ΤΟ ΦΕΓΓΑΡΙ ΤΩΝ ΚΑΤΑΡΑΜΕΝΩΝ

Ο Ευγένιος Γκλάντστοουν Ο'Νηλ (αγγλικά Eugene Gladstone O'Neill) (16 Οκτωβρίου 1888, Νέα Υόρκη - 27 Νοεμβρίου 1953, Βοστώνη) ήταν ένας από τους μεγαλύτερους αμερικανούς θεατρικούς συγγραφείς του εικοστού αιώνα. Τέσσερα από τα θεατρικά του έργα τιμήθηκαν με Βραβείο Πούλιτζερ, ενώ ο ίδιος τιμήθηκε με Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1936. Ήταν ο πρώτος αμερικανός δραματουργός που υιοθέτησε στο έργο του τις τεχνικές ρεαλισμού που είχαν χρησιμοποιήσει πριν από αυτόν ευρωπαίοι συγγραφείς όπως ο Άντον Τσέχωφ, ο Ερρίκος Ίψεν και ο Άουγκουστ Στρίντμπεργκ. Τα θεατρικά του ήταν από τα πρώτα που γράφτηκαν στην αμερικάνικη ιδιωματική διάλεκτο και πραγματεύονταν περιθωριοποιημένους χαρακτήρες που ενώ είναι βουτηγμένοι στη διαφθορά, πασχίζουν να διατηρήσουν όνειρα και φιλοδοξίες, φτάνοντας εν τέλει σε απόγνωση. Τα έργα του χαρακτηρίζονται από τραγωδία και απαισιοδοξία, ενώ η μοναδική κωμωδία που έγραψε ήταν το Ω, ερημιά! (Ah, Wilderness). Ο Ο'Νηλ γεννήθηκε σε ένα δωμάτιο ξενοδοχείου στην πλατεία Τάιμς, στο Μπρόντγουεϊ της Νέας Υόρκης. Ήταν γιος του ιρλανδικής καταγωγής ηθοποιού Τζέφρι Ο'Νηλ και της Μαίρη Έλεν Κουίνλαν. Λόγω του επαγγέλματος του πατέρα του στάλθηκε σε μικρή ηλικία σε οικοτροφείο, όπου βρήκε παρηγοριά στα βιβλία, ενώ περνούσε ξέγνοιαστος τα καλοκαίρια του στο Νέο Λονδίνο του Κονέκτικατ. Κάποιο από εκείνα τα καλοκαίρια εργάστηκε στην εφημερίδα New London Telegraph, γράφοντας ποιήματα σε κάποια της στήλη. Όταν τελείωσε το σχολείο γράφτηκε στο Πανεπιστήμιο Πρίνστον, από όπου και τον απέβαλλαν, αναγκάζοντάς τον να στραφεί στη θάλασσα. Κατά τη διάρκεια της θητείας του στα καράβια ο Ο'Νηλ έπεσε σε βαριά κατάθλιψη και έπνιγε τον πόνο του στο αλκοόλ. Οι περιπλανήσεις του στη θάλασσα έληξαν το 1913 όταν νοσηλεύτηκε σε σανατόριο, καθώς είχε προσβληθεί από φυματίωση. Ενώ βρισκόταν στο σανατόριο αποφάσισε να ασχοληθεί με τη συγγραφή θεατρικών έργων. Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 10, ο Ο'Νηλ συσχετίστηκε με πολλά μέλη της λόγιας σκηνής του Γκρίνουιτς Βίλατζ στο Μανχάταν και ιδιαίτερα με τον ιδρυτή του κομμουνιστικού εργατικού κόμματος της Αμερικής, Τζον Ριντ. Ο Ο'Νηλ είχε επίσης σύντομη ερωτική σχέση με τη σύζυγο του Ριντ, τη συγγραφέα Λουίζ Μπράιαντ. Αυτή την περίοδο της ζωής του Ο'Νηλ πραγματεύεται η ταινία του Γουόρεν Μπίτι, Οι Κόκκινοι (Reds, 1981), βασισμένη στη ζωή του Ριντ. Στη συγκεκριμένη ταινία στο ρόλο του Ο'Νηλ εμφανίζεται ο Τζακ Νίκολσον. Στα μέσα του 1916, ο Ο'Νηλ πήγε στο Πρόβινσταουν της Μασαχουσέτης με ένα φορτηγό γεμάτο θεατρικά έργα. Η πρεμιέρα του μονόπρακτου έργου του Πλέοντας ανατολικά για το Κάρντιφ (Bound East for Cardiff) από τον τοπικό θίασο (Provincetown Players) έγινε, σύμφωνα με μαρτυρία της συγγραφέως Σούζαν Γκάσπελ, σε μια καλύβα ιδιοκτησίας του συζύγου της που βρισκόταν στην άκρη μιας προβλήτας. Το 1920 έκανε πρεμιέρα στο Μπρόντγουεϊ το Πέρα από τον ορίζοντα (Beyond the Horizon, 1918), που ήταν το πρώτο του έργο που δημοσιεύτηκε από εκδοτικό οίκο. Παρά το γεγονός ότι κέρδισε βραβείο Πούλιτζερ για το Πέρα από τον ορίζοντα, η πρώτη του επιτυχία στο Μπρόντγουεϊ ήταν το Αυτοκράτορας Τζόουνς, με το οποίο σχολίασε εμμέσως την κατάληψη της Αϊτής από το τάγμα πεζοναυτών των ΗΠΑ. Ακολούθησαν τα έργα του: Άννα Κρίστι (Anna Christie, 1922) με το οποίο τιμήθηκε με δεύτερο βραβείο Πούλιτζερ, Πόθοι κάτω από τις λεύκες (Desire Under the Elms, 1924), Παράξενο Ιντερμέτζο (Strange Interlude, 1928), για το οποίο έλαβε το τρίτο του Πούλιτζερ και η τριλογία Το πένθος ταιριάζει στην Ηλέκτρα (Mourning Becomes Electra, 1931), με επιρροές από την αρχαία ελληνική τραγωδία Ηλέκτρα. Οι επιρροές του από την αρχαία ελληνική τραγωδία είναι εμφανείς στα έργα Ο Λάζαρος γέλασε (Lazarus Laughed, 1925–26) και Ο μέγας θείος Μπράουν (The Great God Brown, 1926) στο οποίο οι ηθοποιοί εμφανίζονται με μάσκες . Το 1933 έκανε πρεμιέρα στο Μπρόντγουεϊ η μοναδική του κωμωδία Ω, Ερημιά! (Ah, Wilderness!), στην οποία περιέγραφε μια εξιδανικευμένη παιδική ηλικία.
Δες όλα τα βιβλία του