Μητροπούλου Κωστούλα 1933-2004
Mitropoúlou Kostoúla
Η Κωστούλα Μητροπούλου (1933-2004) γεννήθηκε στον Πειραιά, κόρη του δικηγόρου, πολιτικού και ιστορικού συγγραφέα Γιάννη Μητρόπουλου και της Σοφίας Λούμου, η οποία της κληροδότησε την αγάπη της για τη μουσική (είχε σπουδάσει πιάνο). Μέσω του πατέρα της, η Κωστούλα αγάπησε από νεαρή ηλικία τη λογοτεχνία και το θέατρο. Αδελφή της κεραμίστριας και ζωγράφου Κάτιας Μητροπούλου, μετά το Γυμνάσιο γράφτηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, διέκοψε όμως τις σπουδές της στο τρίτο έτος. Την πρώτη εμφάνισή της στο χώρο της λογοτεχνίας έκανε το 1955, με δημοσιεύσεις πεζογραφημάτων στην εφημερίδα "Η Βραδυνή". Τρία χρόνια αργότερα εμφανίστηκε στην πειραϊκή έκδοση "Το περιοδικό μας" και εξέδωσε το μυθιστόρημα "Η χώρα με τους ήλιους". Το 1963 έγραψε τους στίχους των τραγουδιών του δίσκου "Ο Δρόμος" του Μάνου Λοΐζου. Μετά την κήρυξη της δικτατορίας του Παπαδόπουλου αυτοεξορίστηκε στο Παρίσι, προσωπικοί λόγοι ωστόσο την ανάγκασαν να επιστρέψει στην Αθήνα, όπου συνελήφθη λόγω της πολιτικής της ένταξης στην Αριστερά. Εξέδωσε, όσο ζούσε, 46 βιβλία εν όλω: 21 μυθιστορήματα, 12 συλλογές με διηγήματα, τρεις νουβέλες, ένα χρονικό, οκτώ θεατρικά έργα και μια επιλογή από άρθρα της δημοσιευμένα στην εφημερίδα "Έθνος", όπου συνεργαζόταν δώδεκα χρόνια με δική της στήλη. Της απονεμήθηκε το Βραβείο Πεζογραφίας των Δώδεκα το 1963 για το "Πρόσωπα και φιγούρες", το Βραβείο Καλύτερου Έργου και Παράστασης το 1977 για το "Τέσσερις ερημιές", το Α΄ Κρατικό Βραβείο Διηγήματος το 1984 για τη "Μεγέθυνση" και το Βραβείο European Script Fund το 1989 για το σενάριό της "Το παλαιοπωλείο στην Τσιμισκή". Η ευαισθησία της την έφερε κοντά στα νέα ρεύματα της λογοτεχνίας στην Ευρώπη και τη Λατινική Αμερική, ως πεζογράφο και θεατρική συγγραφέα, και ειδικότερα κοντά στο γαλλικό "Νέο Μυθιστόρημα" ή "Αντι-μυθιστόρημα". Έργα της μεταφράστηκαν σε ξένες γλώσσες: "Το χρονικό των τριών ημερών" (Γερμανία, Ιταλία, Ολλανδία), "Περιθωριακή ζωή" (Γερμανία, Ολλανδία), "Μουσική για μια αναχώρηση" (Ιταλία, Γαλλία, Γερμανία), "Νταλίκα" (Γαλλία, Ιταλία, Βέλγιο), "Έξι ρόλοι για σολίστες" (Γαλλία, Ιταλία, Βενεζουέλα), "Ο τελεταίος μου ρόλος", "Η πρόβα", "Το τέλος" (Λατινική Αμερική, Ν. Υόρκη), "Η τελευταία παράσταση" (Αυστραλία), "Το μυθιστόρημα της νύχτας", "Όσκαρ", "Τεμαχισμένη επιθυμία" (Κολωνία), "Με τον νόμο", "Τεμαχισμένη επιθυμία, ένας ρόλος για κλόουν" (Μόναχο), "Το ρίσκο" (Γαλλία, Ελβετία), "Η φωτογραφία του σταθμού είσαι εσύ" (Ιταλία), "Να φτύνεις αίμα, να λες έφαγα βύσσινο" (Ιταλία). Γνωστοί συνθέτες όπως οι: Μάνος Λοΐζος, Λουκιανός Κηλαηδόνης, Νίκος Δανίκας, Χρήστος Νικολόπουλος κ.ά. έχουν μελοποιήσει στίχους της. Το 1969 συνυπέγραψε τη δήλωση διαμαρτυρίας για τη λογοκρισία, μαζί με άλλους δεκαεπτά λογοτέχνες. Ένα χρόνο αργότερα, μετά την άρση της προληπτικής λογοκρισίας έλυσε τη συγγραφική σιωπή της (που τήρησε από το 1967) και δημοσίευσε το μυθιστόρημα "Αντίστροφη μέτρηση". Το έργο της διδάσκεται στα ελληνικά Πανεπιστήμια, στην Ευρώπη, Αμερική, Αυστραλία, Μεξικό και Σικελία. Κυκλοφορούν μελέτες για τα βιβλία της και το θέατρό της. Πέθανε σε ηλικία 71 ετών στις 31 Γενάρη του 2004. Διετέλεσε μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων και της Εταιρείας Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία της Κωστούλας Μητροπούλου βλ. Μανώλης Γιαλουράκης, "Μητροπούλου Κωστούλα", στη "Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας", τ. 10, Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ., Ρίτσα Φράγκου-Κικίλια, "Κωστούλα Μητροπούλου", στο "Η μεταπολεμική πεζογραφία· από τον πόλεμο του ’40 ως τη δικτατορία του ‘67", τ. Ε΄, Αθήνα, Σοκόλης, 1988, χ.σ., "Μητροπούλου Κωστούλα", στο "Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό", τ. 6, Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1987 και Αλέξης Ζήρας, "Μητροπούλου Κωστούλα", στο "Λεξικό Νεοελληνικής Λογοτεχνίας", Αθήνα, Πατάκης, 2007. (Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, ΕΚΕΒΙ)
Το χρονικό των τριών ημερών
Μητροπούλου Κωστούλα 1933-2004
Alter - Ego ΜΜΕ. Α.Ε. (2013)
Το "Χρονικό των τριών ημερών" -γραμμένο σε ρυθμό σχεδόν εμβατηρίου και εικονοποιώντας με γρήγορο και ελλειπτικό μοντάζ τα τρία εικοσιτετράωρα των γεγονότων του Πολυτεχνείου, "τρεις περιοχές ονείρου και πανικού"- διαθέτει υψηλή συναισθηματική θερμοκρασία, καθώς και ορισμένα από εκείνα τα χαρακτηριστικά που συνδέουν το έργο της Μητροπούλου με το γαλλικό Νέο Μυθιστόρημα ή Αντι-μυθιστόρημα (απελευθέρωση της αφήγησης, αμεσότητα στην έκφραση, αναπαραστατική δύναμη, ποιητικό στοιχείο). Παράλληλα, και στο "Χρονικό...", αναγνωρίζεται η συγγραφική ανάγκη της ψυχικής επικοινωνίας με τ...
Ανθολογία ελληνικού διηγήματος του 20ού αιώνα
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Καστανιώτη (2009)
Μια ανθολογία ελληνικού διηγήματος του εικοστού αιώνα είναι, εκ των πραγμάτων, ένα εγχείρημα συνολικού χαρακτήρα. Οφείλει να αποτυπώνει μέσα από κατασταλαγμένες μορφές τόσο τις περιπέτειες της γραφής όσο και της γλώσσας αλλά και της χώρας που ανέδειξε τους επιλεγμένους διηγηματογράφους. Όσο απαραίτητοι είναι σε μια ανθολογία οι δημιουργοί-αγκωνάρια, οι δημιουργοί που σ’ αυτούς αναφερόμαστε αυθόρμητα, σχεδόν χωρίς σκέψη, άλλο τόσο ενδυναμώνουν την ανθολογία αυτή οι δημιουργοί ήσσονος σημασίας. Οι συγγραφείς δηλαδή που αποτυπώνουν «στιγμές» και «εικόνες» ταπεινές και φαινομεν...
Η ερημιά λεγόταν αδιαφορία
Μητροπούλου Κωστούλα 1933-2004
Κονιδάρης (2008)
"Πάρε με μαζί σου". Είναι μια φράση εύκολη. Λέγεται. Συχνά τη χρησιμοποιούν οι εραστές, όταν δεν μπορεί πια να γίνει κάτι τέτοιο. Όταν χωρίζουν σ' ένα σταθμό. "Πάρε με μαζί σου". Και τα εισιτήρια δεν είναι δύο. Είναι ένα. Μοναχικό ταξίδι. Μοναχική και η φράση. "Πάρε με μαζί σου". Δεν έχει κανένα νόημα. Δεν λέει τίποτα. Δεν είναι καν μια φράση για ν' ακούγεται. Λέγεται εύκολα, βέβαια. Και σου την είπα πολλές φορές. Τόσο που τη συνήθισες. Τη συνήθισα. Τη συνηθίσαμε σαν κάτι κοινό, τετριμμένο και εύκολο...
Παιδιά του κόσμου
Συλλογικό έργο
Επίλογος (2005)
Όταν κάποτε ρώτησαν τον σπουδαίο φιλάνθρωπο γιατρό και λάτρη της μουσικής Άλμπερ Σβάιτσερ ποιο ήταν στη ζωή του το μουσικό άκουσμα που τον είχε συγκινήσει περισσότερο από όλα τα άλλα, αυτός απάντησε: "Το κλάμα ενός μικρού παιδιού σ' ένα πρόχειρο νοσοκομειακό σταθμό, κάπου στην Αφρική. Από αυτό κατάλαβα ότι το παιδί είχε περάσει τη φοβερή κρίση από μια επικίνδυνη αρρώστια και προχωρούσε στην ανάρρωση του. 'Ενιωσα βαθιά αγαλλίαση στο άκουσμα αυτό, σαν να έφτανε θεία μουσική απ' τον ουρανό, γιατί είχα κάνει ό,τι μπορούσα γι' αυτό το παιδί" Τούτα τα λόγια του υπέροχου ανθρωπι...
Για την αγάπη σου μόνο
Μητροπούλου Κωστούλα 1933-2004
Άγκυρα (2004)
Η Αλήθεια, είναι η άλλη όψη του Παραμυθιού... Αν πεις σ' έναν μεγάλο ένα παραμύθι, θα γελάσει, ή θα θυμώσει. Κι όμως, τα παραμύθια είναι μονάχα για τους μεγάλους. Με αρχή, μέση και τέλος, με λέξεις μεγάλες όπως η "Ευτυχία", ο "Πόνος", η "Αγάπη", ο "Θάνατος", ο "Έρωτας", η "Χαρά". Ήτανε δύσκολο πάντα να φτιάξω ένα παραμύθι για παιδιά. Θα 'πρεπε τότε να βάλω αντί για τέλος, μιαν ευχή. "Και μεις καλύτερα..." Κι ίσως η ευχή να μην ήταν αληθινή, γιατί στα παραμύθια είναι όλα ψέματα. Έτσι, χωρίς λόγια, έφτιαξα ένα "παραμύθι για μεγάλους" με Όνειρα που δεν μπαίνουν σε λέξεις, μ...
The Old Curiosity Shop
Μητροπούλου Κωστούλα 1933-2004
Κέδρος (1996)
A story of the passion between a man of fifty "plus" and a girl of nineteen, a seemingly not unusual situation were it not for the fact that everything that takes place between the two "protagonists* is constantly and faithfully recorded by someone: the mature "grey" woman who is the man's past and who chronicles the lovers' passion with adoration and respect. The place is Salonica, the Old Curiosity Shop, Africa and the prevailing element is Passion, destructive, merciless, rapacious, without inhibitions and "objections" until the End. This End which is their life in a sta...