ΟΙ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΣΤΟ ΛΥΚΑΥΓΕΣ ΤΟΥ ΝΕΟΤΟΥΡΚΙΣΜΟΥ

<<Με τις διακηρύξεις των Νεοτούρκων οι Έλληνες "γοητεύθηκαν" και εξαπατήθηκαν. Στα μεγάλα μάλιστα κέντρα που πλειοψηφούσαν οι Έλληνες, όπως στη Σμύρνη, ύψωσαν ελληνικές σημαίες κοντά στις τούρκικες, που ήταν αριθμητικά λιγότερες. Νύχτα-μέρα πανηγύριζε ο κόσμος... Το πανηγυρικό θέαμα της Θεσσαλονίκης και οι πυκνές συγκεντρώσεις των μαζών υπήρξαν πρωτοφανείς για τα χρονικά της μακεδονικής πρωτεύουσας... Η πλάνη των εθνοτήτων για τη διαμορφωθείσα νέα πολιτειακή κατάσταση στην Τουρκία δε διήρκησε και πολύ. Οι νέοι άνδρες της Αυτοκρατορίας, αφού άφησαν τους υπηκόους των να πανηγυρίσουν ελεύθερα την ανακήρυξη του Συντάγματος, αφού τους άφησαν να γευθούν επί δυο-τρεις μήνες απεριόριστη ελευθερία, άρχισαν σιγά-σιγά να φανερώνουν το πρόσωπό τους και τις επιδιώξεις τους... Την ίδια χρονική στιγμή έδρασαν ανελέητες συμμορίες· πνοή άγρια διαπέρασε τη χώρα: φόνοι, επιθέσεις, νυχτερινοί πυροβολισμοί, αναστάτωση σε σπίτια, συνοικίες και χωριά...>>