ΙΣΤΟΡΙΚΟΓΕΩΓΡΑΦΙΚΑ ΠΡΩΤΟΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΚΑΙ ΕΝ ΓΕΝΕΙ ΠΑΛΑΙΟΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΩΝ ΧΡΟΝΩΝ

Στα πρώτα κεφάλαια, του βιβλίου αυτού, εκτίθενται οι γενικότερες γεωγραφικές γνώσεις των συγγραφέων των πρώτων χριστιανικών αιώνων (σχήμα γης, ζώνες, όρια οικουμένης, αντοικουμένη κ.λπ.), τα σχετικά με τα όρια της Ρωμαϊκής-Βυζαντινής αυτοκρατορίας και τους ενοχλητικούς γειτόνους της, τους ποτάμιους, χερσαίους και θαλασσινούς δρόμους, μέσα κι έξω από το κράτος, ως τις μακρινές Ινδία και Κίνα (σε συσχετισμό και τις κινεζικές πηγές), καθώς και τα μακρινά, πολλές φορές, περιπετειώδη, ταξίδια. Ακολούθως, έμφαση δίνεται στους σεισμούς και τις ανεπιθύμητες συνέπειές τους (καταποντισμοί, εγκλωβισμοί, παλλιροϊκά κύματα, κ.λπ.), τις ξηρασίες και τις καταστροφικές πλημμύρες, τους λιμούς (που ακολουθούν) και τις μεγάλες επιδημίες, που ταλαιπωρούσαν ιδιαίτερα τους πληθυσμούς. Στα τελευταία κεφάλαια, γίνεται λόγος για τη διοικητική και πολιτική διαίρεση του κράτους, για την πληθυσμιακή σύνθεση και τις ομιλούμενες γλώσσες, τη γένεση, τις οχυρώσεις, τη μορφή και την κατάσταση στην οποία βρίσκονταν οι πόλεις, για τα σπουδαιότερα κέντρα της αυτοκρατορίας, την κοινωνία και τα προβλήματά της (κοινων. τάξεις, στάσεις και ταραχοποιοί, λαϊκή ψυχαγωγία κ.λπ.) για τα τοπωνύμια και τα εθνικά, η ευρύτερα εθνικών, ονόματα, τη γη, τους κατόχους και καλλιεργητές της, για το εμπόριο, κυρίως του μεταξιού (μέσα κι έξω από τα όρια του Βυζαντίου, ως την Ινδία και την Κίνα), τους κόμβους και τα λιμάνια, τη βιοτεχνία και τα επαγγέλματα. Σε παράρτημα, τέλος, παρέχονται πλούσιες εθνογραφικές ειδήσεις από βυζαντινές πηγές, για κοντινούς και μακρινούς λαούς.