Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η δράση στο "Ύφος ενός εγκλήματος" εξελίσσεται στην πόλη Ρεχιόν, το γνωστό σκηνικό των μυθιστορημάτων του Μπένετ. Η διαφυγή δύο κρατουμένων, η εμφάνιση σ' ένα γειτονικό χωριό του πτώματος ενός αγνώστου και οι περιπέτειες για τη διελεύκανση της κατάστασης, θέτουν σε κίνηση μια σειρά γεγονότων που για μερικές βδομάδες θα αναστατώσουν τη μονότονη ύπαρξη ορισμένων ατόμων, υποταγμένων σ' αυτή την νωθρή ατμόσφαιρα της Ρεχιόν, σ' αυτή την φαινομενική γαλήνη της παρακμής, που σπάει από ένα απρόσμενο συμβάν, φέρνοντας στην επιφάνεια την καμουφλαρισμένη βία μέσα της. Όμως η επίμονη σ...

Ένα χρόνο μετά τον θάνατο του Εδουάρδο Γκαλεάνο, οι εκδόσεις Πάπυρος τιμούν τη μνήμη του μεγάλου Ουρουγουανού συγγραφέα παρουσιάζοντας, σε μετάφραση της Ισμήνης Κανσή, ένα από τα καλύτερα έργα του, "Το ποδόσφαιρο στη σκιά και στο φως". Πρόκειται για το λυρικότερο ίσως βιβλίο που έχει γραφεί για ένα άθλημα: εδώ ο Γκαλεάνο αξιοποιεί το λογοτεχνικό του χάρισμα όχι για να μιλήσει για επαναστάτες και δικτάτορες, για τον ιμπεριαλισμό και την καταπίεση, μα για να μιλήσει, ως γνήσιος Λατινοαμερικάνος, για το πάθος του, για το ποδόσφαιρο. Γράφει ουσιαστικά την ιστορία της κουλτούρας...

Ο Σεζάν έχει θέση "κλειδί" στη εξέλιξη της τέχνης τον 20ο αιώνα. Tο έργο του καθόρισε σε μεγάλο βαθμό ό,τι επρόκειτο να συμβεί και η απήχησή του φτάνει ως τις μέρες μας. H σύνδεσή του με τους ιμπρεσιονιστές είναι τόσο στενή που δύσκολα θα τον ξεχωρίζαμε απ’ αυτούς, όμως προχώρησε πιο πέρα, για να υπερασπιστεί με πείσμα -συχνά και με δύστροπη εμμονή- και, τελικά, να επικυρώσει τον δικό του τρόπο να "βλέπει" και να αποδίδει ζωγραφικά τον κόσμο. Ό,τι υπάρχει, ό,τι βλέπουμε, δεν είναι ανεξάρτητο, όλα δομούνται οργανικά: αυτή η ιδέα δεσπόζει στο έργο του. "O Σεζάν", γράφει ο...

Και οι μέρες άρχισαν να περπατούν. / Και μας δημιούργησαν. /Και γεννηθήκαμε εμείς, τα παιδιά τους,/ είμαστε τα παιδιά των ημερών, / που πορευόμαστε / εξερευνώντας τη ζωή. Αυτό το ποίημα των Μάγια αποτελεί την προμετωπίδα, αλλά και το πλαίσιο αναφοράς, του τελευταίου βιβλίου του μεγάλου Ουρουγουανού συγγραφέα Εδουάρδο Γκαλεάνο. Εμείς, οι άνθρωποι, σε όλες τις εποχές της ιστορίας, σε όλα τα σημεία του χάρτη, είμαστε παιδιά των ημερών, παιδιά του χρόνου, είμαστε φτιαγμένοι από ζωντανή ύλη μα και από ιστορίες, από τα γεγονότα του παρελθόντος και του παρόντος. Και κάθε μέ...

Ένα ξεχαρβαλωμένο τραπέζι, μερικοί τυπογραφικοί χαρακτήρες από ξύλο ή μολύβι, ένα πιεστήριο σαν εκείνο που ίσως χρησιμοποιούσε και ο Γουτεμβέργιος: είναι το εργαστήρι του Χοσέ Φρανσίσκο Μπόρχες στο χωριό Μπεσέρος της βορειοανατολικής Βραζιλίας, στην ενδοχώρα. Μυρωδιά από μελάνι και ξύλο. Τα δεμάτια οι ξύλινες πλάκες περιμένουν τη σειρά τους, ενώ τα φρέσκα χαρακτικά, που μόλις έχουν πάρει μορφή, στεγνώνουν κρεμασμένα στα σύρματα. Πάω στο εργαστήρι του για να του προτείνω να συνεργαστούμε. Του εξηγώ το σχέδιό μου: εικόνες δικές του, τα χαρακτικά του, και λέξεις δικές μου....

Μια ανάπλαση των διωγμών που δέχτηκε η Γαλλική Επανάσταση στην Αμερική. Στον κόσμο της Καραϊβικής συγκρούεται ο Διαφωτισμός και ο ευρωπαϊκός ορθολογισμός με το μαγικό περίγυρο της Αμερικής. Η Επανάσταση οξύνει τη σύγκρουση αυτή και οδηγεί στην τελευταία και πλέον τραγική της έκφραση. Η δράση λαμβάνει χώρα στην Αβάνα, στο Παρίσι, στην Μπαγιόν, στη Γουαδελούπη, στην Καγιένη, στο Παραμαρίμπο και στη Μαδρίτη. Οι τρεις κύριοι πρωταγωνιστές, ο Βίκτορ Ουγκ, ο Εστέμπαν κι η εξαδέλφη του Σοφία, αποδέχονται τις επαναστατικές αρχές που απορρέουν από τους εγκυκλοπαιδιστές και τον πό...

"Δεν ξέρω πού γεννήθηκα, /μήτε ποιος είμαι. Δεν ξέρω από πού έρχομαι, μήτε πού πάω. 'Ενα κλαδί είμαι, από πεσμένο δέντρο, αλλά δεν ξέρω το μέρος που έπεσε. Πού βρίσκονται οι ρίζες μου; Ποιανού δέντρου κλωνάρι είμαι;" Με αυτό το λαϊκό τραγούδι από την Κολομβία αρχίζει το δεύτερο μέρος της "Μνήμης της φωτιάς", της επικής τριλογίας του Εδουάρδο Γκαλεάνο, ο οποίος αποδύεται σε ένα ταξίδι στην ιστορία με στόχο "να συμβάλει στη διάσωση της λεηλατημένης μνήμης ολόκληρης της Αμερικής, αλλά κυρίως της Λατινικής Αμερικής, γης αγαπημένης και περιφρονημένης". Μέσα από τετρακόσιες κα...

"O αιώνας του ανέμου" είναι το τελευταίο μέρος της εμβληματικής τριλογίας του Εδουάρδο Γκαλεάνο "Μνήμη της φωτιάς", ενός επικού εγχειρήματος, με όπλο την ιστορία και τη λογοτεχνία, να ανακτηθεί και να αποκατασταθεί η κατακερματισμένη μνήμη της Λατινικής Αμερικής αλλά και της αμερικανικής ηπείρου γενικότερα. Ο αιώνας του ανέμου είναι ο 20ός αιώνας, που στο βιβλίο αρχίζει το έτος 1900 στο άσημο χωριουδάκι Σαν Χοσέ ντε Γκράσια του Μεξικού, όπου οι κάτοικοί του προετοιμάζονται για το τέλος του κόσμου. Το τέλος όμως δεν θα 'ρθει· η ζωή συνεχίζεται... Στο παλίμψηστο της μνήμης...

Με το "Μνήμη της Φωτιάς", ο Εδουάρδο Γκαλεάνο "ξαναγράφει" την ιστορία της Λατινικής Αμερικής, βασιζόμενος σε μύθους, προφητείες και πραγματικά γεγονότα. Στην "Αρχή", τον πρώτο τόμο της τριλογίας, καταγράφεται η ιστορία της Λατινικής Αμερικής από την προκολομβιανή εποχή ώς τις αρχές του 18ου αιώνα. Το ταξίδι του Κολόμβου οδήγησε στον βάναυσο αποικισμού της Νέας Γης με "πρωταγωνιστές" τους κατακτητές, τους εκτελεστές της Ιεράς Εξέτασης, τους Πορτογάλους, Ισπανούς, Άγγλους και Ολλανδούς δουλέμπορους, και "κομπάρσους" τον ντόπιο πληθυσμό, τους Ινδιάνους, τα θύματα των εμπόρ...

Εναλλάσσοντας ρεπορτάζ, προσωπογραφικές βινιέτες, συνεντεύξεις, οδοιπορικά και λαϊκές αφηγήσεις, με μια γραφή που τη διαποτίζει άλλοτε ο θυμός, η οδύνη, η ειρωνεία και άλλοτε το χιούμορ, ο Γκαλεάνο αποτίει φόρο τιμής στο κουράγιο και την αποφασιστικότητα εκείνων που δεν έπαψαν να πιστεύουν στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια, και αγωνίστηκαν γι’ αυτήν. Οι "Mέρες και νύχτες αγάπης και πολέμου" είναι ίσως το μοναδικό αυτοβιογραφικό βιβλίο του εμβληματικού Ουρουγουανού συγγραφέα, ένα είδος -συνομιλίας με τη μνήμη του- όπως χαρακτηριστικά λέει ο ίδιος.

Η τριλογία μου "Μνήμη της φωτιάς" γεννήθηκε από ένα ποίημα του Κωνσταντίνου Καβάφη. Διαβάζοντας τον μεγάλο Έλληνα ποιητή από την Αλεξάνδρεια, ένιωσα μια πρόκληση: γιατί να μη δω τον κόσμο μέσα από την κλειδαρότρυπα; Γιατί να μη γράψω για το παρελθόν, να μην αφηγηθώ τη μεγάλη Ιστορία, μέσα από τη μικρή ιστορία; Στο ποίημα του Καβάφη, η νίκη του Μάρκου Αντώνιου στην Ελλάδα περιγράφεται από έναν φτωχό μικροπωλητή, ανεβασμένο στο γαϊδουράκι του, που διαλαλεί την πραμάτεια του, και δεν τον ακούει κανείς. Σε μια από τις περιοδείες μου ως αφηγητής ιστοριών, βρέθηκα μια βραδιά στην...

Για να μπορέσει ο σύγχρονος άνθρωπος να συνειδητοποιήσει την πολυμορφία και τις δυνατότητες του κόσμου του, πρέπει να ανακτήσει τη συλλογική μνήμη· το σήμερα είναι καθρέφτης του χτες, και για να το συλλάβεις στην ολότητά του πρέπει να αποτινάξεις τα στερεότυπα και τις μονοσήμαντες ερμηνείες του παρελθόντος. Αυτό είναι το κλειδί της σκέψης και της γραφής του Εδουάρδο Γκαλεάνο. Η ιστορία γράφεται από τους νικητές, λέει η γνωστή ρήση, όμως ο Γκαλεάνο έχει θέσει ως προγραμματικό στόχο της συγγραφικής του πορείας να γράψει την ιστορία που δεν πρόλαβαν να γράψουν οι ηττημένοι, οι...

Όταν εμφανίστηκε "Η οικογένεια του Πασκουάλ Ντουάρτε", στα 1942, μια νέα ώθηση δόθηκε στην ισπανική λογοτεχνία: ξαναγύρισε σ' έναν κόσμο λαϊκό και αγροτικό, που οι χαρακτήρες του ήταν άνθρωποι πρωτόγονοι κι αυθεντικοί. Τα άγρια πάθη και τα απλοϊκά ένστικτα είναι αυτά που τροφοδοτούν την αρχέγονη βαρβαρότητα μιας χώρας που έχει στιγματιστεί απ' τη βία και το μίσος. Ο Πασκουάλ Ντουάρτε κι η οικογένειά του δεν είναι παρά τα τραγικά θύματα μιας κοινωνικοπολιτικής δομής που αγνοεί τον ίδιο τον άνθρωπο, που τον αφήνει στην τύχη του και στην τύχη ενός ανύπαρκτου Θεού-πεπρωμένου, ο...

Ο Πασκουάλ Ντουάρτε και η οικογένειά του είναι τα τραγικά θύματα μιας κοινωνικοπολιτικής δομής που αγνοεί τον ίδιο τον άνθρωπο, που τον αφήνει στην τύχη του και στην τύχη ενός ανύπαρκτου Θεού ο οποίος, παρ' όλα αυτά, δεσπόζει μες στο μυαλό του και κατατρέχει την κάθε του πράξη. Ο Θεός συγχέεται με τη μοίρα: ό,τι είναι γραφτό να γίνει θα συμβεί, και γι' αυτό δεν είναι κανένας υπεύθυνος. Μόνο που τελικά αυτός που θα πληρώσει είναι ο ίδιος ο Πασκάλ Ντουάρτε και η οικογένειά του. Όταν, στα 1942, εκδόθηκε "Η οικογένεια του Πασκουάλ Ντουάρτε", μια νέα ώθηση δόθηκε στην ισπα...