Η Αγρύπνια των Φίννεγκαν είναι ένας τρόπος να βλέπουμε, με του «μυαλού το μάτι», τον άπειρο «χαόκοσμο». Ο ιδανικός αναγνώστης της Αγρύπνιας «πάσχει απο ιδανική αϋπνία». Κανένα άλλο μείζον λογοτεχνικό έργο απο την εποχή του Μεσαίωνα δεν έχει τη φήμη ότι είναι πιο δύσκολο για τον αναγνώστη. Όμως, όταν αυτός μπορέσει έστω και να κρυφοκοιτάξει, μέσα απο τη γλώσσα, τον κόσμο(κόσμημα) της Αγρύπνιας, τον «χαόκοσμό» της, θα γοητευθεί απο τα χρώματα, τον ρυθμό και τα αινίγματα, τις αντιθέσεις και τις αντιφάσεις των ηρώων. Θα πέσει στο δόκανο της αέναης επιστροφής στο βιβλίο. Γιατί κάθε επιστροφή φωτίζει με άλλο φως τα πρόσωπα και τους χαρακτήρες. Ο δρόμος της ανά-γνωσης οδηγεί τον αναγνώστη στην ιλαροτραγωδία των ανθρώπων και του κόσμου μας, στις περιπέτειες της γνώσης και της γραφής, του Λόγου και της γλώσσας, διηγημένες σε μια νέα, ακατάληπτη για τους αμύητους, γλώσσα. Μια γλώσσα, όμως, γεμάτη σημασίες.