ελπίδες στους Πόντιους ότι σύντομα θα εντάσσονταν στη Μεγάλη Ελλάδα. Οι Τούρκοι ηγέτες όμως είχαν ήδη συμφωνήσει να εξολοθρεύσουν όλους τους χριστιανούς της Μικράς Ασίας. Το 1914 άρχισαν οι πρώτες σφαγές. Αργότερα η δυναμική διε...

Η "Εγκυκλοπαίδεια του Ποντιακού Ελληνισμού" είναι ένα πολύτομο έργο, που έχει τα γενικά γνωρίσματα μιας τυπικής εγκυκλοπαίδειας· διάταξη των θεμάτων κατά αλφαβητική σειρά και όχι κατά κατηγορίες, πληροφοριακό, κατά κύριο λόγο, περιεχόμενο των λημμάτων, διαχρονική και περιεκτική παρουσίαση κάθε θέματος, προσπάθεια να καλυφθούν, με τον πλούτο των λημμάτων, όλοι οι τομείς του επιστητού, όσο αυτό είναι δυνατό, κτλ. Το έργο, όμως, έχει μια ιδιαιτερότητα, που το κάνει να ξεχωρίζει από τις άλλες γενικές εγκυκλοπαίδειες· η ιδιαιτερότητά του έγκειται στο γεγονός ότι τα πλαίσια, μ...

Η "Εγκυκλοπαίδεια του Ποντιακού Ελληνισμού" είναι ένα πολύτομο έργο, που έχει τα γενικά γνωρίσματα μιας τυπικής εγκυκλοπαίδειας· διάταξη των θεμάτων κατά αλφαβητική σειρά και όχι κατά κατηγορίες, πληροφοριακό, κατά κύριο λόγο, περιεχόμενο των λημμάτων, διαχρονική και περιεκτική παρουσίαση κάθε θέματος, προσπάθεια να καλυφθούν, με τον πλούτο των λημμάτων, όλοι οι τομείς του επιστητού, όσο αυτό είναι δυνατό, κτλ. Το έργο, όμως, έχει μια ιδιαιτερότητα, που το κάνει να ξεχωρίζει από τις άλλες γενικές εγκυκλοπαίδειες· η ιδιαιτερότητά του έγκειται στο γεγονός ότι τα πλαίσια, μ...

Η έκδοση του χειρόγραφου του Πόντιου Ιωάννη Αβρααμίδη και η ιστορική του ανάγνωση αποτελεί συμβολή στην ιστορία των Ποντίων. Αναδεικνύει τον τρόπο βίωσης και πρόσληψης από έναν Έλληνα του Πόντου τόσο της εκεί ζωής του όσο και του διωγμού του από την πατροπαράδοτη γη καθώς και της εγκατάστασής του ως πρόσφυγα πλέον στο ελληνικό κράτος. Πρόκειται για ένα αφηγηματικό κείμενο όπου τα στοιχεία του χρονικού διαπερνούν το αυτοβιογραφικό του χαρακτήρα. Οι αναγωγές στις οικογενειακές ρίζες, στις απαρχές της γενιάς του, στον χαμένο πατροπαράδοτο τόπο και στο ευρύτερο σύνολο της θρησ...

Το τελευταίο μεταναστευτικό ρεύμα των Ελλήνων Ποντίων από την πρώην Σοβιετική Ένωση, αποτέλεσμα των γεωπολιτικών αλλαγών του 20ού αιώνα, αποτελεί σημαντικό γεγονός στην ιστορία της ελληνικής διασποράς. Η επιστροφή στην ιστορική τους πατρίδα φέρνει τους Έλληνες Πόντιους αντιμέτωπους με την ίδια τους την ιστορία. Η επαφή με την κοινωνία υποδοχής δε γίνεται χωρίς δυσκολίες, διαψεύσεις και νέους οραματισμούς, Η εγκατάστασή τους στη Θράκη και στην Αθήνα και η διαδικασία της κοινωνικής τους ένταξης αφήνει να διαφανούν οι δυνατότητες της εθνοτικής ομάδας, αλλά και η ευθύνη της πολ...

... Αφού ξεμπέρδεψαν με τους Αρμενίους ήρθε η σειρά των Ελλήνων... Εδώ εφαρμόστηκε άλλο σχέδιο, έμπνευση Γερμανών με εκτελεστές τους Τούρκους... Με τη δικαιολογία ότι χρειάζονταν τις περιοχές, όπου κατοικούσαν οι Έλληνες, για στρατιωτικούς λόγους, άρχισαν ομαδικά να εξορίζουν τον πληθυσμό από τις περιοχές του στα βάθη της Ασίας. Τους άνδρες τους είχαν συγκεντρώσει στα "αμελέ ταμπουρού", δηλ. τάγματα εργασίας, που στην πραγματικότητα ήτανε τάγματα θανάτου, όπου κάτω από χιόνι και βροχή ή κάτω από λιοπύρι, χωρίς νερό και φαγητό έπρεπε να σπάνε πέτρες, για να φτιάξoυν δρόμους....

Η μελέτη, αφού συνοψίζει την ιστορική αναδρομή στον τόπο καταγωγής των προσφύγων στον Πόντο, εστιάζεται στην πορεία εγκατάστασης και στη δημιουργία κοινοτήτων στις περιοχές του Καυκάσου, της Υπερκαυκασίας, της Κριμαίας και της Νότιας Ρωσίας και στον εκτοπισμό των Ποντίων από τις παραπάνω περιοχές στη Σιβηρία, στο Καζαχστάν και στις ασιατικές δημοκρατίες. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στις αιτίες που τους κατέστησαν ένα λαό προσφύγων, στη Γενοκτονία, στις διώξεις και στις εκτοπίσεις. [...]

[...] Το Ποντιακό ζήτημα δεν είναι ένα θέμα της ιστορίας ή των μουσείων. Είναι ένα ζωνταντό ζήτημα με εθνικές και διεθνείς διαστάσεις, το οποίο οι εξελίξεις στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου, του παρευξείνιου χώρου και ολόκληρης της Ευρώπης το καθιστούν επίκαιρο ως θέμα δημοκρατίας, ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ελευθερίας, αξιοπρέπειας. Μένει, λοιπόν, στα ζωντανά κινήματα και στις δυνάμεις των Ποντίων να το επαναφέρουν στο προσκήνιο.

[...] Σ' αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και τούτη 'δω η έκδοση. Στην αναζήτηση του άγνωστου ελληνισμού της Ανατολής, η γνώση της ιστορίας του οποίου μπορεί να απαντήσει σε σύγχρονα ερωτήματα. Επειδή "ο Πόντος είναι η αφορμή", το βιβλίο προσπαθεί να περιδιαβεί τον ιστορικό χρόνο και να παρουσιάσει σχηματικά το σύνολο των αντιθέσεων και των βασικών σταθμών μέχρι την Έξοδο. Χωρίζεται σε δύο μέρη. Το πρώτο αφορά την εγκατάσταση των Ελλήνων στις παραλίες του Εύξεινου Πόντου και τελειώνει με την οθωμανική κατάκτηση, η οποία αντιμετωπίζεται ως σύμπτωμα της μεγάλης σύγκρουσης των πολιτ...

"Όποιος επισκέπτης δε συμφωνεί με αυτή τη φιλία μπορεί ελεύθερα να έρθει στον τάφο αυτό και ν' αντιδράσει όπως εκείνος νομίζει. Εγώ δεν πρόκειται να του κρατήσω κακία. Εάν, όμως, συμφωνεί μη δειλιάσει να έρθει δίπλα μου. Αυτός μεν θα εμψυχωθεί, εμένα δε, θα χαρίσει χαρά μεγάλη. Όταν, όμως, κάποια ημέρα αυτή η φιλία πραγματοποιηθεί, πράγμα που απόλυτα εγώ πιστεύω, μη ξεχάσετε να έρθετε στον τάφο μου και να φωνάξετε δυνατά, να μου το πείτε. Εγώ θα σας ακούσω".

...Το 1949 του Πόντιους, επειδή ήταν Έλληνες, τους φόρτωσαν στα φορτηγά, μέσα στη νύχτα, και στη συνέχεια σε βαγόνια που προορίζονταν για μεταφορές ζώων και φορτιών, δίνοντας την άδεια να πάρουν μαζί τους μόνο τα απολύτως απαραίτητα -ρούχα, κλινοσκεπάσματα, μερικά κουζινικά. Όλα τα άλλα, επιπλωμένα σπίτια και διαμερίσματα, με όλα τα αγαθά που με κόπο απέκτησαν οι Πόντιοι στη ζωή τους, αρπάχθηκαν σύμφωνα με τον σύνθημα "κλέψε τα κλεμμένα". Το ταξίδι-εξορία, σε ακατάλληλα για ανθρώπους βαγόνια, στον καύσωνα του Ιουνίου, με άγνωστο προορισμό, κράτησε 15 μέρες . Όταν "ξεφόρτωσ...