Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η "Στιγμή" παρουσιάζει για τους ερευνητές και τους φίλους της μινωικής και της ελληνικής αρχαιότητας, έναν συγκεντρωτικό τόμο δημοσιευμάτων του Στυλιανού Αλεξίου με πολλές βελτιώσεις και συμπληρώσεις. Πρόκειται για άρθρα τα οποία έχουν γενικότερο ιστορικό ενδιαφέρον και που αφορούν σε θέματα της οικονομικής ζωής των προϊστορικών χρόνων, καθώς και στο πρόβλημα της "Pax Minoica". Άλλα άρθρα είναι σχετικά με τον χαρακτήρα, τα θέματα και την εξέλιξη της μινωικής τέχνης, τα πλοία, τη λατρεία της θεότητας και τη διακόσμηση των ιερών. Σε τρία αλληλοσυμπληρούμενα άρθρα ανασκευάζοντ...

Ο Μαίτερλινκ είναι ένας λάτρης του κοσμικού μυστηρίου, χωρίς να κινδυνεύει από τις ζοφερές αβύσσους του μυστικισμού, αφού λατρεύει το φως (υλικό και πνευματικό). Είναι ένας μεταφυσικός που αρνείται τη διάκριση μεταξύ ύλης και πνεύματος, αφού και η ύλη κρύβει τα δικά της μυστικά, που ο άνθρωπος αδυνατεί να αποκρυπτογραφήσει. Θα λέγαμε ότι η μεταφυσική είναι γι' αυτόν το "όχι ακόμη γνωστό" των φυσικών επιστημών, πράγμα που σημαίνει πως δεν υπάρχουν στεγανά μεταξύ της εσωτερικής και της εξωτερικής ζωής του σύμπαντος και του ανθρώπου.

"'Ολα όσα βλέπουμε είναι οφθαλμαπάτη. Οι άνθρωποι είναι εντελώς τυφλοί· δεν τολμούν να δουν παρά το ολοφάνερο." (Wols) Ο Wols, με τους αγωνιώδεις ρυθμούς της ζωγραφικής του διαίσθησης, που ανάβλυζαν από τα έγκατα της ψυχής και του στοχασμού του, προσπάθησε να εκφράσει το ανέκφραστο. Η ζωγραφική του όραση διεισδύει όχι μόνο στα πράγματα, αλλά και πέρα από αυτά, στον κόσμο του αόρατου, επιχειρώντας να μας μεταδώσει "εκείνο που δε μεταδίδεται". Τα έργα του είναι συλλήψεις μεταφυσικές, διατυπωμένες "στη γλώσσα του", που για τους άλλους μοιάζει με μυστικό κώδικα. Δεν τα προό...

ΟΙ ΠΟΡΤΕΣ Πέρασα μπροστά από τόσες πόρτες μέσα στο διάδρομο των χαμένων φόβων και των φυλακισμένων ονείρων άκουσα πίσω απ' τις πόρτες δέντρα που τα βασάνιζαν και ποταμούς που προσπαθούσαν να τους δαμάσουν Πέρασα μπροστά απ' τη χρυσή πόρτα της γνώσης μπροστά από πόρτες που έκαιγαν και δεν ανοίγαν μπροστά από πόρτες που κουράστηκαν να μένουν πολύ καιρό κλειστές κι από άλλες σαν καθρέφτες απ' όπου περνούσαν μόνο οι άγγελοι Υπάρχει όμως μια πόρτα απλή, δίχως σύρτη ούτε μάνταλο στο βάθος του διαδρόμου, απέναντι απ' το ρολόι η πόρτα που οδηγεί πέρα από σένα- καν...

Ένας από τους λόγους τους λυσιακού corpus που έχουν σχεδόν αγνοηθεί από τη νεότερη φιλολογική έρευνα είναι ο εικοστός, ο επιγραφόμενος "Υπέρ Πολυστράτου", του οποίου η γνησιότητα έχει εντονότατα αμφισβητηθεί. Δεν υπάρχει γι' αυτόν σε ολόκληρο τον 20ό αι. ούτε αναλυτική ερμηνευτική έκδοση ούτε ειδική μονογραφία. Οι παλαιότεροι μελετητές συγκλίνουν στην εκτίμηση ότι πρόκειται για έναν από τους λιγότερο ελκυστικούς λόγους του corpus. Η εκτίμηση αυτή οφείλεται κυρίως στη χαλαρότητα της δομής, στην τραχύτητα του ύφους και στην ελλειπτική και ενίοτε σκοτεινή διατύπωση. [...]

Εντελώς λανθασμένη θα ήταν η εντύπωση ότι το "δίπτυχο" των κειμένων που περιλαμβάνονται στον τόμο αυτόν μαρτυρεί διχασμό ενδιαφερόντων, ένα είδος σχιζοφρένειας δηλαδή - κάθε άλλο μάλιστα. Αν και η στροφή μου προς την πρακτική του θεάτρου άρχισε όταν είχα ήδη συμπληρώσει ακριβώς μια εικοσαετία θεωρητικής ενασχόλησης με το αρχαίο ελληνικό δράμα, αυτές οι δύο δραστηριότητες εξακολουθούν έκτοτε να συνυπάρχουν - κάτι περισσότερο: να αλληλοσυμπληρώνονται. Δύο διευκρινίσεις θα αιτιολογήσουν και τη στροφή και τη συνύπαρξη: α) η φιλολογική ειδίκευσή μου στον συγκεκριμένο χώρο προέκυ...

[...] Τα τέσσερα κεφάλαια του βιβλίου επιχειρούν μια κάθετη διερεύνηση αντίστοιχων όρων-προβλημάτων της τραγωδίας με σκοπό να διαπιστώσουν τη στάση των ποιητών απέναντι σε αυτά - συγκεκριμένα: έχοντας ως αφετηρία μια ενιαία βάση, που συγκροτείται από τα κοινά και αναλλοίωτα χαρακτηριστικά του είδους, και προχωρώντας προς την επιφάνεια, όπου τα σχετικά φαινόμενα παρουσιάζονται διαφοροποιημένα, τα κείμενά μου καταγράφουν μια σειρά μετασχηματισμών της κλασικής δραματουργίας, οι οποίοι προκύπτουν κατά την εφαρμογή ορισμένων βασικών νόμων. Για να κερδίσουν σε εγκυρότητα τα τελικ...