ΨΕΥΔΑΙΣΘΗΣΕΙΣ

Οι ψευδαισθήσεις αποτελούν ένα από τα μεγάλα μυστήρια του ανθρώπινου μυαλού: Γιατί και πώς συμβαίνει να βλέπουμε, να μυρίζουμε, να ακούμε, να αισθανόμαστε, να γευόμαστε κάτι που δεν υπάρχει; Γιατί και πώς ενεργοποιούνται τα κυκλώματα της όρασης, της ακοής, της αφής, της γεύσης, της όσφρησης στο υπέροχα μεγαλειώδες αλλά και «πεισματάρικο» λειτουργικό σύστημα του ανθρώπου, το μυαλό; Στα 15 κεφάλαια του βιβλίου, o Oliver Sacks εξετάζει, με άμεση, κρυστάλλινη γλώσσα, το φαινόμενο ψευδαισθήσεις σε όλες τις πτυχές του. Ποια είναι η οργανική βάση τους; Ποιες ασθένειες, ποιες συνθήκες, ποια δεδομένα τις προκαλούν; Είναι παρανοϊκοί όσοι έχουν ψευδαισθήσεις ή μήπως πρόκειται για ένα από τα φυσιολογικά, υπό προϋποθέσεις, φαινόμενα της ανθρώπινης συνθήκης – και ας ντρεπόμαστε να το παραδεχτούμε; Όμως ο Sacks δεν σταματά εδώ. Συνδυάζοντας συγκινητικές ιστορίες και αφηγήσεις ασθενών, αποκαλυπτικές εξομολογήσεις προσωπικών εμπειριών, εντυπωσιακά επιστημονικά δεδομένα και συναρπαστικές αναφορές στη λογοτεχνία, τη φιλοσοφία και τη μουσική πάει πολλά βήματα παραπέρα: Ως πραγματικός δημιουργός διατυπώνει συμπεράσματα και προβληματισμούς ανατρεπτικά, σχεδόν αιρετικά, σχετικά με την ουσία της τέχνης, της θρησκείας αλλά και της ίδιας της πραγματικότητας και του τρόπου που την προσλαμβάνουμε. Ωστόσο, στις Ψευδαισθήσεις υπάρχει και κάτι που είναι 100% πραγματικό, απτό, σε κάθε σελίδα, και ας είναι πέρα από τις αισθήσεις μας: Η συμπόνια του Sacks για κάθε ατέλεια του ανθρώπου, οργανική ή ψυχολογική, μόνιμη ή παροδική. Και η βαθιά πίστη του στο μεγαλείο του δώρου της ζωής, ειδικά όταν ο ζωντανός οργανισμός αντιμετωπίζει τους περιορισμούς της ύπαρξης - μεταξύ αυτών και τις αισθητηριακές διαταραχές όπως οι ψευδαισθήσεις.