Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Στο τετράδιο του Τάσου Κόρφη "Λαϊκά δίστιχα" συγκεντρώθηκαν δίστιχα από διάφορες προφορικές και γραπτές πηγές. Μια επιλογή αυτής της συλλογής δημοσιεύθηκε στο περιοδικό "Διαγώνιος" και κυκλοφόρησε σε ανάτυπο. Τα στιχάκια του Σταύρου είναι από τη συλλογή του Ντίνου Χριστιανόπουλου που δημοσιεύτηκε σ' αυτό το ανάτυπο. Οι "αμανέδες" είναι από τη συλλογή του Μάρκου Φ. Δραγούμη (π. "Τραμ", Σεπτέμβρης 1967, σ. 151 - 157) Το τετράδιο χωρίστηκε σε δύο μέρη που περιλαμβάνουν: το πρώτο οχτασύλλαβα δίστιχα (ή του μπαγλαμά) και το δεύτερο δεκαπεντασύλλαβα.

Οι "Ματιές στη λογοτεχνία του μεσοπολέμου", είναι μια σειρά από μικρά σχετικώς δοκίμια, που βασίστηκαν στις σημειώσεις μου, όταν στη δεκαετία 1950-1960, αλλά και αργότερα, μελετούσα την υποδομή της νεωτερικής μας λογοτεχνίας από ένα αίσθημα δικαιοσύνης και την ανάγκη βαθύτερης γνωριμίας με τις πηγές της που όπως είναι γνωστό εντοπίζονται στις αρχές του αιώνα μας (αν και ίχνη τους μπορούμε να ανιχνεύσουμε κι ενωρίτερα). Έτσι θα φθάσει στην πρώτη της ανθοφορία την τελευταία δεκαετία του μεσοπολέμου. Γιατί, βέβαια, δεν μπορούμε να ισχυριστούμε πως η ανθοφορία αυτή ήταν το αποτ...

Ο Μήτσος Παπανικολάου, παράλληλα με το πρωτότυπο έργο του -ποιητικό και κριτικό- που συγκεντρώθηκε και εκδόθηκε από τον Τάσο Κόρφη, ασχολήθηκε και με τη μετάφραση με μιαν αφοσίωση και συνέπεια που είχαν σαν αποτέλεσμα, τις περισσότερες φορές, όχι μόνον μιαν αριστοτεχνική ανάπλαση ξένων κειμένων στη γλώσσα μας, αλλά και μια προσωπική δημιουργία, καθώς ο ποιητής αγωνίστηκε να εκφράσει μέσα από τα ξένα κείμενα τον ίδιο του τον εαυτό. Από αυτή την αφοσίωση και συνέπεια δεν πηγάζει μόνο η, δυστυχώς, ανεκπλήρωτη επιθυμία του να εκδώσει τα "Πορτραίτα ξένων ποιητών", τις μεταφρά...

Η ποιητική συλλογή του Αναστάσιου Δρίβα "Μια δέσμη αχτίδες στο νερό", παρουσιασμένη με την επιμέλεια του Τάσου Κόρφη, είναι μια επιλογή από τα ομότιτλα ποιήματα , που δημοσιεύθηκαν κατά καιρούς στα περιοδικά "Τα Νέα Γράμματα", "Κύκλος" και "Τρίτο Μάτι", και βασίζεται κυρίως σ' ένα κατάλογο του ίδιου του ποιητή που βρέθηκε στα χέρια του Κώστα Οικονόμου.

Ο Λαπαθιώτης υπήρξε ένας από τους πιο αντιπροσωπευτικούς Έλληνες ποιητές της πρώτης εικοσιπενταετίας του αιώνα μας. Μέσα στα περιορισμένα όρια της αθηναϊκής κοινωνίας που έζησε, προσπάθησε να ενσαρκώσει ένα ουαϊλδικό πρότυπο συναισθηματικού τύπου με πολλές αδυναμίες, ενοχές και τύψεις και λίγες ιμοραλιστικές τάσεις κι επικίνδυνες ακρότητες. Άνθρωπος ανήσυχος αλλά δεσμευμένος με την αρχοντική του καταγωγή και τις διακυμάνσεις της καρδιάς του, έμεινε πάντα στη νύχτα, σαν "πολυφίλητη σκιά", όπως τον είπαν, γεμάτος φόβους για την απώλεια των στηριγμάτων του - νεότητα, περιουσία...

Οι νέγροι ποιητές, όπως είναι φυσικό και λογικό, αποτελούν ένα κόσμο ξεχωριστό, μια ιδιαίτερη συντροφιά στην ποίηση όλου του κόσμου. Δε χρειάζεται πολλή φαντασία μήτε μεγάλη ικανότητα για να συλλάβει κανείς τους λόγους. Μόνο το μέγιστο γεγονός της φυλετικής τους δυσαρμονίας μέσα στα πλήθη των λευκών όπου τους έριξε η μοίρα, είναι αρκετό να εξηγήσει το αίσθημα που τους κατέχει [...] (Από την εισαγωγή του βιβλίου)

Στο έργο του Νίκου Καββαδία εκφράζεται η περιπέτεια μιας ανήσυχης, θαλασσινής ψυχής. Η θάλασσα κυριαρχεί παντού σαν απέραντος δρόμος γνώσεων, σα διέξοδος του ανικανοποίητου, παρήγορη προέκταση πέρα απ' τους ασφυκτικούς ορίζοντες του παραδεκτού. Η εναλλαγή της, η χωρίς στατικότητα αδιάκοπη κίνηση, το πελώριο και το μεταβλητό της (μόνες πραγματικότητες για τον ποιητή) τον ξεκουράζουν σε μια συνεχή περιπέτεια για την κατάκτηση και την καταστροφή του ξένου, σ' ένα τυραννικό κυνήγι μοναξιάς. Τα λιμάνια μικροί σταθμοί για λίγη ξεκούραση. Οι άνθρωποι επιβάτες: περνούν και φεύγουν....

Γιατί, αν ο πλανήτης μας είναι αυτό που ήμαστε εμείς, τότε είναι δυνατό να γίνει κι αυτό που μπορούμε να γίνουμε. Αυτό δηλ. που μπορεί να γίνει ο καθένας μας με αγώνα προσωπικό. Και να, πως η ευθύνη και με ποιο τρόπο, ξαναγυρίζει στο ξεχωριστό άτομο. Εννοούμε το άτομο στην απεριόριστη δυνητικότητά του. Γιατί το άτομο στην στοιχειώδη του κατάσταση, δεν είναι τίποτα περισσότερο απ' αυτό που λέει η επιστήμη της ψυχολογίας: ένα "ψυχολογικό υβρίδιο". Και μόνο με τη διάνοιξή του μέσα στον όλον που είναι το όντως ον, το ξεμοναχιασμένο άτομο μπορεί να αποκτήσει αυθεντικότητα και τε...

Τον Καβάφη τον εγνώρισα το 1915. Το 1926 μου ήρθε η ιδέα να γράψω γι' αυτόν ένα εκτεταμένο βιβλίο. Μα το περίεργο σ' αυτήν την υπόθεση είναι ότι ενώ ως τότε τον είχα συναντήσει άπειρες φορές, όταν έπιασα να δώσω την προσωπογραφία του, δεν κατόρθωσα να συλλάβω τα σημαντικά σημεία της φυσιογνωμίας του. Και όμως ήμουνα γεμάτος από την εικόνα του. Η συχνή επαφή μ' έναν άνθρωπο αμβλύνει συνήθως ορισμένα αισθητήρια. Και σε ποιον αλήθεια, δεν έτυχε να κλείσει καμιά φορά τα μάτια, θέλοντας ν΄αναπολήσει ένα πολύ σχετικό του πρόσωπο και, παρ' όλη του την προσπάθεια να μην το κατορθ...

"Εγώ είχα δυο ιδιότητες. Να κάνω ποιήματα και να γράψω ιστορία. Ιστορία δεν έγραψα κι είναι πλέον αργά. Τώρα θα πείτε, πως ξέρω ότι θα μπορούσα να γράψω ιστορία; Το καταλαβαίνω. Κάνω το πείραμα κι ερωτώ τον εαυτό μου: "Καβάφη μπορείς να γράψεις μυθιστόρημα;" Δέκα φορές με φωνάζουν όχι. Κάνω πάλι το ερώτημα: "Καβάφη μπορείς να γράψεις θέατρο;" Εικοσιπέντε φωνές με φωνάζουν πάλι όχι. Κάνω πάλι το ίδιο ερώτημα: "Καβάφη, μπορείς να γράψεις ιστορία;" Εκατόν είκοσι πέντε φωνές με λένε μπορείς να γράψεις." (Απόσπασμα από το βιβλίο)

Με βάση την συγκριτική οπτική, επιχειρήσαμε μια προσέγγιση του σύντομου αφηγηματικού λόγου μέσα από έξι κείμενα που ανήκουν σε κορυφαίους συγγραφείς του είδους και με κύριο σημείο αναφοράς τη γαλλική φιλολογία. Πράγματι, πρότυπα σύντομου αφηγηματικού λόγου θεωρούνται τα διηγήματα του Guy de Maupassant τα οποία διαβάζει κανείς ξανά και ξανά ανακαλύπτοντας κάθε φορά καινούργιες πτυχές. Ο ίδιος θαυμάζει τον Tourgueniev ο οποίος ξέρει να συνθέτει μέσα σε λίγες σελίδες ένα ολοκληρωμένο έργο και αναρωτιέται πώς ο ρώσος διηγηματογράφος φθάνει σε τέτοιο αποτέλεσμα με τόσο απλά μέσα...

Στην "Πατρογνωσία" ο Τάσος Κόρφης συγκέντρωσε τα πεζογραφήματά του που γράφτηκαν στη διάρκεια των τελευταίων δέκα χρόνων. Αρκετά από αυτά έχουν κατα καιρούς δημοσιευθεί σε διάφορα λογοτεχνικά περιοδικά. Μέσα από τον εσωτερικό μονόλογο ο συγγραφέας διοχετεύει φόρμες παραδοσιακής και σύγχρονης γραφής ενεργοποιώντας άλλοτε αφηγηματικά, άλλοτε λυρικά προσωπικές μαρτυρίες που γίνονται καταγραφές μιας περιπέτειας εικόνων ζωής. [...]

Σπάνια τα μεγάλα αρμόνια και οι βαθύφωνες βιόλες της νοσταλγίας και της μελαγχολίας ανάδωσαν ήχους τόσο αιχμηρούς, τόσο νοσηρούς, αλλά μαζί και τόσο μεθυστικούς, σαν αυτούς που ακούμε στα ποιήματα του Μιλόζ. Η μουσική τους μας κυριεύει αμέσως· είναι μια μουσική βαριά, παράξενα υποβλητική, που μας κάνει να οραματιζόμαστε παμπάλαιους σκοτεινούς πύργους, πελώρια έρημα δάση, λησμονημένα από τους ανθρώπους, πανύψηλες εκκλησίες που μέσα απ' τα πολύχρωμα τζάμια τους, γλιστρά ένα πελιδνό, θανάσιμο φως φθινοπώρου. Όπως όλων των μουσικών ποιητών, έτσι και του Μιλόζ, οι στίχοι διοχετε...

Περιέχει τις ποιητικές συλλογές "Ημερολόγιο" και "Εργόχειρα". [Μικρό δείγμα γραφής: Ο ΤΟΠΟΣ ΕΙΝΑΙ ΔΙΚΟΣ ΜΟΥ Αφήστε με, υπάρχει τόση ομορφιά εδώ. Η σκλαβωμένη άνοιξη στα σώματα των κοριτσιών, το αηδόνι, η μέθη του μεσαύγουστου, τα χείλη που διψούν, εσύ, γυναίκα του άλλοτε που υπάρχεις, που είσαι δική μου, κάτι απ' το ψωμί που μ' έθρεψε, απ' το νερό και τον αγέρα. ΤΟ ΠΑΡΑΘΥΡΟ Πίσω από το παράθυρο το ίδιο πάντα δέντρο. Κάποτε ξεμπλέκαμε τους χαρταετούς μας από τους κλώνους του. Αργότερα χαράζαμε στον κορμό του το αλφαβητάριο των ενθουσιασμών. Τώρα...

Ένα ποίημα είναι μια μικρή (ή μεγάλη) μηχανή από λέξεις. Όταν λέω ότι δεν υπάρχει τίποτα το συναισθηματικό σε ένα ποίημα, εννοώ πως δεν μπορεί να υπάρχει σε κανένα μέρος, όπως σε κάθε άλλη μηχανή, που να πλεονάζει. Η κίνηση του είναι εσvτερική, κυματώδης, φυσικού, μάλλον παρά φιλολογικού χαρακτήρα. Έτσι κάθε ομιλία, έχοντας το δικό της χαρακτήρα, δημιουργεί μια ποίηση που θα πρέπει να είναι ιδιότυπη και προς αυτή την ομιλία άλλα και προς την δική της εσωτερική μορφή. Το αποτέλεσμα είναι η ομορφιά: ένα απλό πράγμα που επιλύει τα σύνθετα αισθήματά μας για κτημοσύνη. Όταν κάπο...

[...] Στην έκδοση αυτή που γίνεται με τη συμπλήρωση δέκα χρόνων από τον θάνατο του ποιητή χάρη στη στοργική φροντίδα του αδελφού του Στέφανου Εμμανουήλ και στο ενδιαφέρον των εκδόσεων "Πρόσπερος" για την ποίηση του μεσοπολέμου, περιλαμβάνονται και οι τέσσερις τυπωμένες από τον ίδιο τον Καίσαρα Εμμανουήλ συλλογές, ό,τι δηλαδή περίπου αποτελεί τα ποιητικά του "ευρισκόμενα". Και λέω περίπου, γιατί δεν αποκλείεται να υπάρχουν κι άλλα ποιήματα δημοσιευμένα σε περιοδικά. Αλλά μια και μόνος του τα είχε σιωπηρά αποκηρύξει, αφήνοντάς τα έξω απ' τις συλλογές του, κι αν λάβουμε υπόψη...