ΑΝΤΙΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ Ο ΜΕΓΑΣ

Δύο κωμωδίες τοῦ Σκαρίμπα (Ὁ Καραγκιόζης λαθρέμπορος καί Ὁ Καραγκιόζης Γαβγαβγόπουλος), μέ φωτογραφίες ἀπό τά πρωτότυπα σκηνικά καί τίς φιγοῦρες του. Τό 1969, ὅταν τά ἤθη τῶν καιρῶν ἀπειλοῦσαν τόν Καραγκιόζη μέ «ζελατινοποίηση», ἔγραφε ὁ Γιάννης Σκαρίμπας: «Τό θέμα τοῦ Καραγκιόζη δέν εἶναι καμμιά ἀμελητέα ὑπόθεσι, πού-τάχα-μόνο τόν παιδόκοσμο ἐνδιαφέρει, ἀλλά μιά ἀπό τίς πολύ λαϊκές μας πτυχές, ὅπου-καί σ’ αὐτήν-πάλλει ἡ καρδιά ἀσταμάτητη, μές στίς χιλιετηρίδες τοῦ ἔθνους (…). Ὁ Μορφονιός, ὁ καπετάν-Γκρής, ὁ σιόρ-Διονύσιος, ὁ Βεληγκέκας, ὁ γλυκομίλητος Χατζηαβάτης, ὁ Μεγαλέξαντρος, ὁ μπαρμπα-Γιῶργος, ὅλοι τύποι κοινωνικοί, ἀπαραβίαστοι, στητοί ὡς κολῶνες τοῦ Θησείου, ἀναστενάριοι τῆς δουλείας ἤ ἐκδικητές τῆς καταδυναστευομένης Ρωμηοσύνης μπαίνουν σιγά-σιγά στό περιθώριο, ἤ παίζουν διακοσμητικό μονάχα ρόλο» (ἐπιστολή πρός τήν ἐφημερίδα Τό Ποντίκι, πού δημοσιεύθηκε, μεταθανατίως, στίς 27 Ἰανουαρίου 1984). Ὁ Σκαρίμπας ἀντιδρᾶ δυναμικά στή διαφαινόμενη, κάτω ἀπό τήν εὐμάρεια καί αἰσιο-δοξία τῆς δικτατορίας τῶν συνταγματαρχῶν, ἀπαξίωση τοῦ Θεάτρου Σκιῶν ὡς λαϊκοῦ θεάματος καί αὐθεντικοῦ καταγραφέα τῆς ἱστορίας, ἀπό τόν ἀπελευθερωτικό ἀγώνα τοῦ 1821 καί τήν ἵδρυση τοῦ νεοελληνικοῦ κράτους μέχρι τήν πρόσφατη κατοχική τραγωδία καί τό ἔπος τῆς Ἀντίστασης. Γιά τοῦ λόγου τό ἀληθές, κατασκευάζει ὁ ἴδιος φιγοῦρες, τά περίφημα «χαρτονόμουτρα», οἱ ὁποῖες σχεδιαστικά παρεκκλίνουν, ἀνάλογα μέ τή γραφή του, ἀπό τήν κανονιστική ὄψη τοῦ Καραγκιόζη, καί ὀργανώνει παραστάσεις στήν αὐλή τοῦ σπιτιοῦ του, στήν ὁδό Γκομίνη 8 (σήμερα ὁδό Γ. Σκαρίμπα) στήν Χαλκίδα.(...)