ΓΝΩΣΤΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ

Κάναμε μακρύ ταξίδι από το πείραμα με τον χρόνο αντίδρασης, στο οποίο ο Franciscus Donders (1868/1969) προσδιόρισε πόσος χρόνος χρειάζεται για τη λήψη μιας απόφασης. Τώρα όμως που φτάσατε στο τέλος του βιβλίου, ας επιτρέψουμε στον εαυτό μας να φανταστεί κάτι μαγικό – δίνεται στον Donders η ευκαιρία να επισκεφτεί ένα εργαστήριο γνωστικής ψυχολογίας του 21ου αιώνα. Όταν ο Donders μπαίνει στο εργαστήριο, θαυμάζει την τεχνολογία, ιδιαίτερα τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές και τον τομογράφο του εγκεφάλου. Αφού παρατηρεί αυτές τις εξελίξεις, όμως, στρέφεται στον διευθυντή του εργαστηρίου και λέει: «Θαυμάσια τεχνολογία, αλλά αυτό που θέλω πραγματικά να μάθω είναι αν έχετε βρει έναν τρόπο για να μετρήσετε άμεσα τη λειτουργία του νου». Ο διευθυντής του εργαστηρίου απαντά: «Α, όχι. Μετράμε τη συμπεριφορά και τη φυσιολογία και συμπεραίνουμε τι συμβαίνει μέσα στον νου». «Α», λέει ο Donders, «επομένως η τεχνολογία άλλαξε, αλλά πέρα από αυτό τίποτε δεν είναι διαφορετικό. Η μελέτη του νου ενέχει ακόμα τις έμμεσες μετρήσεις, τις υποθέσεις και τους συμπερασμούς». «Σωστά», λέει ο διευθυντής του εργαστηρίου, «επιτρέψτε μου όμως να σας πω τι έχουμε ανακαλύψει από το 1868…».