Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Τρ βιβλίο αυτό του Franz Boas είναι ένα από τα σημαντικότερα διαπιστευτήρια για την αξία και την αναγκαιότητα της δημιουργικής Ανθρωπολογίας και αποτελεί σταθμό στην ιστορία της ανθρώπινης σκέψης, όχι μόνο από στενά επιστημονική αλλά και από νουνεχή, πολιτική και κοσμοθεωρητική άποψη. Σήμερα, που προπαγανδίζεται εκ νέου και μάλιστα επιβάλλεται η αντιπαράθεση και ο "πόλεμος των πολιτισμών" στο όνομα μιας μονοδιάστατης παγκόσμιας πολιτισμικής ομογενοποίησης, οποιουδήποτε τύπου και προσανατολισμού, το έργο του Franz Boas γίνεται πάλι επιτακτικά επίκαιρο, καθώς επισημαίνει ότι...

Στα νιάτα μου δεν μπορούσα να μπω σε κάποια μεγάλη βιβλιοθήκη, ας πούμε εκατό χιλιάδων τόμων, χωρίς να με κατακλύσει ένα συναίσθημα οδύνης και πνευματικής ταραχής, που θύμιζε τα δάκρυα τα οποία έχυνε ο Ξέρξης όταν ατενίζοντας τον τεράστιο στρατό του σκεφτόταν ότι σε εκατό χρόνια δεν θα υπήρχε ψυχή ζώσα. Εμένα, σε σχέση με τα βιβλία, θα με κατέκλυζε το ίδιο συναίσθημα την ημέρα του θανάτου μου. Εδώ, είπα μέσα μου, υπάρχουν εκατό χιλιάδες βιβλία, που ακόμα και το χειρότερό τους θα μπορούσε να αποτελέσει για μένα πηγή χαράς και γνώσης· μόνο που κατά πάσα πιθανότητα θα κληθώ στ...

Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται και στη χώρα μας μια προσπάθεια να αποκτήσει η μελέτη των αρχαίων κλασικών μας κειμένων μια νέα πνοή και αξία. Παράλληλα, δηλαδή, με τη φορμαλιστική έρευνα των φιλολογικών πηγών και τη γραμματική/συντακτική τους ανάλυση, επιχειρείται μια ρεαλιστική προσέγγιση του ίδιου του κλασικού πολιτισμού, όπως αυτός αναδύεται μέσα από τα αρχαία κείμενα. Σκοπός μιας τέτοιας προσέγγισης δεν είναι βέβαια η αναβίωση ενός ένδοξου παρελθόντος μέσα από την απομίμηση των δημιουργημάτων του, αλλά η άντληση δημιουργικής έμπνευσης για την οικοδόμηση μιας σύγχρονης...

Από το 1893 έως το 1922, ο Ρίλκε συνέταξε περισσότερα από εκατό κείμενα τα οποία θα μπορούσαμε γενικώς, ανεξάρτητα από το εκάστοτε θέμα, να χαρακτηρίσουμε "δοκίμια". Από αυτό το παραγνωρισμένο ακόμη κριτικό μέρος του έργου του Ρίλκε η παρούσα έκδοση παρουσιάζει μια μικρή -αλλά αντιπροσωπευτική του ύφους και των απόψεων του ποιητή- επιλογή. Πρόκειται για κείμενα στα οποία ο Ρίλκε εκφράζει εκτενώς και απερίφραστα τις απόψεις του τόσο για λογοτέχνες και καλλιτέχνες της εποχής του, όσο και για την προέλευση, την ουσία και την επιρροή της λογοτεχνίας και των εικαστικών τεχνών....

Το ανά χείρας "Τρίπτυχο" φιλοδοξεί να παρουσιάσει τη σκέψη του Ορτέγκα υ Γκασσέτ γύρω από θέματα λογοτεχνίας και Τέχνης. Πρόκειται για κεφάλαιο σημαντικότατο στην οικονομία του όλου στοχαστικού έργου του, αφού ο Ισπανός φιλόσοφος υπήρξε όχι μόνον και, αλλά κυρίως ένας τεχνίτης του λόγου. Η ενασχόλησή του με την Αισθητική πλησιάζει τόσο τον "κορμό" της -τη φιλοσοφική αισθητική αυτήν καθ' εαυτήν- όσο και τα "παρακλάδια" αυτού, π.χ. τη θεωρία και την κριτική της λογοτεχνίας, των εικαστικών τεχνών και του θεάτρου, τη θεωρία της μεταφράσεως, την "τέχνη του ζην", τη φιλοσοφία...

Ο Χόρχε Λουίς Μπόρχες, μια από τις πλέον εμβληματικές μορφές της σύγχρονης λογοτεχνίας, φημιζόταν τόσο για το εύρος των γνώσεων όσο και για την εμβρίθεια του πνεύματός του. Στα ενδιαφέροντά του, που περιελάμβαναν από την παγκόσμια λογοτεχνία και φιλοσοφία μέχρι τις θετικές επιστήμες και τις διάφορες θεολογίες, συγκαταλεγόταν και ο βουδισμός, με τη γραπτή παράδοση του οποίου ήταν ιδιαίτερα εξοικειωμένος. Στο δοκίμιο αυτό, απόσταγμα μιας σειράς διαλέξεων, ο Αργεντινός συγγραφέας εκθέτει διεξοδικά την προέλευση, την ιστορική διαδρομή και τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του μεγάλο...

... Ο κοσμικός ηγέτης δεν έχει επιφορτιστεί με τη φροντίδα των ψυχών περισσότερο από ό,τι οποιοσδήποτε άλλος άνθρωπος και ισχυρίζομαι ότι ούτε κάτι τέτοιο τού έχει ανατεθεί από τον Θεό, εφόσον από πουθενά δεν προκύπτει ότι ο Θεός παραχώρησε σε ορισμένους ανθρώπους τέτοιου είδους εξουσία που τους επιτρέπει να εξαναγκάζουν τους άλλους να ασπαστούν το δικό τους θρησκευτικό δόγμα. Ούτε είναι δυνατό να έχει περιβληθεί κάποιος κοσμικός ηγέτης με μια εξουσία του είδους αυτού, έχοντας τη συγκατάθεση του λαού, επειδή κανένας άνθρωπος μέχρι σήμερα δεν μπορεί να παραμελήσει τη φροντίδ...

Από το 1974 μέχρι σήμερα δεν υπήρξε κανείς ουσιαστικός λόγος που να δικαιολογεί την πολιτική, ηθική και οικονομική κατάρρευση της Ελλάδος. Λάθη και χρεοκοπίες γίνονται μόνο σε ταραγμένους και τρομαγμένους καιρούς (εμφύλιοι, γενικευμένες πολεμικές συρράξεις κτλ.). Λάθη και χρεοκοπίες γίνονται και συγχωρούνται μόνον όταν οι δυσκολίες υπερβαίνουν τις αντοχές και τις δυνατότητες ενός έθνους. Επικίνδυνα ή καταστροφικά λάθη μπορούν να γίνουν, και ενδεχομένως δικαιολογούνται, όταν τα έθνη αναλαμβάνουν να εκτελέσουν ή εμπλέκονται σε παράτολμα στρατηγικά σχέδια που υπερβαίνουν τις π...

Η σημερινή Ελλάδα παραμένει κατ' ουσίαν απόλυτα εξωευρωπαϊκή και δυσκολεύεται να ευθυγραμμιστεί με τον σκληρό ευρωπαϊκό πυρήνα. Ο εκδυτικισμός της είναι μιμητικός και προσποιητός. Η κληρονομιά του ύστερου Βυζαντίου (θεοκρατική ανατολική παράδοση, αντιδυτισμός, κρατικομονοπωλιακή οικονομία και ιδεολογία της διαμεσολάβησης) εξακολουθεί να υπερκαθορίζει ως σήμερα ασφυκτικά την υποτιθέμενη "εθνική ταυτότητα". Αλλά η αλήθεια πρέπει να συνειδητοποιηθεί: η ανθρωπολογία της ανατολικής ορθοδοξίας είναι επιεικώς προκατακλυσμιαία. Τα πρότυπα του Βυζαντίου είναι προς αποφυγήν και το κό...

Σύμφωνα με τον Χομπς, ο άνθρωπος έχει ως στόχο την κυριαρχία, την προσωπική υπεροχή και τον πλουτισμό σε βάρος των υπολοίπων. Κάθε πόλεμος, κάθε διαμάχη ξεκινάει από το φθόνο που νιώθει ο ένας για τον άλλο, ενώ μόνο οι αμοιβαίες συμφωνίες θα μπορέσουν να εδραιώσουν την ομόνοια. Ριζοσπαστικός και πέρα για πέρα επίκαιρος, ο Τόμας Χομπς, ένας από τους θεμελιωτές της πολιτικής φιλοσοφίας, αναλύει εκτενώς τα ανθρώπινα πάθη και προτείνει τρόπους καλύτερης συμβίωσης -ίσως και επιβίωσης- σε μια κοινωνία όπου τα ένστικτα είναι αυτά που κυρίως καθορίζουν τις πράξεις και κατ' επέκταση...

Ο Miguel de Unamuno (1864-1936), ένας από τους σημαντικότερους Ισπανούς συγγραφείς του 20ού αιώνα, ανήκει στην παράδοση των μεγάλων στοχαστών, όπως οι Pascal, Kierkegaaard και Nietzsche. Ο κόσμος του είναι αυτός του παραδόξου, κι η τάση του αυτή ενισχύεται από την ακραία ιδιοσυγκρασία του. Βαθιά επηρεασμένο από το έργο του Kierkegaaard, το "Τραγικό αίσθημα της ζωής" είναι ένα από τα πρώτα έργα της υπαρξιακής χριστιανο-αιρετικής σύγχρονης σκέψης. Ο Unamuno εξετάζει εδώ το νόημα της πάλης ενάντια στο θάνατο, και ταυτόχρονα επιχειρεί να παρουσιάσει την ασυμβατότητα ανάμεσα...

Το δοκίμιο αυτό δημοσιεύθηκε το 1763 και ανήκει στα έργα της δεύτερης φάσης της προ-κριτικής περιόδου, στην οποία ο Kant απομακρύνεται βαθμιαία από τον δογματικό ορθολογισμό, διαμορφώνοντας τις θεμελιώδεις έννοιες της μελλοντικής του κριτικής. Προσφεύγοντας στη μαθηματική έννοια του αρνητικού μεγέθους, ο Kant θα ορίσει την πραγματική αντίθεση ως μια σχέση εναντίωσης, στην οποία τα αντιτιθέμενα κατηγορήματα δεν αντιφάσκουν, είναι και τα δύο καταφατικά, και αποτελούν ισάριθμες θετικές αρχές ύπαρξης. Ο χαρακτηρισμός, επομένως, "αρνητικά" είναι μια κατά συνθήκη ονομασία, η ο...

Οι "Συνομιλίες με τον Γκαίτε" του Έκερμανν, το κατά Νίτσε "καλύτερο γερμανικό βιβλίο", το βιβλίο που καταγράφει τις συνομιλίες του Γκαίτε, τα τελευταία χρόνια της ζωής του, με τον "μαθητευόμενο" νεαρό συνεργάτη του θεωρούνται ένα από τα σημαντικότερα έργα της γερμανικής γραμματείας. Ένα μικρό μέρος των "Συνομιλιών" -που κυκλοφόρησαν για πρώτη φορά στη γλώσσα μας χωρίς περικοπές, σε δύο εκτενείς τόμους, από τις εκδόσεις Printa το 2014-, με άλλα λόγια ένα μικρό δείγμα του στοχασμού του "σοφού της Βαϊμάρης", ανθολογείται σε τούτο το τομίδιο, που φιλοδοξεί να λειτουργήσει ως...

Πρόκειται για το τελευταίο βιβλίο του Καντ το οποίο εκδόθηκε με επιμέλεια του ιδίου (1798) και περιλαμβάνει τις αντίστοιχες πανεπιστημιακές του παραδόσεις (1772-1796). Η πραγματολογική Ανθρωπολογία δεν επιδιώκει την εκτενή γνώση των πραγμάτων του κόσμου, αλλά τη γνώση του ανθρώπου ως πολίτη του κόσμου. Το πεδίο της επομένως είναι αυτό των ανθρώπινων ικανοτήτων και δεξιοτήτων, και των μορφών συμπεριφοράς και δράσης με τις οποίες ο άνθρωπος διαμορφώνει ως ελεύθερο ον τον εαυτό του, ορίζοντας ταυτόχρονα το πλαίσιο των σχέσεών του με τους άλλους. Καλύπτοντας το κενό που δ...