Θεοδωράκης Μίκης
Theodorákis Míkis
Ο Μίκης Θεοδωράκης γεννήθηκε στην Χίο. Από την παιδική του ηλικία είχε πάθος με την μουσική και έγραψε τις πρώτες του συνθέσεις όταν ήταν δεκατριών ετών. Κατά την διάρκεια της κατοχής της Ελλάδας από τα γερμανικά, ιταλικά και βουλγαρικά στρατεύματα, συνελήφθη για πρώτη φορά στην Τρίπολη το 1942 από τους Ιταλούς κατακτητές. Τα επόμενα χρόνια συνελήφθη και βασανίστηκε ξανά. Μόλις αφέθηκε ελεύθερος, βγήκε στην παρανομία στην Αθήνα και οργανώθηκε στο Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο (ΕΑΜ). Δουλεύοντας για την Αντίσταση συγχρόνως παρακολουθούσε μαθήματα στο Ωδείο Αθηνών κοντά στον Φιλοκτήτη Οικονομίδη. Μετά την Απελευθέρωση ο Θεοδωράκης έλαβε μέρος στον Εμφύλιο πόλεμο του 1945-1949. Συνελήφθη πολλές φορές. Στις 26 Μαρτίου 1946 κατά την διάρκεια μιας διαδήλωσης χτυπήθηκε τόσο άγρια από την αστυνομία που θεωρήθηκε νεκρός και μεταφέρθηκε στο νεκροτομείο. Εξορίσθηκε για πρώτη φορά το 1947 στην Ικαρία και το 1948 μεταφέρθηκε στην Μακρόνησο, μια κόλαση που οι άνθρωποι του 20ου αιώνα εγκαθίδρυσαν πάνω στη γη για να εξοντώνουν όσους είχαν διαφορετικές αντιλήψεις. Μετά από φριχτά βασανιστήρια ο Θεοδωράκης είναι ένας από τους λίγους που κατάφεραν να επιζήσουν από αυτήν την κόλαση όμως θα συνεχίσει να υποφέρει δέκα χρόνια αργότερα από τον "πυρετό της Μακρονήσου". Το 1950, μετά από εξετάσεις στο Ωδείο παίρνει το δίπλωμα της αρμονίας, αντίστιξης και φούγκας. Στις 5 Μαΐου παρουσιάζεται το έργο του "Ασή-Γωνιά". Το 1953, ο Μίκης παντρεύεται την Μυρτώ Αλτίνογλου και την επόμενη χρονιά παίρνει υποτροφία για σπουδές στο Παρίσι. Ο Μίκης γράφεται στο Ωδείο του Παρισιού με καθηγητές τον Ευγένιο Μπιγκό και τον Ολιβιέ Μεσσιάν. Το 1957 το έργο του "Σουίτα Νο 1 για πιάνο και ορχήστρα" παίρνει χρυσό βραβείο στο φεστιβάλ της Μόσχας. Η "Αντιγόνη" (χορογραφία Τζον Κράνκο στο Κόβεν Γκάρντεν), "Les amants de Teruel" (Μπαλέτο της Λουντμίλα Τσερίνα) και το "Le feu aux poudres" γνωρίζουν μεγάλη επιτυχία στο Παρίσι και το Λονδίνο. Όταν ο Θεοδωράκης πέτυχε την διεθνή αναγνώριση ως νέος κλασσικός συνθέτης, ανακάλυψε την ελληνική λαϊκή μουσική. Συνθέτει τους "Λιποτάκτες" σε στίχους του αδελφού του Γιάννη και τον "Επιτάφιο" σε ποίηση του Γιάννη Ρίτσου, έργο με το οποίο θα ξεκινήσει η αναγέννηση της Ελληνικής μουσικής και θα οδηγήσει την πατρίδα του σε μια πολιτιστική επανάσταση τα αποτελέσματα της οποίας υπάρχουν ακόμη και σήμερα. Η Δεξιά στην Ελλάδα τον θεωρεί έναν από τους μεγαλύτερους εχθρούς της. Όταν δολοφονείται ο γιατρός Γρηγόρης Λαμπράκης ("Ζ") ο Θεοδωράκης αναλαμβάνει επικεφαλής της Δημοκρατικής Νεολαίας Λαμπράκη που θα αποκτήσει 50.000 μέλη και θα γίνει η πιο μεγάλη πολιτική οργάνωση στην Ελλάδα. Ο Θεοδωράκης εκλέγεται στο Κοινοβούλιο και μαζί με τους "Λαμπράκηδες" ιδρύει πάνω από διακόσια πολιτιστικά κέντρα στην χώρα του. Συνθέτει ακατάπαυστα χρησιμοποιώντας τα ωραιότερα κείμενα της ελληνικής λογοτεχνίας του 19ου και 20ου αιώνα. Το πραξικόπημα του Παπαδόπουλου και της παρέας του (21 Απριλίου 1967) υποχρεώνει τον Θεοδωράκη να βγει και πάλι στην παρανομία απ' όπου δυο μέρες μετά το πραξικόπημα θα απευθύνει την πρώτη έκκληση για αντίσταση. Συνελήφθη στις 21 Αυγούστου του 1967 και τέθηκε σε κατ' οίκο περιορισμό με την οικογένειά του στο Βραχάτι και αργότερα στη Ζάτουνα ορεινό χωριό της Αρκαδίας (απ' όπου και ο κύκλος συνθέσεων "Αρκαδίες" Ι-ΧI). Στην συνέχεια μεταφέρεται στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Ωρωπού και τελικά εξορίζεται από την Ελλάδα, μετά από πολλά διαβήματα αλληλεγγύης με πρωτοβουλία των Ντιμίτρι Σοστάκοβιτς, Λεονάρντ Μπερστάιν, Άρθουρ Μίλερ, ακόμα και του Χάρη Μπελαφόντα, και πολλών άλλων προσωπικοτήτων από πολλές χώρες. Στις 13 Απριλίου 1970, ο Θεοδωράκης φθάνει στο Παρίσι. Επικεφαλής του "Πατριωτικού Μετώπου" συνεχίζει τον αγώνα του. Γνωρίζεται με τον Νερούντα. Περιοδείες σ' ολόκληρο τον κόσμο και χιλιάδες συναυλίες αφιερωμένες στην αποκατάσταση της δημοκρατίας στην Ελλάδα, τον καθιστούν ζωντανό σύμβολο της αντίστασης ενάντια στην δικτατορία. Θριαμβευτική επιστροφή στην Ελλάδα, στις 24 Ιουλίου 1974. Ο Θεοδωράκης γίνεται εκ νέου στόχος επιθέσεων, αυτή τη φορά από την Αριστερά, γιατί υπερασπίζεται τον Καραμανλή, στην προσπάθειά του για ένα ήπιο πέρασμα προς την δημοκρατία και από φόβο νέου πραξικοπήματος που θα συνέθλιβε το ευαίσθητο λουλούδι της δημοκρατίας.Το 1980, αυτοεξορίζεται στο Παρίσι, καταπιάνεται με το συμφωνικό του έργο της εποχής του 50. Ολοκληρώνει τη σύνθεση του "Canto General" που μαζί με τον "Ζορμπά" και το "Άξιον Εστί" τον κάνουν παγκοσμίως γνωστό συνθέτη. Το 1981, ο Θεοδωράκης εκλέγεται και πάλι στο ελληνικό Κοινοβούλιο. Το 1986 παραιτείται από την έδρα του για να αφοσιωθεί στο μουσικό του έργο. Το 1987, η πρώτη του όπερα "Κώστας Καρυωτάκης" παρουσιάζεται στην Αθήνα και το 1988 το μπαλέτο του "Ζορμπάς" παρουσιάζει θριαμβευτική επιτυχία στην Αρένα της Βερόνας όπου θα ξαναπαρουσιασθεί το 1990. Παρουσιάζεται επίσης στην Βαρσοβία και τo Λοτζ της Πολωνίας. Το 1989 ο Θεοδωράκης κάνει έκκληση συνασπισμού ανάμεσα στη "Νέα Δημοκρατία" και την Αριστερά για την κάθαρση από τα σκάνδαλα της κυβέρνησης του Ανδρέα Παπανδρέου και του ΠΑΣΟΚ. Μετά τις εκλογές του Απριλίου του 1990, ο Μίκης γίνεται υπουργός επικρατείας της κυβέρνησης του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη. Εργάζεται ιδιαίτερα για το ζήτημα των ναρκωτικών, της παιδείας, του πολιτισμού και για την συμφιλίωση ανάμεσα σε Έλληνες και Τούρκους. Εγκαταλείπει την κυβέρνηση τον Απρίλιο του 1992 και αναλαμβάνει για δύο χρόνια την γενική διεύθυνση των Μουσικών Συνόλων της Ελληνικής Ραδιοφωνίας και Τηλεόρασης (ΕΡΤ). Στις 5 Οκτωβρίου του 1990 παρουσιάζεται στο Μπιλμπάο η όπερά του "Μήδεια". Το 1992 γράφει μετά από παραγγελία του Σάμαρανκ το "Canto Olympico" για τους Ολυμπιακούς αγώνες της Βαρκελώνης. Η όπερά του "Ηλέκτρα" του Ευριπίδη, παρουσιάζει θριαμβευτική επιτυχία στο Λουξεμβούργο, Πολιτιστική Πρωτεύουσα Ευρώπης 1995, από το θέατρο Γιέλκι, του Πόζναν (Πολωνία). Ο Θεοδωράκης ολοκληρώνει τη σύνθεση της τέταρτης όπεράς του "Αντιγόνη" το 1996 καθώς και του πρώτου του Κονσέρτου για βιολοντσέλο και ορχήστρα.
Μικρές Κυκλάδες
Μουσικές Εκδόσεις Ρωμανός (1999)
Μονόλογοι στο λυκαυγές
Θεοδωράκης Μίκης
Ιανός (2017)
Στο παρόν βιβλίο περιλαμβάνονται ομιλίες, άρθρα, δηλώσεις και επιστολές του Μίκη Θεοδωράκη της χρονικής περιόδου 1996 έως 2016, όπως ανασύρθηκαν από το Αρχείο του. Η επιλογή έγινε από τον ίδιο, καθώς και η σειρά καταχώρησής τους. Θέλοντας να εισαγάγει τον αναγνώστη στη βαθύτερη ουσία της σκέψης του, σε εκείνες ακριβώς τις ιδέες που επανέρχονται τακτικά και διατρέχουν το σύνολο του έργου του και της προσωπικής του φιλοσοφίας, προτίμησε να τις προτάξει στο Α΄ Μέρος, ασχέτως χρονολογίας. Το υλικό του Β΄ Μέρους, όπου περιλαμβάνονται ομιλίες, δηλώσεις και άρθρα, ακολουθε...
Μπαλάντες
Μουσικές Εκδόσεις Ρωμανός (1998)
Μπορούμε
Θεοδωράκης Μίκης
Ίνδικτος (2011)
Ας φανταστούμε μια Ελλάδα Ελεύθερη, Ανεξάρτητη, Ακέραιη, Άφοβη, Αυτοδύναμη. Ας παλέψουμε για ένα Λαό Ελεύθερο, Ανεξάρτητο, Ακέραιο, Άφοβο, Αυτοδύναμο, μέσα σε μια κοινωνία χωρίς ανεργία, αδικία, φτώχεια, αμάθεια με κανόνα τη Δίκαιη Ανισότητα αλλά και την δια νόμου επιβολή της ισότητας ως προς τα δικαιώματα, τις ανάγκες και ένα επίπεδο ζωής και μόρφωσης κάτω από το οποίο θα απαγορεύεται να κατεβαίνει έστω και ένας συμπολίτης μας. Δίκαιη ανισότητα σημαίνει ότι η ικανότητα και η προσπάθεια πρέπει να ανταμείβονται και επομένως να ενισχύονται, γατί έτσι μόνο μια κοινωνία π...
Να μαγευτώ και να μεθύσω
Θεοδωράκης Μίκης
Εκδοτικός Οίκος Α. Α. Λιβάνη (2000)
"Δεν είμαι ποιητής, όμως, όταν οι στίχοι άρχισαν να σφυροκοπούν το μυαλό μου, ένιωσα πόσο οι λέξεις μπορεί να ντυθούν στο αίμα· πόσο να με λυτρώσουν..." (Μίκης Θεοδωράκης)
Να μαγευτώ και να μεθύσω
Θεοδωράκης Μίκης
Ιανός (2019)
"Δημόσιος ο ίδιος ως σύμβολο, ως κοινός τόπος αναφοράς, ως κομβικό σημείο που πάνω του τέμνονται οι πολλοί δρόμοι της σύγχρονης ιστορίας, της τέχνης, της ανθρώπινης περιπέτειας, καταφέρνει ωστόσο [ο Μίκης Θεοδωράκης] να παραμένει ο μοναχικός ιδιώτης ενός γλαυκού ουρανού που με την αυθορμησία παιδιού ονομάζει τα πράγματα κι αυτά τον ακολουθούν στο παιχνίδι της κάθε λεπτού δημιουργίας. [...] Των πόθων της ψυχής του είναι εν τέλει καταγραφή τα ποιήματα, τα μικρά χαρτιά-καθρέφτες που πάνω τους κοιτάζεται απροσποίητος, ανυπεράσπιστος και χωρίς βάρος. Θαυμάζει, απογοητεύεται,...
Ο ερωτικός Θεοδωράκης
Φίλιππος Νάκας Μουσικός Οίκος (2002)
Ο ερωτικός Θεοδωράκης για κιθάρα
Φίλιππος Νάκας Μουσικός Οίκος (2005)
Ο κύκλος
Μουσικές Εκδόσεις Ρωμανός (1999)
Ο συμφωνικός Θεοδωράκης
Θεοδωράκης Μίκης
Εκδόσεις Πατάκη (2008)
Ο όρος "έντεχνο λαϊκό τραγούδι" φέρει τη σφραγίδα και την υπογραφή του Μίκη Θεοδωράκη. [...] Το έντεχνο λαϊκό τραγούδι, αντίθετα με το λαϊκό, θα μιλήσει καθαρά και θα περάσει και στον δρόμο και στο γήπεδο και στο συλλαλητήριο και στην πορεία. Θα είναι ένα μαζικό τραγούδι. Που θα αγκαλιάζει όλες τις στιγμές και όλα τα προβλήματα της δεκαετίας του '60. Την ανεργία. Τη μιζέρια. Το αυθαίρετο. Το εκτός σχεδίου. Το όνειρο ενός καινούριου κόσμου. Τη συντροφικότητα. Τον αγώνα για τη δημοκρατία. Και φυσικά τον έρωτα. Και τη γειτονιά. Και τις απλές χαρές της ζωής. (Λευτέρης Παπαδ...
Οι δρόμοι του αρχαγγέλου
Θεοδωράκης Μίκης
Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης (2009)
Στους "Δρόμους του Αρχάγγελου" ο Μίκης Θεοδωράκης αυτοβιογραφείται. Κάνει μια κατάδυση στο χρόνο και τις μνήμες του και αφηγείται τα γεγονότα και τα συναισθήματα που διαμόρφωσαν την προσωπικότητά του και καθόρισαν την καλλιτεχνική και πολιτική πορεία του. Ζει τα παιδικά του χρόνια περιπλανώμενος στις διάφορες πόλεις της Ελλάδας, ακολουθώντας τον πατέρα του, ανώτατο κρατικό υπάλληλο. Γνωρίζει τον τρόπο ζωής και τη μουσική των περιοχών όπου εγκαθίστανται, όμως αισθάνεται παντού διαφορετικός και μόνος. Νομάς και ξένος, βρίσκει καταφύγιο στη μουσική. Στη διάρκεια της εφηβεία...
Οι μνηστήρες της Πηνελόπης
Θεοδωράκης Μίκης
Εκδόσεις Παπαζήση (1976)
Η τριλογία του Μίκη Θεοδωράκη "Δημοκρατική και Συγκεντρωτική Αριστερά", "Οι μνηστήρες της Πηνελόπης" και "Περί Τέχνης" αποτελεί εξομολογητική μαρτυρία και ουσιαστική πρόταση ενός μαχόμενου πολίτη και δημιουργού πάνω στα καίρια προβλήματα της εποχής και του τόπου. Συνοψίζει την πείρα μακρών αγώνων και συγκεντρώνει τις βασικές εκτιμήσεις για το χαρακτήρα, τη δυναμική και τις προοπτικές της παρούσας ιστορικής συγκυρίας και για τις πραγματικές δυνατότητες ενός αποτελεσματικού κινήματος κοινωνικής απελευθέρωσης και πολιτιστικής επανάστασης. Απέναντι στις διαδικασίες ενός καταπιε...
Όπως στον Πινόκιο
Ιγερινού Κάκια
Μουσικές Εκδόσεις Ρωμανός (2003)
Η πρώτη ταινία κινουμένων σχεδίων που είδα όταν ήμουν παιδί ήταν η Χιονάτη. Και δεν μου 'χε αρέσει καθόλου. Θυμάμαι η γιαγιά μου μ' έβγαλε άρον άρον από τον κινηματογράφο γιατί όλοι ολόγυρα έλεγαν ενοχλημένα "πείτε του παιδιού να πάψει" κι εγώ αντιδρούσα χάλια: Φώναζα μεσ' το σινεμά "χαζή" την Χιονάτη που άφηνε την κακιά μητριά της να τη βασανίζει -αντί να της στράψει κάνα χαστούκι να συνέρθει- και ύστερα γινόταν υπηρέτρια σε κάτι νάνους που μάζευαν διαμάντια ολημερίς, χωρίς να τα κάνουν και τίποτα χρήσιμο μετά! Κι ήταν και λαίμαργη: έτρωγε ό,τι της έδινε ο κάθε περαστικός!...