Αισχύλος
Aeschylus
Αισχύλος (525 - 455 π.Χ.). Υπήρξε πολύ μεγάλος τραγικός ποιητής της αρχαίας Ελλάδας, ίσως και μεγαλύτερος απ όλους γενικά τους άλλους ομοτέχνους του. Ήταν επίσης αρχιτέκτονας, σκηνοθέτης και μουσικός. Από τα έργα του 67 χάθηκαν και μόνο 7 διασώθηκαν ("Προμηθέας Δεσμώτης", "Ικέτιδες", "Πέρσες" και "Επτά επί Θήβαις", καθώς και η τριλογία του υπό τον τίτλο "Όρέστεια" που περιλαμβάνει τα μερικότερα έργα: "Αγαμέμνων", "Χοηφόροι" και "Ευμενίδες"). Ο Αισχύλος διακρίθηκε σαν μαχητής στο Μαραθώνα και στη Σαλαμίνα. Πήρε εξάλλου, 13 πρώτα βραβεία από έργα του, εκτός από τα δεύτερα και τρίτα, που κατά καιρούς του απονεμήθηκαν σε αντίστοιχους διαγωνισμούς. Με το Αισχύλο η αρχαιοελληνική τραγωδία εξελίχθηκε, από τον αρχικό διθύραμβο, σε πολυπρόσωπη παράσταση και έφθασε στο μεσουράνημά της. Το ύφος του διακρίνεται για τη μεγαλοπρέπειά του, το όλο δε έργο του για το βάθος, την πρωτοτυπία στη μορφή και την ισχυρότατη φαντασία του μεγάλου ποιητή. Κατά γενική, σχεδόν, αναγνώριση ο Αισχύλος υπήρξε μέγας και, από κάθε άποψη, ασύγκριτος δημιουργός. Πέθανε από ατύχημα στη Γέλα της Σικελίας, σε ηλικία 70 ετών, και τάφηκε εκεί. Κατά σχετική ανεπιβεβαίωτη παράδοση, μια χελώνα, πέφτοντας στο κεφάλι του από ψηλά, τον σκότωσε. Στον τάφο του οι Σικελοί Έλληνες ανάγειραν μετά μνημείο, στο οποίο χάραξαν επίγραμμα, που το είχε φτιάξει ο ίδιος ο Αισχύλος, διαισθανόμενος ίσως πως το τέλος του πλησίαζε.
Αποσπάσματα
Αισχύλος
Κάκτος (1992)
Μεμονωμένα κομμάτια από έργα του Αισχύλου που δεν σώθηκαν ακέραια. Χαρακτηριστικά του διονυσιακού στοιχείου της ποίησης του μεγάλου τραγικού και της στενής σχέσης του με την ομηρική παράδοση.
Αχιλληίς
Αισχύλος
Περίπλους (2003)
Τι θα συνέβαινε αν ξαφνικά ανακαλύπταμε τα χαμένα έργα των αρχαίων δραματουργών μας; Μήπως θα άλλαζε η αντίληψή μας για την εικόνα που προβάλλουν τα σωζόμενα δράματα και το ήθος τους; Το βιβλίο αυτό προσπαθεί να ανιχνεύσει με τη βοήθεια των σπαραγμάτων που έχουν διασωθεί από πάπυρους και έμμεσες πηγές τη συγγραφή ενός από τα σημαντικότερα χαμένα αριστουργήματα του μεγάλου δραματουργού που φαίνεται ότι άσκησε τεράστια επιρροή στους ποιητές της εποχής του. Η ιστορία του Αχιλλέα, του πρώτου θεατρικού έργου που μας πληροφορεί για την ομοφυλοφιλία ως τρόπο ζωής των αρχαίων Ελλή...
Γιώργος Σεφέρης: Μεταγραφές
Συλλογικό έργο
Λέσχη (1980)
Ο Γιώργος Σεφέρης χρησιμοποιεί τον όρο "μεταγραφή" για να δηλώσει την ενδογλωσσική μετάφραση, δηλ. τη μεταφορά παλαιότερων κειμένων της γλώσσας μας στα νεοελληνικά. Αρκετά δείγματα της μεταγραφικής ενασχόλησης του ποιητή υπάρχουν ήδη και στο δημοσιευμένο έργο του και, φυσικά περιλαμβάνονται στην παρούσα έκδοση. [...] Μολονότι υπάρχουν διορθώσεις του Σεφέρη σε όλα σχεδόν τα χειρόγραφα, με κανέναν τρόπο δε θα λέγαμε ότι η παρούσα μορφή των μεταγραφών θα ήταν και η οριστική. Αυτό αποκτά ιδιαίτερη σημασία, αν αναλογιστούμε ότι ο ποιητής ήθελε περισσότερο κατεργασμένες και τι...
Επτά επί Θήβας
Αισχύλος
Επικαιρότητα (1997)
Σ' αυτό το δράμα του Αισχύλου, που οι αρχαίοι ονόμασαν Άρεως μεστόν, η στάση όλων μαρτυρεί πράγματι ακόμη μια φορά ότι τη λύση στο δράμα τη δίνουν οι θεοί. Από τη μια πλευρά έχουμε το νεαρό βασιλιά, ήρεμο και συνετό, που αρχίζει με παράκληση στους θεούς να σώσουν την πατρίδα του. Από την άλλη έχουμε ένα χορό από γυναίκες, αναστατωμένες από τον τρόμο, που φωνάζουν πανικόβλητες: καλούν τους θεούς να βοηθήσουν... Η έξαλλη προσευχή τους ενώνεται με τη γαλήνια προσευχή του Ετεοκλή: καθένας επικαλείται τους θεούς. Και, τέλος, οι θεοί εισακούουν τις παρακλήσεις τους. Η Θήβα τουλάχ...
Επτά επί Θήβας
Αισχύλος
Κάκτος (1992)
Η σύγκρουση των γιων του Οιδίποδα για τον θρόνο της Θήβας, στο κατ’ εξοχήν πολεμικό δράμα του Αισχύλου. Ο Ετεοκλής αρνείται να παραδώσει την εξουσία στον Πολυνείκη, κι ο τελευταίος οδηγεί ξένο στρατό ενάντια στη γενέτειρά του. Στην έβδομη πύλη των Θηβών τα δύο αδέλφια έρχονται αντιμέτωπα και αλληλοσκοτώνονται για να επαληθεύσει η κατάρα του πατέρα τους «να μοιραστούν με σίδερο τη βασιλεία».
Επτά επί Θήβας
Αισχύλος
Εκδόσεις Πατάκη (2003)
Η τραγωδία "Επτά επί Θήβας" αποτελεί το τρίτο έργο μιας τριλογίας με προηγούμενα έργα τις τραγωδίες "Λάιος" και "Οιδίπους" και το σατυρικό δράμα "Σφιγξ", που δε σώζονται. Ένα χρόνο μετά την κατάκτηση του πρώτου βραβείου από το Σοφοκλή, ο Αισχύλος στρέφεται προς το θηβαϊκό κύκλο και ανεβάζει αυτή την τραγωδία δείχνοντας τι μπορούσε να επιτύχει η παλαιά, λεγόμενη, τραγωδία. Η τριλογία διδάχτηκε το 467 π.Χ., όταν οι Αθηναίοι είχαν ακόμη νωπή στη μνήμη τους την επίθεση των Περσών εναντίον της Ελλάδας και μπορούσαν να ταυτίσουν τη Θήβα με την πατρίδα τους. Υπάρχουν ακόμη μερικο...
Επτά επί Θήβας
Αισχύλος
Ιδιωτική Έκδοση (2007)
[...] Αν μου επιτρέπεται να υπογραμμίσω μία μοναδικότητα της μεταφραστικής προσπάθειας που κάνω, αυτή είναι η απόλυτη ισοσυλλαβία κατά στίχο αρχαίου κειμένου και μετάφρασης. Η προσπάθεια αυτή άρχισε με τον "Προμηθέα Δεσμώτη", το 2005 και συνεχίσθηκε το 2006 με τις τραγωδίες της "Ορέστειας", και κατόπιν, κατά σειρά μετάφρασης, με τις τραγωδίες "Πέρσαι", "Επτά επί Θήβας" και, τέλος, "Ικέτιδες". Η ισοσυλλαβία είναι ένα εξωτερικό, ποσοτικό στοιχείο αλλά για μένα τουλάχιστον απολήγει σε μεταφραστικό εργαλείο που επιτρέπει την μεγαλύτερη δυνατή εγγύτητα κειμένου και μετάφρασης...
Επτά επί Θήβας
Αισχύλος
Γαβριηλίδης (2016)
"Διαβάζοντας τους "Επτά επί Θήβας" δεν μπορεί να κρύψει κανείς τη θυμηδία που του προκαλούν οι περισσότερες προσπάθειες των συγγραφέων του νεότερου, νεωτερικού -ή όπως αλλιώς θα μπορούσαμε να τον ονομάσουμε, προκειμένου να ξεχάσουμε τον βαρβαρισμό του- κόσμου να διαχειριστούν το θέμα της εμφύλιας σύγκρουσης. Δυόμισι χιλιάδες χρόνια μετά τον Αισχύλο, δεν έχουμε παρά να πούμε ό,τι θα έλεγε ένας άνθρωπος εκατό χρόνια πριν τον Αισχύλο, για μιαν εμφύλια σφαγή: "Μα ο αδερφός τον αδερφό; Είναι σωστό να χύνεται αίμα αδερφικό;"" (από τα Επιλεγόμενα του Γιώργου Μπλάνα)
Επτά επί Θήβας
Αισχύλος
Ωκεανίδα (2019)
Στους "Επτά επί Θήβας" επαληθεύεται µε τρόπο τραγικό ο χρησµός του Απόλλωνα και κλείνει οριστικά ο φαύλος κύκλος του µιάσµατος στον οίκο του Λαΐου. Πάνω από όλα δεσπόζει η κληρονοµική τάση προς την αυτοκαταστροφή, που εκδηλώνεται πότε ως θεοµαχία (η απιστία του Λαΐου προς τον χρησµό), πότε ως αιµοµιξία και πότε ως αδελφοσφαγή. Η τάση αυτή καταλήγει σε ένα ποτάµι αίµατος, που απειλεί να παρασύρει στο διάβα του ολόκληρη τη Θήβα - εκτός αν ο οίκος του Λαΐου, δηλαδή οι δύο τελευταίοι αρσενικοί του απόγονοι, επιτέλους αλληλοκαταστραφούν. "Γι' αυτό κι απέναντί του εγώ ο ίδ...
Ευμενίδες
Αισχύλος
Επικαιρότητα (1991)
Εδώ ο Αισχύλος συνδυάζει σε ένα σκηνικό σύμπλεγμα και τους δύο παράγοντες της τραγικής περιπέτειας του οίκου των Ατρειδών: τον ανθρώπινο και το θεϊκό. Ο συνδυασμός επιτυγχάνεται με την οπτική αντιπαράθεση των αντίστοιχων συνόλων: απέναντι στις δαιμονικές διώκτριες στέκει ο θνητός Ορέστης. Στο δικαστήριο των θνητών ενόρκων προεδρεύει η θεά Αθηνά. Σ' αυτούς τους αντιθετικούς συνδυασμούς αναπαράγονται και το αρχικό αδιέξοδο και η τελική άρση του. Ο Ορέστης τρίτος κρίκος στην αλυσίδα μιας ανανεούμενης καταστροφής, ανάγει τον προβληματισμό του στη σφαίρα των θεών, από όπου τον ε...
Ευμενίδες
Αισχύλος
Κάκτος (1992)
Ο Ορέστης ικετεύει τον Απόλλωνα για τον εξαγνισμό του οίκου του. Με εντολή του θεού πηγαίνει στην Αθήνα, όπου, καταδιωκώμενος πάντα από τις Ερινύες, προσπέφτει στο άγαλμα της Αθηνάς. Δικάζεται και με την ψήφο της θεάς αθωώνεται. Οι εκδικήτριες Ερινύες μεταβάλλονται σε πνεύματα συγχώρησης, Ευμενίδες, και εγκαθίστανται στο ιερό τους στον Άρειο Πάγο. Το αναπόδραστο της τιμωρίας, η ταλάντευση του ανθρώπου ανάμεσα στη βούλησή του και το θείο θέλημα, η τύφλωση από το πάθος, η εκδίκηση και ο εξιλασμός είναι το σκηνικό των ιδεών της Ορέστειας που ολοκληρώνεται με την τραγωδία αυτή.