Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η μελέτη του Ιωσήφ Ratzinger "Αδελφοσύνη", ασχολείται με την ερώτηση: "τις εστί μου ο πλησίον;" (Λουκ. 10, 29). Σκοπό της έχει να οδηγήσει τον Άνθρωπο σε συνάντηση του Συνανθρώπου του πρόσωπο προς πρόσωπο. Στο α΄ μέρος γίνεται ιστορική ανάλυση του ζητήματος· ερευνάται, δηλαδή, ο όρος "Αδελφός" στους αρχαίους Έλληνες, την Π. Διαθήκη, την ελληνιστική περίοδο, το Διαφωτισμό και το Μαρξισμό. Το β΄ τμήμα του α΄ μέρους ερευνά τον όρο με βάση την Κ. Διαθήκη και τους Πατέρες. Στο β΄ μέρος ο συγγραφέας εμβαθύνει στο νόημα της Αδελφοσύνης, ερευνά τις διάφορες μορφές και το περιεχόμ...

Ο Νικόλαος Σοφιανός είναι μια από τις εξέχουσες προσωπικότητες των Ελλήνων λογίων με ευδιάκριτο το αποτύπωμά του στην ιστορία της Αναγέννησης. Είναι ο πρώτος που καινοτόμησε στη χαρτογραφική αποτύπωση του ελληνικού χώρου· ο πρώτος που επιχείρησε να συντάξει Γραμματική της Νεοελληνικής Γλώσσας· ο πρώτος που μετέφρασε στα Νέα Ελληνικά φιλοσοφικό κείμενο της ελληνικής αρχαιότητας, την αποδιδόμενη στον Πλούταρχο λαϊκοφιλοσοφική πραγματεία "Περί παίδων αγωγής". Η αναβίωση του παιδαγωγικού στοχασμού των ελληνιστικών χρόνων, που αντικατοπτρίζεται στο έργο αυτό, επιτρέπει να ξαναδ...

Για πολλούς ιστορικούς η σύγχρονη ευρωπαϊκή -και παγκόσμια- ιστορία ξεκινάει κατά τη δεκαετία του 1870, εποχή κατά την οποία αφενός οικοδομήθηκε μία νέα ισορροπία δυνάμεων στην Ευρώπη και, αφετέρου, αναπτύχθηκαν νέες οικονομικές σχέσεις και γεννήθηκαν ή εδραιώθηκαν νέα ιδεολογικά ρεύματα που θα καθορίσουν τις μετέπειτα ευρωπαϊκές εξελίξεις. Το βιβλίο "Η Ευρώπη 1870-1970" του James Joll αποτελεί σήμερα ένα κλασικό εγχειρίδιο για τη μελέτη της περιόδου, της οποίας τα βασικά χαρακτηριστικά καθορίστηκαν από τα μεγάλα μαζικά κινήματα: το φιλελευθερισμό, τον ιμπεριαλισμό, το σοσ...

Το παράδειγμα πολλών αγίων, που ποτέ δεν υπήρξαν διανοούμενοι, αλλά που αναμφίβολα κατόρθωσαν να φτάσουν στο επίπεδο της κοσμικής συνείδησης, δείχνει ότι η κοσμική συνείδηση μπορεί να αναπτυχθεί σ' ένα καθαρά συναισθηματικό έδαφος, λ.χ., στη δεδομένη περίπτωση ως αποτέλεσμα θρησκευτικού συναισθήματος. Η κοσμική συνείδηση είναι δυνατόν να επιτευχθεί μέσω του συναισθήματος που ακολουθεί τη δημιουργία -σε ζωγράφους, μουσικούς και ποιητές. Η τέχνη στις υψηλότερες εκδηλώσεις της είναι ένα μονοπάτι για την κοσμική συνείδηση (Ανώτερη Διαίσθηση). Peter Uspensky: Tertium Organum [Π...

Μεταξύ των μεγάλων Πατέρων του 4ου αιώνα ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος είναι αυτός που στα κείμενα του πραγματεύεται το θέμα των λαϊκών σε πλάτος και βάθος. Στην παρούσα μονογραφία εκτίθεται η σκέψη του σχετικά με την ταυτότητα των λαϊκών μέσα στην Εκκλησία και την άσκηση του αξιώματος τους, ιερατικού, βασιλικού και προφητικού, μέσα στα πλαίσια της εκκλησιολογίας και της ζωής της Εκκλησίας της εποχής τους. Το πέρασμα από την Εκκλησία στην οικογένεια -από τα πιο αγαπητά θέματα στο Χρυσόστομο- είναι φυσικό. Ο συγγραφέας το πραγματεύεται στο επίπεδο των λαϊκών, γονέων και παιδιών, τ...

Το βιβλίο αυτό παρουσιάζει τη θεωρία των τύπων θρησκευτικότητας, η οποία θεωρείται σήμερα ως η σημαντικότερη και περιεκτικότερη θεωρία στον χώρο της γνωσιακής μελέτης της θρησκείας. Αναπτύχθηκε στον χώρο της κοινωνικής ανθρωπολογίας, ωστόσο η βάση της είναι διεπιστημονική, καλύπτοντας τόσο τις ψυχολογικές όσο και τις κοινωνικές πτυχές της μετάδοσης των θρησκευτικών αντιλήψεων. Στηρίζεται σε δεδομένα και αρχές από τα πεδία της ανθρωπολογίας, της εθνογραφίας, της ιστορίας, της αρχαιολογίας, καθώς και της ψυχολογίας, της βιολογίας, της νευρολογίας, κ.ο.κ. Έτσι, παρουσιάζει ενδ...

Οι άνθρωποι συνηθίζουν, αλλά και αρέσκονται να μιλούν με λόγο μεταφορικό, είτε για να πουν πράγματα με υπονοούμενα είτε για να μη γίνονται αμέσως κατανοητοί είτε για να αποφύγουν παρεξηγήσεις είτε για να αποδώσουν με απόλυτη ακρίβεια αυτό που θέλουν να πουν. Οι αμύητοι στο μεταφορικό λόγο δυσκολεύονται να αντιληφθούν το περιεχόμενο του λόγου των άλλων, με αποτέλεσμα τις παρεξηγήσεις και την ελλιπή επικοινωνία. Είναι, επομένως, εξαιρετικά σημαντικο να γνωρίζουμε το μεταφορικό λόγο της γλώσσας μας, ώστε να επικοινωνούμε καλύτερα με τους συνομιλητές μας.

Στόχος αυτού του βιβλίου είναι να προβάλει, αλλά και να καυτηριάσει καθημερινά γεγονότα με τρόπο απλό, ευχάριστο, διασκεδαστικό. Ο συγγραφέας χρησιμοποιεί λόγο σύντομο, σαφή και ευθύβολο, ώστε να είναι απόλυτα κατανοητός από τον κάθε αναγνώστη που γνωρίζει, έστω και στοιχειωδώς, την ελληνική γλώσσα. Μακριά από κάθε νουθετική διάθεση, αφήνει τον αναγνώστη ελεύθερο να ονειρευτεί, να φιλοσοφήσει, να γελάσει, να προβληματιστεί, να συνειδητοποιήσει τον καθημερινό κόσμο γύρω του και να αποφασίσει, αν έτσι κρίνει, να αλλάξει είτε τον εαυτό του είτε το περιβάλλον του. Από αυτή τη...

Τα σοβαρά προβλήματα κυριαρχίας που δημιούργησε η οθωμανική παρουσία -δυναμική αρχικά και παθητική από τον 17ο αιώνα και εξής- στη νοτιοανατολική Ευρώπη και την ανατολική Μεσόγειο, συνιστούν χωριστό κεφάλαιο της ευρωπαϊκής ιστορίας, το λεγόμενο "Ανατολικό Ζήτημα". Το Ζήτημα άρχισε με τις πρώτες τουρκικές κατακτήσεις στον ευρωπαϊκό χώρο και έληξε με τη διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στα τέλη του Α' Παγκοσμίου Πολέμου. Το βιβλίο αυτό καλύπτει το κρίσιμο διάστημα που μεσολαβεί από τα μέσα του 15ου αιώνα ως τις αρχές του 19ου. Παρουσιάζονται οι πολεμικές αναμετρήσεις, αλ...

"Οι φιλόλογοι τείνουν να αρχίζουν να ασχολούνται με το αντικείμενό τους στην κατάσταση που το βρήκαν και να κολυμπούν αυτάρεσκα ακολουθώντας τη φορά του ρεύματος". Στην πραγματικότητα, ο λόγος αυτός ειπώθηκε από τον Geoffrey Warnock για τους φιλοσόφους -αλλά μπορεί θαυμάσια να μεταφερθεί εξίσου και στους φιλολόγους. Εξηγεί επίσης γιατί είναι δύσκολο να παρακολουθήσει κανείς με κάποιαν ασφάλεια τις σύγχρονες συζητήσεις για τα αρχαία (και τους αρχαίους), για τη θέση τους στην έρευνα και την εκπαίδευση, χωρίς να έχει στη διάθεσή του ένα ιστορικό πλαίσιο για την ιστορική εξέλιξ...

Όσο μελετά κανείς τα θέματα της πολυπολιτισμικότητας και της θρησκευτικής ελευθερίας, τόσο περισσότερο διαπιστώνει ότι ανοίγονται μπροστά του νέες διαστάσεις τους. Ιδίως κατανοεί ότι βασικές αρχές που αναπτύχθηκαν στο πλαίσιο του μοντέρνου κόσμου, όπως ανεκτικότητα, σεβασμός του άλλου, ελεύθερη ανάπτυξη της ανθρώπινης προσωπικότητας αποκτούν ιδιαίτερη αξία. Αναδεικνύονται σε αρχές που είναι αναγκαίες για την ομαλή και ειρηνική συμβίωση των ανθρώπων στη σύγχρονη κοινωνία, που είναι πολιτιστικά πλουραλιστική.

Το βιβλίο ξεκίνησε με αφορμή τα πέντε ταξίδια του συγγραφέα στα παράλια της Μικράς Ασίας και την Ιωνία. Σ' αυτό αποτυπώνεται η ιστορία, ο πολιτισμός και τα μνημεία των δέκα σημαντικότερων πόλεων της Ιωνίας. Παράλληλα γίνεται μια περιγραφή των μεγάλων ιερών (Αρτεμίσιο της Εφέσου, ναοί του Απόλλωνα στην Κλάρο και τα Δίδυμα) και παρουσιάζεται η άγνωστη χριστιανική και βυζαντινή ιστορία της περιοχής.

Η ιστορία της Θεσσαλονίκης κατά τη μακραίωνη βυζαντινή περίοδο από τον 4ο ως τον 15ο αιώνα καλύπτει το πρώτο μέρος του βιβλίου. Στο δεύτερο μέρος παρουσιάζονται, σχολιάζονται και μεταφράζονται τα σημαντικότερα από τα λόγια εγκώμια της Θεσσαλονίκης, τα γραμμένα από βυζαντινούς συγγραφείς. Πρόκειται για εκτενή αποσπάσματα από κείμενα των Ιωάννη Καμινιάτη, Νικηφόρου Χούμνου, Δημητρίου Κυδώνη, Φιλοθέου Κοκκίνου, Μακαρίου Μακρή και του Ανώνυμου συγγραφέα του διαλόγου "Τιμαρίων".

"... Τα έθνη των Βαλκανίων δεν ήταν "φυσικά", με την έννοια ότι κανένα έθνος δεν δημιουργήθηκε από τον Θεό την έκτη ημέρα. Ήταν "χειροποίητα" -επινοημένα, κατασκευασμένα, φαντασιακά σε διαφορετικές εποχές και διαφορετικές συνθήκες. Εξελίχτηκαν, επιβλήθηκαν, απορρίφτηκαν, αποβλήθηκαν, χάθηκαν και αναγεννήθηκαν. Επειδή ήταν δύσκολο να προσδιοριστούν, έκαναν ό,τι μπορούσαν για να γίνουν περισσότερο συγκεκριμένα. Κατέφυγαν σε εσπευσμένη πολιτιστική αφομοίωση· επιπλέον μετεγκαταστάθηκαν, εκδιώχτηκαν και εξολοθρεύτηκαν. Είχαν ανάγκη από ρίζες· βασίστηκαν σε μύθους· αναζήτησαν την...

Η ιστορία της Νεότερης Τέχνης στην Ελλάδα έχει διανύσει μέχρι σήμερα μια πορεία τριών περίπου αιώνων, από τα μέσα δηλαδή του 18ου αιώνα και μετά. Σύμφωνα με τους περισσότερους μελετητές ο 18ος αιώνας είναι εκείνος που επέφερε τις αλλαγές στα Επτάνησα αρχικά, που ως βενετοκρατούμενες περιοχές δέχτηκαν σε ευρεία κλίμακα τις αναγεννησιακού τύπου εικαστικές αλλαγές, οι οποίες προοδευτικά μεταλαμπαδεύτηκαν και στον υπόλοιπο ελληνικό χώρο. Η αναζήτηση ωστόσο των αφετηριών της Νεοελληνικής Τέχνης δεν είναι εύκολη υπόθεση. Γι' αυτό άλλωστε παρατηρούνται σοβαρές αποκλίσεις στον καθ...

Η συγκεκριμένη έκδοση αποτελεί συνέχεια της έκδοσης "Το μπλε άλογο. Θέματα ιστορίας και κριτικής της τέχνης" (Θεσσαλονίκη, 1994) και περιλαμβάνει άρθρα και μελέτες της τελευταίας δεκαετίας (1995-2005). Τα κείμενα αυτά δημοσιεύθηκαν σε καταλόγους εκθέσεων, επιστημονικά περιοδικά, εκδόσεις με διεθνή χαρακτήρα και απήχηση, αλλά και στον ημερήσιο Τύπο της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης (κυρίως στην εφημ. "Η Καθημερινή της Κυριακής"). Την τελευταία δεκαετία πολλές από τις προσπάθειές μου έχουν επικεντρωθεί στη δημιουργία του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, καθώς και την απόκτησ...

[...] Στην έρευνα που ακολουθεί έγινε προσπάθεια να προβληθεί από όσο το δυνατόν περισσότερες μαρτυρίες κειμένων εξεταζόμενες ταυτόχρονα η εικόνα μιας συγκεκριμένης κοινωνίας που διανύει μια συγκεκριμένη εποχή. Η βιβλιογραφία -που είναι τεράστια- παρατίθεται μόνο στο μέτρο που χρειάζεται στη μελέτη και όχι για να δείξει στον αναγνώστη ότι είναι γνωστή. Όταν εξ άλλου κανείς διαφωνεί με τα περισσότερα από τα εγνωσμένα, είναι πολύ δύσκολο να τα αναφέρει συνεχώς. Το έργο δίνεται στη δημοσιότητα με την ελπίδα να προσφέρει κάποια νέα εικόνα και κάποιες νέες απόψεις και προοπτικέ...

[...] Στην εργασία αυτή θα παρακολουθήσουμε τα συμβάντα που συντάραξαν την Εκκλησία της Αφρικής κατά την εποχή του Μ. Κωνσταντίνου, συμβάντα που σχετίζονται με τη διαμόρφωση και την εξάπλωση της δονατιστικής έριδας και τη συνακόλουθη αντίδραση της ρωμαϊκής Πολιτείας και τούτο, επειδή συντρέχει η ακόλουθη ιδιομορφία. Η δονατιστική έριδα δεν αποτελεί απλώς μια διαδοχή γεγονότων εντοπισμένων σε εσωτερικό της Εκκλησίας της Αφρικής, πράγμα που θα μας υποχρέωνε σε μια αυστηρή θεολογική θεώρησή τους, αλλά εξελίχθηκε και με την εμπλοκή της ρωμαϊκής διοίκησης απέκτησε διαστάσεις, έγ...