ΨΙΛΗ 'Η ΠΕΡΙΣΠΩΜΕΝΗ

Ο Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης (1908, 1993) γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη και αδελφή του ήταν η ποιήτρια Ζωή Καρέλλη. Παρακολούθησε κατ οίκον μαθήματα και πήγε στο σχολείο στην έκτη δημοτικού. Το πρώτο του έργο, σε ηλικία δεκατεσσάρων ετών, ήταν μια Παγκόσμια Γεωγραφία, την οποία μάλιστα ενέκρινε αρχικά το Υπουργείο Παιδείας, έως ότου γίνει γνωστή η ηλικία του συγγραφέα και την ίδια περίοδο άρχισε να γράφει ποιήματα. Σπούδασε Φυσιολογία οπτικής στο Παρίσι, όπου συνδέθηκε φιλικά με τον Γιάννη Ψυχάρη, και Φαρμακευτική και Βοτανική στο Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου. Επιστρέφοντας στην Ελλάδα, ανέλαβε επί μία εικοσιπενταετία το φαρμακείο του πατέρα του (1930 1955), το οποίο μετέτρεψε σε λογοτεχνικό σαλόνι. Στη συνέχεια εργάστηκε επί μία δεκαπενταετία ως ιατρικός επισκέπτης. Στο χώρο της λογοτεχνίας πρωτοεμφανίστηκε με το πεζό Άνοιξη και το ποίημα Η γυναίκα που προπονείται στο κολύμπημα. Το πρώτο του μυθιστόρημα όμως, Ανδρέας Δημακούδης (ένας νέος μονάχος), το οποίο υπογράφει ως Κοσμάς Σταυράκιος, εκδόθηκε το 1935. Την ίδια περίοδο επισκέπτεται το Άγιο Όρος, όπου θα επανέρχεται σε ολόκληρη τη ζωή του και θα αρχίσει να ασχολείται με τη ζωγραφική. Παράλληλα, αρχίζει τη μακρόχρονη συνεργασία του με πολλά περιοδικά και εφημερίδες της Θεσσαλονίκης (Τρίτο μάτι, Μακεδονικές ημέρες, Κοχλίας, Το Φύλλο του Λαού, Η Δευτέρα, ο Αιώνας μας, Μορφές, Σημερινά Γράμματα, Διαγώνιος, Ενδοχώρα, Ευθύνη κ.α.), και δημοσιεύει πεζά, ποιήματα, άρθρα και μεταφράσεις. Το 1940 θα επιστρατευτεί αλλά δεν θα πολεμήσει, λόγω της συνθηκολόγησης με τους Γερμανούς. Το 1943 θα οργανωθεί στο ΚΚΕ. Τον επόμενο χρόνο θα εκθέσει για πρώτη φορά έργα του. Γύρω στο 1967, αρχίζει να απομακρύνεται σταδιακά από τα εγκόσμια και η καλλιτεχνική και συγγραφική του παραγωγή φέρει τη σφραγίδα της ασκητικής του επιλογής. Έργα του μεταφράστηκαν στα γαλλικά, ιταλικά, ολλανδικά και γερμανικά. Τιμήθηκε με τη γαλλική διάκριση Palmes d Officier d Academie (1952), τον Αργυρό σταυρό του Τάγματος του Φοίνικα (1971), το οφφίκιο του Μεγάλου Άρχοντος Μυρεψού της του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας (1971), το Α Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος (1982 για το έργο του Πόλεως και νομού Δράμας παραμυθία) το βραβείο Gottfried Herder στη Βιέννη (1989). Το 1988 αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτωρ του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Το λογοτεχνικό έργο του Νίκου Γαβριήλ Πεντζίκη εντάσσεται τυπικά στη γενιά του 30 και είναι ένας από τους πρωτοπόρους στην υιοθέτηση των μοντερνιστικών τεχνικών στη νεοελληνική πεζογραφία. Η ιδιαιτερότητά του έγκειται στο γεγονός ότι συναίρεσε τον μοντερνισμό με την ορθοδοξία και την ελληνική παράδοση. Ενδεικτικά αναφέρουμε τις ποιητικές συλλογές του Εικόνες, Ανακομιδή, Παλαιότερα ποιήματα και νεότερα πεζά. Και από την πεζογραφική του παραγωγή Ο πεθαμένος και η ανάσταση, Πραγματογνωσία, Βοροφρύνη, Έφυγε στις 8 και 10 μμ, Ίωνας Νεόπουλος ή κάπως έτσι, Αρχιτεκτονική της σκόρπιας ζωής, Το μυθιστόρημα της κυρίας Έρσης, Αρχείον βιβλίον έρωτος, και άλλα.
Δες όλα τα βιβλία του