Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ο οίκτος είναι ένα προβληματικό ζήτημα. Το συναίσθημα που βρίσκεται στην καρδιά της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας έχει προκαλέσει έντονη διαμάχη τόσο στην ελληνορωμαϊκή αρχαιότητα όσο και στη νεώτερη Ευρώπη. Ορισμένοι νεώτεροι φιλόσοφοι, ασπαζόμενοι το γενικό ήθος των Ελλήνων τραγικών ποιητών, υποστηρίζουν ότι ο οίκτος είναι ένα πολύτιμο κοινωνικό συναίσθημα χωρίς το οποίο θα ήταν δύσκολο να ιδρυθούν σωστές πολιτικές κοινότητες. Ο Ζαν-Ζακ Ρουσσώ, αφιερώνοντας ένα ολόκληρο βιβλίο, τον Αιμίλιο, στον οίκτο και στον κοινωνικό του ρόλο, συνδέει στενά αυτό το συναίσθημα με την ίδια...

Το βιβλίο του καθηγητή van Sommers απαντά σε πλήθος ερωτημάτων, όπως: -Είναι η ζήλεια ένα είδος ανωριμότητας; -Έχει αποτέλεσμα η θεραπεία; -Κατά πόσον οι swingers της Καλιφόρνιας και άλλες εναλλακτικές θρησκευτικές κοινότητες κατάφεραν να αποκλείσουν τη ζήλεια από τη ζωή τους; Τέτοια ερωτήματα που διεγείρουν την περιέργεια βρίσκονται στην καρδιά αυτής της προσιτής και αξιοθαύμαστου εύρους προσπάθειας για την κατανόηση του συναισθήματος της ζήλειας. Βασιζόμενος σε έναν συνδυασμό ψυχολογικής έρευνας και ρηξικέλευθης κοινής λογικής, ο συγγραφέας εξετάζει με τη σειρά βιολο...

Το βιβλίο αυτό φωτίζει ένα μεγάλο, και αδικαιολόγητα σκιασμένο από τους μηχανισμούς της δημοσιότητας, κομμάτι των νεοελληνικών γραμμάτων - αλλά δεν είναι μια γραμματολογική ιστορία. Ο συγγραφέας του μιλάει από θέση πολιτικής και πνευματικής συστράτευσης με τον αστερισμό των διανοητών στους οποίους είναι αφιερωμένα τα δοκίμιά του, όντας και ο ίδιος μέρος, κατά κάποιον τρόπο, της ιστορίας που αφηγείται. Μέσ' από μια σειρά θεματικών αναφορών στο έργο του Μανόλη Λαμπρίδη, του Βύρωνα Λεοντάρη, του Γεράσιμου Λυκιαρδόπουλου και του Στέφανου Ροζάνη, αναπλάθει στα διάκενα την προϊστ...

Τα θεραπευτικά μοντέλα που μια κοινωνία χρησιμοποιεί είναι πιστός της καθρέφτης. Η κρίση του ιατρικού θεραπευτικού μοντέλου στον εικοστό αιώνα -που ξεκίνησε ίσως με την ψυχανάλυση και οδηγήθηκε από το αντιψυχιατρικό κίνημα στις απώτατες συνέπειές της- πρέπει να διαβάζεται ως ομόλογη με τις ανανεούμενες κρίσεις του καπιταλισμού και τη συνεχή αναγέννηση των μεγάλων επαναστατικών κινημάτων σε όλη τη διάρκεια του αιώνα. Αυτό που μας έκανε να δούμε δεν είναι μια νέα εκδοχή της παλαιάς αντιμαχίας σώμα-ψυχή, αλλά η αναπαραγωγή της αντιμαχίας τεχνική-πολιτική μέσα στις ίδιες τις θε...

Το κλασικό αυτό έργο είναι μια ιστορία των τρόπων με τους οποίους οι ανθρωπολόγοι έχουν σκεφτεί την "πρωτόγονη κοινωνία". Η μελέτη της ήταν ένα από τα προγράμματα που ανέδειξαν την ανθρωπολογία σε επιστήμη στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα. Επρόκειτο για μια εξειδικευμένη προσπάθεια στο πλαίσιο ενός ευρύτερου λόγου, που αγκάλιαζε τότε τις μελέτες της "πρωτόγονης" νοοτροπίας και τις θεωρητικές εικασίες αναφορικά με την προέλευση της γλώσσας και της θρησκείας. Όλα αυτά τα ζητήματα συνδέονταν άρρηκτα με το μεγάλο δαρβίνειο ερώτημα περί των απαρχών του ανθρώπου. Ωστόσο, η ιδιάζου...

Ο εξωαστικός κόσμος που κωδικοποιούμε στις λέξεις "ύπαιθρος", "εξοχή" ή απλώς "φύση" είναι για τον σημερινό κάτοικο της ελληνικής πόλης μια χαμένη πατρίδα. Ίσως να μην είναι υπερβολή να πούμε ότι και σε αυτήν την περίπτωση την απώλεια ακολούθησε μια Μεγάλη Ιδέα ανακατάληψης του χαμένου εδάφους. Η ύπαιθρος εμφανίζεται πλέον στον ψυχικό μας ορίζοντα ως μια επικράτεια υπό αέναη διεκδίκηση. Ως έκφραση της συνθήκης αυτής μπορεί να θεωρηθεί η ευρωστία της σύγχρονης παραθεριστικής ουτοπίας, η παροξυσμική έξοδος από τις πόλεις σε τριήμερα αργιών και η ακαταμάχητη έλξη του "εξοχ...

Ποια είναι η λεγόμενη Σχολή της Φρανφούρτης; Τι κοινό έχουν μεταξύ τους προσωπικότητες τόσο μοναδικές και έργα τόσο ετερόκλητα, που εκτείνονται από τη φιλοσοφία, την κοινωνιολογία, την ψυχολογία και την πολιτική επιστήμη ώς τη μουσικολογία και τη λογοτεχνική κριτική; Τι σχέση έχει η έννοια της μονοδιάστατης κοινωνίας του Μαρκούζε με το μοντέλο του κρατικού καπιταλισμού του Πόλλοκ; Ή η κριτική του Αντόρνο στη μουσική του Στραβίνσκυ με την επίθεση του Χορκχάιμερ στη φιλοσοφική ανθρωπολογία του Σέλερ; Ή οι θέσεις του Φρομ για τον σαδομαζοχιστικό χαρακτήρα με τις κρίσεις του Λό...

Ως αντικείμενο έρευνας, η αντικουλτούρα με την οποίαν ασχολείται αυτό το βιβλίο έχει όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που μια καλώς εννοούμενη αίσθηση διανοητικής επιφύλαξης θα μας έπειθε ν' αποφεύγουμε σαν την πανώλη. [...] Ίσως υπάρχουν πολλοί αναγνώστες για τους οποίους τα ζητήματα που εγείρει αυτό το βιβλίο ενδέχεται να φανούν χωρίς νόημα ή πρακτική σημασία. Δεν είναι εύκολο να αμφισβητήσουμε τον απολύτως λογικό, απολύτως καλοπροαίρετο, αλλά πάντως αναγωγικό ανθρωπισμό με τον οποίο η τεχνοκρατία περιβάλλει τον εαυτό της χωρίς να φανεί ότι μιλάμε μια νεκρή και ανυπόληπτη γλ...

Ως αντικείμενο έρευνας, η αντικουλτούρα με την οποίαν ασχολείται αυτό το βιβλίο έχει όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που μια καλώς εννοούμενη αίσθηση διανοητικής επιφύλαξης θα μας έπειθε ν' αποφεύγουμε σαν την πανώλη. [...] Ίσως υπάρχουν πολλοί αναγνώστες για τους οποίους τα ζητήματα που εγείρει αυτό το βιβλίο ενδέχεται να φανούν χωρίς νόημα ή πρακτική σημασία. Δεν είναι εύκολο να αμφισβητήσουμε τον απολύτως λογικό, απολύτως καλοπροαίρετο, αλλά πάντως αναγωγικό ανθρωπισμό με τον οποίο η τεχνοκρατία περιβάλλει τον εαυτό της χωρίς να φανεί ότι μιλάμε μια νεκρή και ανυπόληπτη γλ...

Η ανθρωπολογία ως κριτική του πολιτισμού πιάνει τον σφυγμό της κοινωνικής επιστήμης σήμερα καθώς προσαρμόζει τις θεωρίες και τις τεχνικές της σε μια όλο και πιο σύνθετη κοινωνική πραγματικότητα. Χρησιμοποιώντας την πολιτισμική ανθρωπολογία ως μοντέλο για την ανάλυση αντιπαραθέσεων που έχουν αντίκτυπο σε όλο το φάσμα των Επιστημών του Ανθρώπου, ο George E. Marcus και ο Michael M. J. Fischer επισκοπούν εκ του σύνεγγυς τα επιτεύγματά της τού παρελθόντος, τις σημερινές της δυσχέρειες, τις μελλοντικές της κατευθύνσεις και τις διοράσεις που έχει να προσφέρει σε άλλα ερευνητικά πε...

Ο Robert Layton παρουσιάζει μια έγκυρη εισαγωγή στον πλούτο και την ποικιλία των καλλιτεχνικών μορφών σε μη δυτικές κοινωνίες. Ασχολείται με προβλήματα όπως η αισθητική αποτίμηση μεταξύ διαφορετικών πολιτισμών, οι ποικίλες χρήσεις της τέχνης, καθώς και με το θεμελιακό ζήτημα του τι αποτελεί τέχνη, σε κοινωνίες που εκτείνονται από τα παραδοσιακά βασίλεια της δυτικής Αφρικής ως τους Αυστραλούς κυνηγούς-τροφοσυλλέκτες. Οι καλλιτεχνικές μορφές που εξετάζονται περιλαμβάνουν τη ζωγραφική σε φλοιό δέντρων, άμμο και βράχο, τη γλυπτική σε ελεφαντόδοντο, οστά και ξύλο, τη μεταλλοτεχν...

Το βιβλίο αυτό είναι η ιχνηλασία μιας σταδιακής αναγνώρισης, που ξετυλίγεται σε χρονικό διάστημα περίπου δεκαετίας. Σε αυτό μπορεί να διαβάσει κανείς όχι μόνο ή αποκλειστικά τί είναι "χρηματοπιστωτικός καπιταλισμός" (με τον τρόπο που λίγο-πολύ αναμένεται από μια επιστημονική πραγματεία), αλλά κυρίως το πώς έφτασε να αναδυθεί μια ορισμένη εικόνα του μέσ’ από αργές, βασανιστικές κι επαναλαμβανόμενες προσπάθειες κάποιων να σκεφτούν τα γεγονότα που τρέχουν γύρω τους. Ξέρουμε καλά ότι μια πελώρια τομή έγινε στη δεκαετία του ’70. Τελείωσε ο μεγάλος μεταπολεμικός κύκλος των αγώ...

Είναι προφανές πως υπάρχει πρόβλημα ταυτότητας της δημοκρατίας και της άμεσης δημοκρατίας ιδιαίτερα. Ταυτότητας που δεν θα επιτρέπει πλήθος αντιφατικών αναγνώσεων και μια επικοινωνία τύπου Βαβέλ, που εμποδίζουν τη σύνδεση της θεωρίας με την πράξη της άμεσης δημοκρατίας. Κι αυτό το πρόβλημα δεν είναι υπόθεση εξουσιαστικών ηγεσιών ούτε "αριστερών πρωτοποριών", και βεβαίως ούτε "σοφών" διανοούμενων και ηγητόρων, αλλά παραμένει πρόβλημα της ίδιας της εργαζόμενης κοινωνίας-ανθρωπότητας. Γι' αυτό είναι αναγκαίο να διαμορφώσουμε ένα νέο δημόσιο χώρο σκέψης και επικοινωνίας και...

"Στο βιβλίο αυτό η άγνωστη Επανάσταση είναι η ρωσική Επανάσταση· όχι εκείνη που συχνά πραγματεύτηκαν πολιτικοί άντρες και πουλημένοι κονδυλοφόροι, αλλά εκείνη που οι ίδιοι αγνόησαν, αποσιώπησαν ή πλαστογράφησαν: εκείνη που αγνοούμε. Ξεφυλλίστε μερικά βιβλία πάνω στη ρώσικη Επανάσταση. Μέχρι τώρα, σχεδόν όλα γράφτηκαν από ανθρώπους λίγο ως πολύ ιδιοτελείς, από ιδεολογική, πολιτική ή ακόμα και προσωπική άποψη. Ανάλογα με το αν ο συγγραφέας είναι "τσαρικός", "δημοκράτης", "σοσιαλιστής", "σταλινικός" ή "τροτσκιστής", τα πάντα αλλάζουν. Η πραγματικότητα μπαίνει στο καλούπι εκ...

Σκοπεύω να συζητήσω τη νεανική γυναικεία σεξουαλική παραβατικότητα από τη σκοπιά μιας ψυχαναλυτικά προσανατολισμένης κοινωνικής επιστήμης. Η αγχογόνος φύση αυτού του προβλήματος έχει τόσο βαθιά επηρεάσει τις σύγχρονες θεωρητικές και θεραπευτικές προοπτικές που η πρώτη μας δουλειά θα πρέπει να είναι να υποβάλουμε σε αυστηρή εξέταση τον "επιστημονικό" ορισμό και τη θεραπεία τέτοιων κοριτσιών από τη σκοπιά μιας Wissenssoziologie της ψυχιατρικής - δηλαδή, από τη σκοπιά εκείνης της εν μέρει ιστορικής κι εν μέρει κοινωνιολογικής επιστήμης που θέλει να εξηγήσει και να καταλάβει τι...

Οι καταστροφικές ιδιότητες του Έρωτα είναι ιδιαίτερα ορατές στους μύθους των Αρχαίων Ελλήνων, αλλά και στη συμπεριφορά τους απέναντι στις γυναίκες και στους ομοφυλόφιλους. Αμέτρητες είναι οι παραστάσεις που απεικονίζουν τον Έρωτα ως φωτιά, ασθένεια, καταιγίδα και φρενόκρουση, τοποθετώντας τον έτσι ανάμεσα στις πιο καταστροφικές και απρόβλεπτες δυνάμεις της φύσης. Τα συμπεράσματα του βιβλίου διαλύουν την παραμορφωμένη εικόνα που επικρατεί σήμερα σε μερίδα ακαδημαϊκών οι οποίοι συνδέουν την επιφυλακτική στάση των Αρχαίων Ελλήνων απέναντι στον έρωτα με τους σύγχρονους προβλ...